Είδε ο Γιώργος Τοκμακίδης και σχολιάζει για την Κουλτουρόσουπα.
Εν Συντομία Εισαγωγή:
Στον απόηχο των ημερών των ερωτευμένων θυμόμαστε μία ταινία αντίστοιχης θεματικής, η οποία όμως διαφέρει αξιακάαπό το είδος. Δεν αναδεικνύει το μέγεθος ενός έρωτα και της αγάπης ανάμεσα στους πρωταγωνιστές, που ξεπερνάει συνήθως τη λογική τους και τους συμπαρασύρει σε έναν δρόμο με συνέπειες τόσο για τους ίδιους, όσο και για τον κόσμο στο σύνολο του. Αντιθέτως, προσεγγίζει την ιδέα της αμοιβαίας συμπάθειας και κατ’ επέκταση τη διαδοχική της εξέλιξη με αλήθεια και ρεαλισμό. Αναλαμβάνει να εξομολογηθεί μία προσωπική ιστορία, αλλά και τη γοητευτική μαγεία της πρώτης γνωριμίας, η οποία δεν γνωρίζει την ολοκλήρωση.
Ο λόγος για τη βραβευμένη με όσκαρ σεναρίου ταινία: «Χαμένοι Στη Μετάφραση» (Lost In Translation, 2003), καθώς κατά βάθος «όλοι θέλουμε να βρεθούμε…»
Πλοκή;
Ο Μπόμπ Χάρις, μεγάλος ηθοποιός κατά τις προηγούμενες δεκαετίες, βρίσκεται στο Τόκυο σε ένα ιστορικό χαμηλό για την καριέρα του, για να διαφημίσει ένα ιαπωνικό ουίσκι. Στο ίδιο ξενοδοχείο μένει για σύντομο χρονικό διάστημα και η Σάρλοτ, μία προβληματισμένη νεαρή κοπέλα, η οποία αισθάνεται ότι ο γάμος της δεν οδηγεί κάπου ουσιωδώς, όπως και η ίδια της η ύπαρξη. Χαμένοι και οι δύο στη μοναξιά και στις προσωπικές τους σκέψεις, προσδοκίες και όνειρα θα διαμορφώσουν μία διαπροσωπική σχέση, η οποία θα καλύψει το κενό που συναισθάνονται. Μέσα σε ένα κλίμα χάους της σύγχρονης αστικής πόλης του Τόκυου, του χρόνου που περνάει και το αναπόφευκτο του χωρισμού, ο Μπόμπ και η Σάρλοτ θα αποπειραθούν «να βρεθούν», πριν «χαθούν»…
Πίσω από τις κάμερες:
Στη θέση της σκηνοθέτιδας βρίσκεται η Σοφία Κόπολα, κόρη του εξίσου σκηνοθέτη Φράνσις Φόρντ Κόπολα. Πρόκειται για τη δεύτερη ταινία μεγάλου μήκους της δημιουργού, κατά το πέρας της οποία αποφασίζει συνειδητά να μιλήσει για την προσωπική της εμπειρία. Αυτό σημαίνει πως συνυπογράφει μεταξύ άλλων και το μινιμαλιστικό σενάριο. Η έμπνευση για την ιστορία της αντλείται από το διάστημα του γάμου της με τον κινηματογραφιστή Σπάικ Τζόουνς. Αργότερα, ο Τζόουνς με την ταινία του με τίτλο: «Δικός Της» (Her, 2013) θα δώσει τη δική του οπτική πάνω στο διάστημα της σχέσης τους, με το σενάριο του να κερδίζει με τη σειρά του βραβείο όσκαρ πρωτότυπου σεναρίου. Οι δύο δημιουργοί δε μοιράστηκαν μόνο βίους παράλληλους, αλλά όπως όλα δείχνουν και καριέρες παράλληλες.
