Σαξοφωνίστας με δική του ταυτότητα και χαρακτήρα και παγκόσμια αναγνώριση, ο Γιαν Γκαρμπάρεκ είναι λατρεμένος και του ελληνικού κοινού.
Ήταν 14 ετών όταν το 1961 άκουσε για πρώτη φορά στο ραδιόφωνο τον Τζον Κολτρέιν. Από εκείνη την ημέρα ο έφηβος Γκαρμπάρεκ, γιος ενός αιχμαλώτου του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου και μιας αγρότισσας και λάτρης ως τότε του Έλβις Πρίσλεϊ, αποφάσισε πως το σαξόφωνο ήταν ο προορισμός του.
Το ίδιο καθοριστική ήταν και μια συνέντευξη του Μάιλς Ντέιβις, στην οποία ο Αμερικανός τζαζίστας μιλούσε για την αγαπημένη του μουσική. στην οποία ο Αμερικανός τζαζίστας μιλούσε για την αγαπημένη του μουσική. Ποια ήταν τα συστατικά που έπρεπε να έχει; Εξάρσεις και υφέσεις, εξωστρέφεια και εσωτερισμό, τα πάνω και τα κάτω της.
Νεαρός μουσικός τότε ο Γκαρμπάρεκ καθρέφτισε περίφημα στα λόγια του Ντέιβις τον τρόπο που ο ίδιος οραματιζόταν να υπηρετήσει την τέχνη.
Στα τέλη του ‘60 ξεκίνησε τις πρώτες ηχογραφήσεις και τα live του, όμως την οικουμενική αναγνώριση και ακτινοβολία απέκτησε την επόμενη δεκαετία, όταν έγινε σάρκα από τη σάρκα του κουαρτέτου του Κιθ Τζάρετ σε μια συνεργασία που απέδωσε τέσσερις ηχογραφήσεις.
Μπορεί στο συλλογικό ασυνείδητο να έχει αποκρυσταλλωθεί ως ένας από τους κορυφαίους σύγχρονους τζαζίστες – και στην περίπτωσή του μάλιστα ο επιθετικός προσδιορισμός δεν περιέχει ούτε ψήγμα υπερβολής-, όμως στην πραγματικότητα στο μισό αιώνα της καριέρας του ο 76χρονος, αλλά παρεμπιπτόντως εξόχως νεανικός στην όψη, μουσικός αφιερώθηκε στον πειραματισμό, στην έρευνα, στο πάντρεμα ήχων, μελωδιών και ειδών.
Κυρίαρχη θέση στο δικό του μουσικό υβρίδιο, το οποίο έχει αγαπηθεί με πάθος και από το ελληνικό κοινό, έχουν το δίχως άλλο η νορβηγική μουσική παράδοση, οι αναγεννησιακοί ήχοι, κατά περιόδους ακόμα και το γρηγοριανό μέλος. Είναι χαρακτηριστικό ότι το άλμπουμ του «Officium» που κυκλοφόρησε το 1994 και αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτού του παντρέματος παραμένει έως σήμερα ένα από τα πλέον ευπώλητα της εμβληματικής δισκογραφικής εταιρίας ECM, στο δυναμικό της οποίας ανήκει ο Γκαρμπάρεκ.
Φωτογραφικό υλικό