Clickbait, σύνθετη λέξη από τον ήχο που παραπέμπει στην κίνηση που κάνουμε όταν ανοίγουμε έναν σύνδεσμο, και την λέξη δόλωμα. Δηλαδή απλά, με τον όρο αυτό, αναφερόμαστε σε τίτλους άρθρων που είναι έτσι φτιαγμένοι ώστε να σε έλξουν να ανοίξεις το κείμενο.
Το αν θα το διαβάσεις δεν πολυνοιάζει κανέναν να ξέρεις. Στο ίντερνετ, αυτό που ενδιαφέρει κυρίως είναι η προσέλκυση κοινού, που για τους δημιουργούς μεταφράζεται έμμεσα, σε προσέλκυση χρημάτων.
Και γιατί έχει αρνητική έννοια ο όρος clickbaitθα μου πεις. Όταν πουλάς θες να κάνεις ελκυστικό το προϊόν σου. Ναι βρε αγάπη μου, καλά τα λες, όμως αν εγώ θέλω να σου πουλήσω μια μεταχειρισμένη μπλούζα zara, και στην προωθήσω ως HauteCoutureDior, σου δείξω και ψεύτικες φωτογραφίες για να σε πείσω να το πάρεις, ε, θα χαρείς πολύ όταν έρθει το μακό στα χέρια σου πιστεύεις;
Το ξέρω και το ξέρεις ότι όλοι κάποια στιγμή έχουμε ανοίξει τέτοια δελεαστικά άρθρα, παρότι ήμασταν εξ αρχής σίγουροι για το τι ανοησία θα διαβάσουμε. Και παρόλα αυτά το κάναμε. Δεν θα ήθελα να ξοδέψουμε τα λεφτά μας παρέα στους ψυχοθεραπευτές για να ανακαλύψουμε τον λόγο. Ας μείνουμε στην περιέργεια της ανθρώπινης φύσης και ας συνεχίσουμε τον δρόμο μας με την ελπίδα να την τιθασεύσουμε όσο γίνεται, για να μην πλουτίζουν απατεώνες, ψευτοδημοσιογράφοι και λοιποί, εις βάρος μας.
Πρώτο βήμα η αναγνώριση, δεύτερο η αγνόηση. Όλοι μαζί μπορούμε. Ας δούμε όμως περιπτώσεις τέτοιων τίτλων που συναντάμε καθημερινά για να μάθουμε να τα αποφέυγουμε.
1. Τίτλοι που αναφέρονται σε θάνατο.
Εδώ τα πράγματα είναι ξεκάθαρα, θα μπορούσε να κυκλοφορεί αντίστοιχο εγχειρίδιο για αρχαρίους.
Έφυγε από την ζωή ο τάδε (με ονοματεπώνυμο).
Σημαίνει ότι όντως πέθανε ο συγκεκριμένος άνθρωπος. Ο τίτλος αυτός μπορεί να είναι clickbaitόταν πρόκειται για συνωνυμία άσημου με γνωστό πρόσωπο, και πεθάνει ο πρώτος.
Πέθανε γνωστός ηθοποιός.
Σημαίνει ότι κάποιος πέθανε, που κάποια στιγμή είχε κάνει και κανα δύο ρόλους κομπάρσου. Δεν θα τον γνωρίζεις ακόμη κι αν σου πούνε το όνομα.
Απεβίωσε πασίγνωστος τραγουδιστής.
Σημαίνει ότι κάποιος πέθανε, που έχει πει ένα μοναδικό τραγούδι που έγινε επιτυχία κάπου στα 80’s, και που αν το ακούσεις πιθανόν να μην το ξέρεις.
Βαρύ πένθος ή Παγκόσμια θλίψη.
Σημαίνει ότι πέθανε 90χρονος που δεν τον ξέρει ούτε η μάνα του πέρα από τον ντόπιο πληθυσμό του μέρους που ζούσε.
2. Τίτλοι με τις λέξεις «ΣΟΚ» «ανατριχίλα».
Συνήθως το κείμενο που ακολουθεί αναφέρεται σε γεγονότα τόσης σημασίας και ενδιαφέροντος, όσο του να ξεμείνεις από χαρτί υγείας στην τουαλέτα. Βασικά όχι. Αυτό έχει και ένα ενδιαφέρον γιατί θα σε απασχολήσει δυο λεπτά να βρεις την λύση. Το αν βρέθηκε φίδι στην αυλή εξοχικού που μοιάζει με τον Έλβις, μάλλον δεν θα απασχολήσει πάνω από δέκα δεύτερα του χρόνου σου.
3. Τίτλοι όπως «έπεσε το ίνσταγκραμ από την φωτογραφία που ανέβασε η τάδε».