Πίσω στην ταινία λοιπόν, η Κόπολα γράφει το σενάριο εστιάζοντας μεγάλο κομμάτι της προσοχής της στον ηθοποιό που θα ερμηνεύσει τον δικό της «Μπόμπ Χάρις». Οι επιλογές της δεν είναι πολλές και δε θέλει να είναι, καθώς στο μυαλό της βρίσκεται μονάχα ένας ηθοποιός, και αυτός δεν είναι άλλος από τον ασυμβίβαστο Μπίλ Μάρεϊ. Η επικοινωνία με τον ηθοποιό ήταν απαιτητική και η καλλιτέχνις χρειάστηκε τη συνδρομή του καλού της φίλου ΓουέςΆ ντερσον για να καταφέρει να μιλήσει με τον Μάρεϊ και να τον «κλείσει» για τη δουλειά. Αν ο ηθοποιός δε δεχόταν την πρόταση, η ταινία κατά πάσα πιθανότητα δε θα προχωρούσε προς γύρισμα και περάτωση. Από την άλλη, η επιλογή της δεκαεπτάχρονης Σκάρλετ Γιόχανσον για συμπρωταγωνίστρια ήταν ένα στοίχημα που απέδωσε καρπούς και ενηλικίωσε την καριέρα της ηθοποιού.
Όσον αφορά τη σκηνοθεσία αυτή καθ’ αυτή, ο πατέρας της, Φράνσις, προέτρεψε τη νεαρή σκηνοθέτιδα να ακολουθήσει μία ψηφιακή προσέγγιση για την τελική εικόνα της ταινίας της, λόγω της εποχής του περάσματος από το αναλογικό μέσο στο ψηφιακό. Εκείνη, όμως ακολούθησε το όραμα της και απέδωσε μία ταινία, η οποία είναι κλασική και συνάμα σύγχρονη, καθιστώντας την συχνά «επισκέψιμη» με κινηματογραφικούς όρους. Τα γυρίσματα διήρκησαν κάτι λιγότερο από μήνα, ενώ διεκπεραιώθηκαν στο σύνολο τους στην Ιαπωνία. Μάλιστα, η αλληλουχία των κάδρων και των πλάνων βασίστηκαν σε μία σειρά φωτογραφιών από την ίδια, ενώ μέρος των γυρισμάτων έπρεπε να πραγματοποιηθεί σε καθεστώς μυστικότητας, λόγω έλλειψης αδειοδότησης από τις αρχές. Στη σεκάνς δε που η κάμερα ακολουθεί την πρωταγωνίστρια στο μετρό, οι ιαπωνικές αρχές απείλησαν με κλείσιμο της παραγωγής.
Μπροστά από τις κάμερες:
Πρωταγωνιστής, όπως προαναφέρθηκε άλλωστε είναι ο μοναδικός Μπίλ Μάρεϊ. Η καριέρα του ηθοποιού δεν μπορεί να διακριθεί με ευκολία. Αρχίζει ως ένας κωμικός ηθοποιός για να κάνει ένα σύντομο διάλειμμα με την βασισμένη στο ομώνυμο βιβλίο ταινία «Στην Κόψη Του Ξυραφιού» (AtRazor’sEdge, 1984) και να επανεφεύρει τον εαυτό του ως ταιριαστό ηθοποιό των ανεξάρτητων δημιουργών, όπως ο Άντερσον, η Κόπολα και ο Τζάρμους. Οι διαπραγματεύσεις για τη συμμετοχή του στην εν λόγω ταινία διήρκησαν πέντε μήνες με τον ίδιο, απουσία μάνατζερ και άλλων μεσαζόντων να συμφωνεί προφορικά, αλλά να αργεί να εμφανιστεί κατά την πρώτη ημέρα των γυρισμάτων.
