Η διαμεσική εγκατάσταση Ξηρόμερο / Dryland, που θα αποτελέσει την ελληνική συμμετοχή στην 60ή Διεθνή Έκθεση Τέχνης – La Biennale di Venezia, παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στο κοινό το Σάββατο 9 Μαρτίου, στην αίθουσα Παύλος Ζάννας, στο πλαίσιο του 26ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης.
Στην εκδήλωση παρευρέθηκαν και μίλησαν για τη δουλειά τους οι καλλιτέχνες Θανάσης Δεληγιάννης και Γιάννης Μιχαλόπουλος, υπεύθυνοι για τη βασική σύλληψη του έργου, οι συνδημιουργοί Έλια Καλογιάννη, Γιώργος Κυβερνήτης, Κώστας Χαϊκάλης και Φώτης Σαγώνας, καθώς και ο επιμελητής Πάνος Γιαννικόπουλος. Εθνικός επίτροπος της ελληνικής αποστολής στην Biennale είναι το ΕΜΣΤ | Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, ενώ το έργο χρηματοδοτείται από το Υπουργείο Πολιτισμού. Το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης είναι Υποστηρικτής της Εθνικής Συμμετοχής.
Ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ, Ορέστης Ανδρεαδάκης, ευχαρίστησε τον επιμελητή, τους καλλιτέχνες και τους συνδημιουργούς της εγκατάστασης, κάνοντας αναφορά στη μακρά παράδοση των ελληνικών συμμετοχών στην Biennale, αλλά και στη στενή συνεργασία του Φεστιβάλ με τους πολιτιστικούς οργανισμούς της χώρας, μεταξύ των οποίων και το ΕΜΣΤ. Ο επιμελητής Πάνος Γιαννικόπουλος μίλησε για την ομάδα πίσω από το έργο και ευχαρίστησε το Φεστιβάλ για τη στήριξη, ενώ παράλληλα υπογράμμισε τη σημασία του τοπικού στοιχείου στο Ξηρόμερο: «Το έργο έρχεται μέσα από το πρίσμα του πανηγυριού, αυτής της γιορτής, τις γεωργικές εργασίες, τη ζωή στην ύπαιθρο, και φέρνει στο προσκήνιο ιδιαίτερα επίκαιρα ζητήματα εργασίας. Όλα αυτά καταγράφονται με μεγάλη τρυφερότητα».
Ο Θανάσης Δεληγιάννης στάθηκε στο πώς εντάσσεται το ίδιο το περίπτερο στο έργο: «Όταν κάποιος πλησιάζει αυτό το κτίριο, το βλέπει ως έναν μισό βυζαντινό ναό. Στην έρευνά μας διαπιστώσαμε πως πολλά πράγματα συμβαίνουν γύρω από μία εκκλησία ή με αφορμή μια θρησκευτική γιορτή. Έτσι, λοιπόν, η αποθήκη, ο αγρός και η εκκλησία έρχονται όλα μαζί και φτιάχνουν κάτι σαν όνειρο». Ο Γιάννης Μιχαλόπουλος, από την άλλη, έδωσε έμφαση στην απομάκρυνση του έργου από το κυρίαρχο βλέμμα: «Υπάρχει ένας κόσμος πίσω από την κουρτίνα, ένα κομμάτι πολιτισμού εντοπιότητας που διαφέρει από το κυρίαρχο βλέμμα. Οπότε, αυτό που μας ενδιαφέρει είναι το πώς όλα αυτά τα αντικείμενα εξωτερικού χώρου συντίθενται σε έναν εσωτερικό χώρο και πώς αποκτούν μια συναισθηματική αμεσότητα».
Η Έλια Καλογιάννη έκανε ειδική μνεία στον ρόλο της γυναίκας στα τοπικά πανηγύρια, λέγοντας πως «έχουμε συναντήσει δυναμικές γυναίκες στα πανηγύρια, οι οποίες έχουν όντως πρωταγωνιστικό ρόλο στη σκηνή, αλλά εξακολουθούν να υπακούουν σε κάποια ηθικά και στιλιστικά προστάγματα», ενώ ο Γιώργος Κυβερνήτης, εξηγώντας τον τρόπο προσέγγισης της ομάδας, δήλωσε πως «προσπαθήσαμε να αποτυπώσουμε κάτι με λογική ντοκιμαντέρ χωρίς σκοπό να φτιάξουμε ντοκιμαντέρ. Δεν είχαμε τον νου μας στο μοντάζ όσο καταγράφαμε. Συνθέσαμε έναν κόσμο που μας κίνησε το ενδιαφέρον». Ο Κώστας Χαϊκάλης εξήγησε τον τρόπο με τον οποίο το έργο εξερευνά τη φύση των πανηγυριών: «Άσχετα αν σ’ αρέσει ή όχι, είναι ένας εντυπωσιακός οργανισμός. Οι μουσικοί πάνω στη σκηνή, οι πάγκοι, τα παιδιά, η εκκλησία και πώς όλο αυτό το σύμπλεγμα αλληλεπιδρά με τη φύση και πώς ακούγεται το ποτάμι». Τέλος, ο Φώτης Σαγώνας μοιράστηκε την προσωπική του εμπειρία μέσα από τη διαδικασία δημιουργίας του έργου, λέγοντας πως «η καταγραφή αυτή κατάφερε να αλλάξει το προσωπικό μου βλέμμα, ένα βλέμμα αποστροφής απέναντι στο πανηγύρι, με έκανε να δω αυτή τη γεωγραφία με αποσταθεροποιημένο βλέμμα».
Ο δημιουργός διαμεσικών έργων και συνθέτης Θανάσης Δεληγιάννης και ο δραματουργός και φιλόλογος Γιάννης Μιχαλόπουλος ξεκίνησαν τον Ιούνιο του 2022 την έρευνά τους με τίτλο Margaroni Residency, σε ανάθεση του Onassis Culture, ως Onassis Air Fellows. Στο πλαίσιο αυτό συγκρότησαν μια καλλιτεχνική ομάδα, με την οποία εργάστηκαν συλλογικά. Η έρευνα και οι διάφορες μουσικές, εικαστικές και σκηνικές δράσεις του residency αποτέλεσαν τα υλικά για την ανάπτυξη της πρότασης Ξηρόμερο/Dryland, που θα εκπροσωπήσει την Ελλάδα στην 60ή Μπιενάλε της Βενετίας, τον Απρίλιο του 2024. H ελληνική συμμετοχή στην Μπιενάλε της Βενετίας είναι powered by Onassis Culture.
