Μια υπερπαραγωγή πάνω στον σωστό αναστοχασμό και στην ολοκληρωμένη ανάλυση ταινιών, σε 4 μέρη. Από τον μετρ της χαμηλής αισθητικής και της υψηλής χοληστερίνης- εμένα.
Γράφει ο Μανώλης Ιωαννίδης για την Κουλτουρόσουπα
Τα πολλά λόγια είναι φτώχεια. Και στη ζωή μου φρόντισα να ‘μαι πάμφτωχος κι επαίτης- δε με κάνουν κάστινγκ σ’ άλλο ρόλο. Anyways. Εφηύρα την καλύτερη μέθοδο όλων των εποχών για να κάνετε ανατομία σε οποιαδήποτε ταινία έχετε δει. Αν σας άγγιξε- και σε ποια σημεία… … Αν σας διέγειρε- και πάλι σε ποια σημεία… … Τι τέλος πάντων προέκυψε μετά από τη ρημαδοθέαση αυτών των καρέ.
Λένε μην κάνεις ποτέ δωρεάν κάτι που κάνεις καλά. Γι’ αυτό θα ‘θελα να μην είναι δωρεάν η παρακάτω μέθοδος και να την πουλάω σε κάνα Patreon, σε κάνα OnlyΧανς (τον χρόνο σου). Μιλάμε για μια μέθοδο-προϊόν τέτοιου μεγαλείου πνεύματος και νοητικής υπεροχής. Αλλά είμαι πάνω από όλα ταπεινός και μεγαλόψυχος και θέλω να μεταλαμπαδεύσω αυτή τη βαριά πνευματική αριστεία στα όρια της στρατόσφαιρας.
Η μέθοδος απαρτίζεται από 7 κατηγορίες: Πρόκληση, Ατάκα, Πορνογραφικότητα, Αδεσποτοσύνη, Ρέμβη, Ηθοποιία, Ατμόσφαιρα. Παρακαλώ, αποφύγετε την ακροστιχίδα. Μπορείτε ν’ αναφέρεστε σε αυτήν με έναν μετριοπαθή τίτλο, όπως π.χ. «Η τελειότερη μέθοδος θέασης και αξιολόγησης ταινιών όλων των εποχών».
Πρόκληση
Είναι το πόσο βρωμόξυλο θα παίξετε με τις ιδέες της ταινίας.Πόσο θα σαςξεχειλώσουν τα στεγανά, πόσο βαριά τρομοκρατική επίθεση θα κάνει στη μητρόπολη των ιδεολογιών-ιδεοληψιών σας. Ταινίες που ούτε καν αρεστές ή ενδιαφέρουσες δεν είναι, αλλάέχουν αυτό το κάτι που θέλετε, που θα σας κάνουν σαν τρελούς να τις θέλετε.
Που θέλουν αποκωδικοποιητή και δεν ξέρετεπού τους πουλάνε ή πώς θα τους εγκαταστήσετε. Πού θέλουν μετάφραση- αλλά ο μοναδικός γνώστης της ιδιολέκτουείναι ένας ημίτρελος ανθρωποφάγος Ζαρατούστρα αγκιστρωμένος στα βουνά της Παταγονίας. Που, τέλος πάντων, σας τρυπάνε τα ροζ συννεφάκια, σας πατάνε έναν κλώτσο στα αχαμνά του μυαλού και σας σπρώχνουν για ελεύθερη πτώση.Σας αφήνουν δηλαδή ανυπεράσπιστο πατσά εντοσθίων στο πεζοδρόμιο απέναντι στις ανελέητες και απόλυτες συμμορίες της ζωής με πρωτοπαλίκαρα την Ασάφεια, την Αντίθεση, την Ασυνέπεια και το Παράδοξο.
