Στο ΒΑΚΟΥΡΑ μεταφέρονται οι προβολές της Ταινιοθήκης των εργαζομένων της ΕΡΤ, 5/10 «Η κυρία από τη Σαγκάη» του Όρσον Γουέλς.
Η Ταινιοθήκη των εργαζομένων της ΕΡΤ-3 στα πλαίσια του αφιερώματος Δεσμώτες του ιλίγγου προβάλλει στην αίθουσα ΒΑΚΟΥΡΑ 2 (Μιχαήλ Ιωάννου 10, τηλ. 2310233665) τη Δευτέρα 5 Οκτωβρίου στις 21:00 το αριστουργηματικό φιλμ-νουάρ του Όρσον Γουέλς Η κυρία από τη Σαγκάη (ΗΠΑ, 1947, ασπρόμαυρη, 87'). Παίζουν: Όρσον Γουέλς, Ρίτα Χέιγουορθ, Έβερετ Σλόαν, Γκλεν Άντερς, Τεντ ντι Κόρσια.
Η ταινία είναι μια ευγενική χορηγία της ΝΕW STAR και του κου. Βελισσάριου Κοσσυβάκη, ενώ η συνδιοργάνωση και καλλιτεχνική επιμέλεια γίνονται από το ΚΕΜΕΣ. Θα προλογίσει ο Αλέξης Ν. Δερμεντζόγλου, ενώ στο τέλος της προβολής θα ακολουθήσει μακρά συζήτηση με το κοινό. Στους θεατές θα διανεμηθεί έντυπη ανάλυση της Γκέλυς Μαδεμλή.
Το προς συζήτηση θέμα στο λαϊκό πανεπιστήμιο για τον κινηματογράφο θα είναι: Ο ρόλος της μοιραίας γυναίκας στο κλασικό φιλμ-νουάρ.
Ένας ναυτικός γοητεύεται από μια μοιραία γυναίκα, και όταν αποφασίζει να τη διεκδικήσει, μπλέκεται σε μία ίντριγκα φόνου.
Η ανάλυση της Γκέλυς Μαδεμλή που θα διανεμηθεί είναι η ακόλουθη:
«Το φιλμ ανοίγει με μία σεκάνς «κλασική» για τα δεδομένα του κλασικού Χόλιγουντ (ένας περίπατος στο πάρκο που καταλήγει σε μια συμπλοκή ανάμεσα σε έναν περαστικό και δυο κλεφτρόνια που απειλούν την Κυρία), μόνο και μόνο για να ακολουθηθεί από πλάνα με εμφατική οπτική ταυτότητα. Κατ’ επέκτασιν, ο Γουέλς παίζει με το νουάρ για να το επανοηματοδοτήσει, για να το ανάγει το κινηματογραφικό είδος στο νεο-λογισμό του «στοχαστικού μπαρόκ».
Η ιδιομορφία του βάθους πεδίου δεν είναι απλώς κάτι που κάνει αναγνωρίσιμη την υπογραφή του στο οπτικό μέρος, αλλά ανάγεται σε οργανική μορφή έκφρασης για το έργο του Όρσον Γουέλς. Τα επίπεδα που αναπτύσσονται στο βάθος της εικόνας είναι σε πρώτο επίπεδο στατικά, κι όμως η σύνθεσή τους στο φορτωμένο στα όρια του κιτς, κι όμως ισορροπημένο κάδρο δίνει την ψευδαίσθηση της ανάλυσης της κίνησης. Το ίδιο συμβαίνει και στους χαρακτήρες που, κατά το σύνηθες για το σκηνοθέτη, φλερτάρουν με την έννοια του υπερ-ανθρώπου (το δυναμικό απόλυτο αρσενικό συναντά την πεμπτουσία της θηλυκότητας) αλλά καταλήγουν σαν «καρχαρίες που τρελαίνονται από τη μυρωδιά του αίματος και κατασπαράσσουν ο ένας τον άλλο».
Η κάμερα βρίσκεται συχνότατα σε διαγώνια θέση, ενώ οι χαμηλές γωνίες λήψης οπτικοποιούν μεν την (επιθυμία για) ατομική εξύψωση, αναδεικνύουν δε την αμφισημία των «Μεγάλων» προσωπικοτήτων. Η ιστορία του αφελούς ήρωα που αποπλανάται από την εξωτική Γυναίκα αποκτά νέα σημαινόμενα στην περίπτωση της «Κυρίας της Σαγκάης», μιας που ο βάρβαρος και λίγο μπρουτάλ Σκωτσέζος προβάλλει τμήματα από τις δικές του αναμνήσεις του σκοτεινού παρελθόντος του στις υπόνοιες του νεφελώδους παρελθόντος του αντικειμένου του πόθου του. Αυτό το παρανοϊκό καθεστώς ορατότητος μηδέν αποκρυσταλλώνεται στους σπασμένους κρυστάλλους από τους καθρέφτες στην περιβόητη τελική σκηνή της ταινίας στο εγκαταλελειμμένο τσίρκο. Πρέπει να καταρρεύσουν τα πολλαπλά, παραμορφωμένα είδωλα για να έρθει η ολοκλήρωση των δύο, που με τη σειρά της μπορεί να έρθει μόνο μέσα από την κατασπάραξη του άλλου. Αυτό δε σημαίνει πως το βλέμμα του Γουέλς αποβαίνει σε κάποιου είδους ηθικές κρίσεις. Η αφήγηση υποβοηθείται από το voice over με τη φωνή του πρωταγωνιστή που ξεδιπλώνει τον κυνισμό του για την ανθρώπινη ύπαρξη, ενώ τα αλλεπάλληλα κοντινά στο τοπίο του ανθρώπινου προσώπου διαλύουν κάθε αίσθηση γραμμικότητας. Το σινεμά είναι καμπύλο σαν γυναικείο σώμα. Ποθητό, ικανό να εναγκαλίσει και να αποβάλλει, αυτάρκες, εσωστρεφές, εξωτικό και στοργικό. Τα λουλούδια - στην κυρία.»
ΔΕΚΑ ΛΟΓΟΙ ΓΙΑ ΝΑ ΜΗΝ ΧΑΣΕΤΕ ΤΗΝ «ΚΥΡΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΣΑΓΚΑΗ»
1. Για την πρωτοποριακή σκηνοθεσία της.
2. Για το δαιδαλώδες σενάριο της.
3. Για τη δυναμική παρουσία του Όρσον Γουέλς.
4. Για το μαγνητισμό της Ρίτα Χέιγουορθ.
5. Για την ασπρόμαυρη φωτογραφία της.
6. Για τη μουσική του Χάιντς Ρέμχελντ.
7. Για την ευρηματική σκηνή με τους καθρέφτες.
8. Για τον ερωτισμό που αποπνέει.
9. Για το ότι στην εποχή της πέρασε σχεδόν απαρητήρητη.
10. Για το ότι μέχρι σήμερα παραμένει αξεπέραστη σε όλα τα επίπεδα.
Υ.Γ. Την επόμενη Δευτέρα 12 Οκτωβρίου η Ταινιοθήκη των εργαζομένων της ΕΡΤ-3 παρουσιάζει το αριστουργηματικό ψυχολογικό θρίλερ του Άλφρεντ Χίτσκοκ Δεσμώτης του Ιλίγγου (1958).