Αφενός το ίνσταγκραμ και τα υπόλοιπα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μπορεί να πέσουν. Να σταματήσει δηλαδή προσωρινά η λειτουργία τους, να κολλάνε κλπ. κλπ. Αυτό όμως δεν μπορεί να γίνει επειδή 10.000 άτομα μπήκαν να δουν την φωτογραφία της Μενεγάκη με μαγιό στα Άχλα. Υπάρχουν λογαριασμοί προσωπικοτήτων που πραγματικά έλκουν εκατομμύρια followersταυτόχρονα στον λογαριασμό τους, αλλά και πάλι δεν φτάνει για να πέσει η πλατφόρμα. Όταν συμβαίνει είναι για πολύ σοβαρότερους λόγους.
4. Τίτλοι «δεν θα πιστεύεις πως είναι σήμερα- τι συνέβη- τι δήλωσε ο τάδε».
Εδώ ο συντάκτης μας κάνει και υποδείξεις! Άσε με καλέ μου, που θα μου πεις και με τι θα ταραχτώ ή τι θα πιστέψω! Ο καιρός που ξαφνιαζόμουν επειδή χώρισε μια από τις SpiceGirlsπέρασε πριν από είκοσι χρόνια. Δεν με ξαφνιάζει ούτε ότι οι άνθρωποι μεγαλώνουν και δεν μοιάζουν στα πενήντα τους, όπως ήταν στα δεκαπέντε όταν που έπαιζαν σε γνωστή σειρά, θα ξαφνιαζόμουν αν ήταν ίδιοι. Και δηλώσεις όπως του συγκεκριμένου τραγουδιστή που με στέλνεις να διαβάσω, δεν με προκαλούν πια. Ξέρω τι είναι διατεθειμένος να κάνει και να πει κάποιος και ένα τέταρτο δημοσιότητας.
5. Τίτλοι που σε παραπέμπουν να διαβάσεις για τον «άγριο καυγά» σε πλατό.
Αν άγριο καυγά λέμε το ότι ένας πολιτικός σε ένα πάνελ είπε στον παρουσιαστή, είστε αγενής, τότε δεν ξέρω σε τι σπίτια ζούνε όλοι και πως τα έχουν καταφέρει να ζουν τόσο ήρεμα και αρμονικά με τους δικούς τους. Σε πραγματικά γεγονότα (βλέπε επίθεση Κασιδιάρη σε Κανέλλη) που ευτυχώς, όχι συχνά. βλέπουμε να συμβαίνουν, οι σοβαροί τίτλοι αναφέρουν πάντα τα ονοματεπώνυμα των πρωταγωνιστών.
6. Τίτλοι «δείτε το πριν το κατεβάσουν».
Αυτή η κατηγορία τίτλων αφορά συνομωσίες. Ανύπαρκτες συνωμοσίες που προσπαθούν τάχα να φιμώσουν φωνές που επιχειρούν αποκαλύψεις, πιέζοντάς σε χρονικά να κλικάρεις στο άρθρο γιατί σύντομα θα έχει σβηστεί.Λίγο άγχος είχαμε, εσείς οι ανόητοι με τα συνωμοσιολογικά σας λείπατε από την ζωή μας… Ίσως να είναι η κατηγορία ανθρώπων που υποτιμούν περισσότερο από όλους την νοημοσύνη μας.
Το φαινόμενο αυτό λοιπόν θα πρέπει πλέον να εξαλειφθεί, γιατί πρόκειται για εσκεμμένη παραπλάνηση, παραπληροφόρηση και σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, προσπάθεια τρομοκρατίας. Υπάρχει φυσικά το κομμάτι του ελέγχου του τι ανεβαίνει στο ίντερνετ, και για το οποίο υπάρχουν αρμόδιοι που ασχολούνται.
Όμως την μεγαλύτερη δύναμη την έχουμε εμείς. Αν παρατηρείτε ότι σελίδες χρησιμοποιούν συχνά τέτοια παραπλανητικά μέσα, μην τις ακολουθείτε, και μην ανοίγετε αντίστοιχα άρθρα. Αργά ή γρήγορα θα τις αποδυναμώσετε και θα χάσουν και τον λόγο ύπαρξης. Μάλιστα σε κάποιες περιπτώσεις μπορείτε να υποβάλλεται και αναφορά ώστε να ελεγχθεί και να κατεβεί ένα τέτοιο κείμενο. Ο αναγνώστης έχει την δύναμη, και μόνοι μας διαμορφώνουμε το ίντερνετ και την ενημέρωση που θέλουμε, όπως και γενικότερα τις κοινωνίες στις οποίες ζούμε. Μην αμφιβάλλετε ποτέ για αυτό.
Ακολουθήστε μας στα social media
Φωτογραφικό υλικό