Ατάκα
Σενάριο + στοιχείο πνευματώδους + καλή χωροχρονική τοποθέτηση = ατάκα. Τι σας μένει στη μνήμη; Τι κουοτάρετε στα μπουντρούμια του μυαλού σας;Τι παίζει σε μια ξέφρενη λούπα ή καλύτερα, τι έχει εισβάλει στα ιδιωτικά σας δωμάτια και τα κάνει γης μαδιάμ.
Ο ανθρώπινος εγκέφαλος έχει μια συγκεκριμένη χωρητικότητα, μια ταινία και 15 φορές να τη δούμε κάποια μονάχα τσιτάτα θα θυμόμαστε- οπότε ποιες είναι αυτές οι στιχομυθίες που σας κρατάνε το ενδιαφέρον πιο πολύ και απ’ το τι ανέβασε η κάθε μέτρια ηθοποιός στο ίνσταγκραμ;
Δε βασίζονται όλες οι ταινίες στον λόγο, και είναι αλήθεια ότι αυτές που μιλάνε αλλιώς, τις αγαπάμε λίγο παραπάνω. Αλλά, κακά τα ψέματα, (βασικά καλά είναι αλλά άλλο το point)Ἐν ἀρχῇ ἦν ὁ Λόγος. Οπότε πρέπει να εξετάσετε αν οι λεκέδες απάνω στο μεταξωτό άφατο, είναι τουλάχιστον καλής ποιότητας. Ή αν μάπα το καρπούζι.
Πορνογραφικότητα: Let me explain. Στις ροζ ταινίες, δεν είναι ο στόχος ο θεατής να ολοκληρώσει; Ε, ωραία, στις μη-ροζ ταινίες γιατί να μην είναι ο στόχος ο θεατής να ολοκληρώσει, απλώς, πνευματικά-ψυχολογικά;
Έτσι, λοιπόν, σκεφτείτε πόσο καταφέρνει η ταινία να δείξει εικόνες σκληρού ψυχολογικού πορνό. Πόσο ωμά απεικονίζει σκηνής σκληροπυρηνικής… συναισθηματικότητας; Πόσο απειλητικά κοντά και ξεκάθαρα ασύστολα επιδεικνύει τις ανταλλαγές… ιδεών και συναισθημάτων μεταξύ των πρωταγωνιστών. Πόσο ασύστολη και χωρίς περιστροφές και εξωραϊσμούς είναι η παρουσίαση της γυμνής ψυχής, μακριά από βάθρα και ιδεώδη αλλά τυλιγμένη στα καυτά σεντόνια της διαλογικής ακολασίας.
Η αγαπημένη μου κατηγορία.
Ευτυχώς δε ζει η μακαρίτισσα, η μάνα μου, να διαβάζει τις προστυχιές μου…
Αδεσποτοσύνη
Άλλη αγαπημένη κατηγορία. Στα αγγλικά, θα την αντιστοίχιζα -με το έτσι θέλω- με το επίθετο unhinged (=τζαζεμένος, σαλεμένος, που του ‘χει στρίψει η βίδα). Είναι πόσο η ταινία αποφεύγει να υπηρετήσει το οτιδήποτε πέραν του εαυτού της. Να χρησιμοποιήσει τη λευκή σελίδα που της δίνεται για να την τσαλακώσει, να τη σκίσει, να την κάνει κολάζ, αεροπλανάκι ή χαρτί υγείας, περίτεχνο origami ή ντουντούκα.
Καταφέρνει να χαράξει μια πορεία προς το παντού ή το πουθενά χωρίς να βασίζεται σε βαρετά καύσιμα που βρίσκονται παντού; Πόσο ανυπότακτη φαίνεται;Πόσο ανυπάκουη επιθυμεί να είναι, και αν ναι,πόσο το πετυχαίνει;
Δεν εξετάζεται καθόλου (για να επιβραβευθεί μετά) μια έλλειψη προβλεψιμότητας στην αφήγηση και η εφεύρεση μια κακίστως εννοούμενης πρωτοτυπίας. Αλλά εξερευνάταιη απουσία ενός βάναυσα συνηθισμένου θεού πάνω απ’ το κεφάλι του έργου, που ορίζει τα πράγματα με τους συνηθισμένους τρόπους του. Ή μάλλον, εξερευνάται η ύπαρξη ενός θεού που είναι άξιος σεβασμού και λατρείας.
