Tην Πέμπτη 7 Μαρτίου, στις 7:00 μ.μ. εγκαινιάζεται στο Εθνικό Ιστορικό Μουσείο η έκθεση Pizzamano fecit. Ένας επτανήσιος καλλιτέχνης στην αυγή μιας νέας εποχής, παρουσία της Υπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού κυρίας Μυρσίνης Ζορμπά.Ένας σπουδαίος όσο και άγνωστος επτανήσιος αρχιτέκτονας και ζωγράφος των αρχών του 19ου αιώνα, παρουσιάζεται για πρώτη φορά στην έκθεση του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου στο Mέγαρο της Παλαιάς Βουλής.
Η έκθεση αποτελεί μέρος του επετειακού προγράμματος του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου για τον εορτασμό των 200 χρόνων από την Επανάσταση του 1821. Ο Γεράσιμος Πιτζαμάνος (Αργοστόλι 1787 – Κέρκυρα 1825) έζησε μία μυθιστορηματική ζωή στην αυγή μιας νέας εποχής, εργαζόμενος για την πρόοδο και ελευθερία των Επτανήσων και του Ελληνισμού. Η μαρτυρία του, μέσω της τέχνης και των γραπτών του, είναι πολύτιμη.
Το Εθνικό Ιστορικό Μουσείο παρουσιάζει το σύνολο του γνωστού του έργου μέσα από 100 και πλέον ζωγραφικά, αρχιτεκτονικά και χαρακτικά. Η συλλογή του Μουσείου συμπληρώνεται από άλλους γνωστούς πίνακές του, που σώζονται στην Εθνική Πινακοθήκη-Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτσου και σε χέρια ιδιωτών.
Η μυθιστορηματική ζωή του
Ο Γεράσιμος Πιτζαμάνος γεννήθηκε στο Αργοστόλι στις 6 Μαρτίου του 1787. Καταγόταν από οικογένεια η οποία είχε εγκατασταθεί, άγνωστο πότε ακριβώς στην Κρήτη. Ο ιερέας και ζωγράφος Κωνσταντίνος Πιτζαμάνος, απόγονος της οικογένειας, εγκαταστάθηκε στην Ζάκυνθο και το 1691 οικοδόμησε το ναό των Αγίων Αναργύρων. Ο Βικέντιος Πιτζαμάνος, ιερέας και ζωγράφος επίσης, ήταν απόγονος του προηγούμενου και πατέρας του Γεράσιμου Πιτσαμάνου.
Από μικρή ηλικία έδειξε την κλίση του στη ζωγραφική καθώς είχε και πρώτο δάσκαλό του σε αυτήν τον πατέρα του. Επίσης μαθήτευσε κοντά και στον Νικόλαο Καντούνη. Το 1802 κατατάσσεται στον στρατό και το 1807 φτάνει στον βαθμό του λοχαγού του μηχανικού της Πολιτείας των Επτανήσων. Με την κατάληψή τους από τους Γάλλους, ο Πιτζαμάνος διορίζεται προϊστάμενος της τοπογραφικής υπηρεσίας, με έργο την χαρτογράφηση των Επτανήσων αλλά και των απέναντι ακτών της Ηπείρου. Το 1809 ανέλαβε διπλωματική αποστολή και τον στέλνουν στον Αλή πασά. Την ίδια χρονιά τον Μάρτιο στέλνεται για μετεκπαίδευση πάνω στην αρχιτεκτονική και τη ζωγραφική στην Γαλλική Σχολή Καλών Τεχνών στην Ρώμη. Κατά τη διάρκεια των εκεί σπουδών του οι πρόοδοι που σημειώνει προκαλούν το θαυμασμό των συμπατριωτών του: η Ακαδημία του Αγίου Λουκά στη Ρώμη τον ανακηρύσσει επίτιμο μέλος της το 1812.
Όταν το 1814 ολοκληρώνει τις σπουδές του επιστρέφει στα Επτάνησα και διορίζεται αρχιτέκτων- μηχανικός. Στις αρχές του 1815 και ετά την μεταβολή του καθεστώτος των Επτανήσων, μετέβη στο Παρίσι προκειμένου να συνεχίσει τις σπουδές του. Εκεί γνώρισε και συνδέθηκε με τον Αδαμάντιο Κοραή.
Ο Κοραής προσπάθησε να τον πείσει, ανεπιτυχώς, να μεταβεί στην Χίο για να διδάξει τις Καλές τέχνες. Η αλλαγή του καθεστώτος στα Επτάνησα ύστερα από την λήξη των Ναπολεόντειων Πολέμων έχει σαν αποτέλεσμα να κληθεί από τους Άγγλους να διδάξει, το 1817, στην Ιόνιο Ακαδημία. Το 1818 ξεκινά μια μεγάλη περιοδεία μαζί με τον στρατηγό Άνταμ στα Επτάνησα και σε διάφορες τουρκοκρατούμενες περιοχές: Πάτρα, Αθήνα, Θήβα, νησιά του Αιγαίου, είναι μερικοί από τους σταθμούς της περιοδείας του, και κατέληξε στην Κωνσταντινούπολη.
Σε όλη τη διάρκειά του καταγράφει και σχεδιαζει μνημεία, αλλά και καθημερινούς ανθρώπους. Η άφιξή του στην Κωνσταντινούπολη το 1820, συνδέεται εκτός από την καταγραφή και σχεδίαση των μνημείων της και με την μύησή του στην Φιλική Εταιρία. Ο ιερέας της Αγγλικής πρεσβείας στην Κωνσταντινούπολη, R.Walsh, μας πληροφορεί πως ο Πιτσαμάνος θέλησε να ανεβάσει μια παράσταση αρχαίου δράματος και φρόντισε για τα σκηνικά και τα κουστούμια της: τελικά ανέβασε ένα έργο ενός Έλληνα της Βιέννης με θέμα την άλωση της Πόλης και τη σφαγή Ελλήνων που κατέφυγαν στην Αγία Σοφία για να γλιτώσουν: οι Τούρκοι εισέβαλαν στην αίθουσα και ο Πιτζαμάνος για να γλιτώσει τη σύλληψη κατέφυγε στην Αγγλική πρεσβεία.
Η φήμη του έφτασε μέχρι την Τσαρική αυλή και προσκαλείται να εργαστεί σε αυτήν ως αρχιτέκτονας από τον Ιωάννη Καποδίστρια. Κατά την περίοδο όπότε εργάστηκε εκεί προσβλήθηκε από κάποια ανίατη ασθένεια και φεύγει για την Ιταλία κι από εκεί για την Κέρκυρα όπου πέθανε τελικά στις 5 Δεκεμβρίου του 1825.
Διάρκεια έκθεσης: 8 Μαρτίου – 31 Ιουλίου 2019
Ημέρες & ώρες λειτουργίας: Καθημερινά, 09:00 – 14:30 (εκτός Δευτέρας)
Φωτογραφικό υλικό