Η καλλιτέχνιδα και το επιτελείο της ανησύχησαν ότι ο Μάρεϊ άλλαξε γνώμη, αλλά στο τέλος της ημέρας όχι μόνο εμφανίστηκε, έδωσε και μία από τις καλύτερες ερμηνείες στην καριέρα του. Αφήνει κατά μέρους την κωμωδία και καταπιάνεται με τη γενική περιρρέουσα απογοήτευση, την κούραση των χρόνων, αλλά και την επαναφορά του στον κόσμο του πάθους, όχι απαραίτητα ερωτικού, αλλά αυτού της ζωής, της ύπαρξης. Ακόμα, προς ικανοποίησης του ρεαλισμού, η σκηνοθέτις του δεν τον περιορίζει, αλλά του επιτρέπει να αυτοσχεδιάσει, αν ο ίδιος το επιθυμεί, κάτι που συμβαίνει σε αρκετά σημεία διαλόγου, δίχως να ξεφεύγει των ορίων του χαρακτήρα του. Ο ηθοποιός έχει δηλώσει επανειλημμένως πως ο ρόλος του στην ταινία αποτελεί προσωπικό του αγαπημένο.
Συμπρωταγωνίστρια του Μάρεϊ είναι η προαναφερθείσα Σκάρλετ Γιόχανσον. Μέχρι εκείνη τη δεδομένη στιγμή είχαμε διακρίνει την ηθοποιό από τη συμμετοχή της μαζί με τον Ρομπερτ Ρέντφορντ στην ταινία με τίτλο: «Ο Γητευτής Των Αλόγων» (The Horse Whisperer, 1998). Η παρουσία της όμως στο «Χαμένοι Στη Μετάφραση» δίνει τη ζωντάνια και την «φρεσκάδα» που έχει ανάγκη ο συμπρωταγωνιστής της. Η δημιουργός φροντίζει να καλύψει την ηλικιακή διαφορά που υπάρχει μεταξύ τους με το να ενισχύει τα ενήλικα στοιχεία της ηθοποιού. Από το υπαρξιακό δράμα στο εσωτερικό κόσμο του χαρακτήρα της, μέχρι μία σειρά από ενδυματολογικές στυλιστικές επιλογές στην εξωτερική της εμφάνιση, η τελική εικόνα της Γιόχανσον φαντάζει κάτι περισσότερο από ιδανική. Θα περίμενε κανείς να υπάρχει μία αμηχανία από μέρους της, λόγω της δημοσιότητας, αλλά και της εκκεντρικότητας του Μάρεϊ, καταφέρνει ωστόσο να σταθεί τόσο στο υποκριτικό της ύψος, όσο και απέναντι του συντελώντας σε ένα άψογο αποτέλεσμα.
Καταλυτικός Επίλογος:
Η ταινία αποτελούσε προϊόν ανεξάρτητης παραγωγής, αλλά αντιμετώπισε εκπληκτική εμπορική επιτυχία κερδίζοντας εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια σε ολόκληρο τον κόσμο. Απογείωσε τις καριέρες των συντελεστών και δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι έδωσε μία παραπάνω σκέψη, ωριμότητα σε ένα είδος που ακολουθεί μία ειδυλλιακή κατεύθυνση, η οποία ολοένα και απομακρύνεται από την πραγματικότητα. Η τελική σκηνή είναι η επιτομή της υπόσχεσης και δίνει έναν επίλογο, ο οποίος δε σε αφήνει μετά τη θέαση της ταινίας. Μπορεί να μην είναι η απόλυτη ταινία των ημερών, αλλά αναμφίβολα αξίζει πολλαπλές θεάσεις!
Θα έβαζα ένα 7,8/10 για την αλήθειατης και την υπόσχεση της.
Διάρκεια: 1 ώρα και 42 λεπτά
Είδος: Κοινωνική-Ρομαντική
Σκηνοθεσία: Σοφία Κόπολα
Πρωταγωνιστές: Μπίλ Μάρεϊ, Σκάρλετ Γιόχανσον