Ρέμβη
Δισυπόστατη κατηγορία. Προφίλ un: Άραγε, πόσο σας κάνει αυτή η ταινία να σκέφτεστε τον κόσμο ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΑ; Παραφράζοντας αυτό που έλεγε ένας γνωστός μου απ’ τη Σκωτία, επειδή τα πράγματα είναι έτσι, δε σημαίνει κι ότι έτσι πρέπει να είναι. Χωρίς ονειροπόληση (κι όχι κλισέ ονειροπώληση) τι μένει σ’ αυτόν τον μάταιο τούτο βάλτο; Άραγε, μετά τη θέαση του φιλμ, διοργανώνεται/διοργανώνετε ένα επίσημο κι ασυγκράτητο γκαλά με καλεσμένους όνειρα, ματαιώσεις, μη-βολικότητες και διαφωνίες ή πηγαίνετε ήσυχα-ήσυχα σπίτι για (πνευματικά) νανάκια;
Το μειλίχιο ξαδερφάκι της Πρόκλησης– πιο άβγαλτο, πιο χαριτωμένο και ανέγγιχτο απ’ τις τραγωδίες της πραγματικότητας, γι’ αυτό και απαραίτητο.
Προφίλ deux: Πόσο σκεφτόσασταν τον χαμένο χρόνο και τα χαμένα λεφτάκια σας, την ώρα που έπαιζε το έκτρωμα.
Ηθοποιία
Η πιο ξεκάθαρη κατηγορία. Αν κάποιος χρειάζεται εξηγήσεις, είναι σε χειρότερη νοητικά μοίρα κι απ’ αυτούς που ψηφίζουν το ίδιο κόμμα με τ’ αφεντικά τους. Εκφραστικά μέσα (ή και έξω), εκφορά, timing, μούτες- ό,τι κάνει την τέχνη του ηθοποιού τέχνη κι όχι μονάχα επάγγελμα.
Πρόβλημά τους αν χαντακώθηκαν από σκηνοθεσία, μοντάζ ή επειδή σ’ εκείνη τη σκηνή τους έπιασε κόψιμο και δεν μπορούσαν να δώσουν το 100%. Κρίνετε αν τα δοχεία ήταν άξια να περιέχουν το περιεχόμενο. Ή αν πρόκειται για πανάκριβο σερβίτσιο που άδικα το βγάλανε για φτηνά ποτά.
Ατμόσφαιρα
Δισυπόστατη κατηγορία. Προφίλ eins: Σε τι συχνότητες κινείται η ταινία; Πώς κοσμείται ο κόσμος της; Είναι όλα βαριά κι ασήκωτα; Είναι όλα ελαφριά και απόκοσμα; Υπάρχει μια σαφής βαρυτική έλξη στον κόσμο αυτού του φιλμ και ποια είναι αυτή;
Κι αν τα παραπάνω υφίστανται, πόσο καταφέρνει το δημιούργημα αυτό να απορροφήσει τον θεατή στο σύμπαν του; Το αποπνικτικό, το χιουμοριστικό, το δραματικό, το ανάλαφρο;
Προφίλ duo: Σε τι ψυχολογική κατάσταση πρέπει να βρίσκεται κάποιος για να παρακολουθήσει το θέαμα.
Ολα τα άρθρα με μια ματιά:
04/10: Πώς βλέπουμε σωστά σινεμά: Η Απόλυτη Μέθοδος
08/10: Πώς βλέπουμε σωστά σινεμά: Τα blockduster του ‘23-’24
12/10:Πώς βλέπουμε σωστά σινεμά: Οι φεστιβαλικές ταινίες του ‘23-’24
16/10: Πώς βλέπουμε σωστά σινεμά: Οι προσωπικές προτιμήσεις του ‘23-’24