Διάβασε και σχολιάζει η Μαρία Διαμαντοπούλου.
Επειδή μου αρέσει να λέω αλήθειες, γνωρίζω πολύ καλά ότι το αμιγώς ιστορικό μυθιστόρημα ή αυτό σε μορφή χρονικού/μαρτυρίας, έχει συγκεκριμένο και –δυστυχώς- περιορισμένο κοινό. Οι αναγνώστες το φοβούνται. Φοβούνται την αναζήτηση της ιστορικής αλήθειας και ακρίβειας που αναπόφευκτα κάποιες φορές ζημιώνει τη ζωντάνια, το συναίσθημα και το προσωπικό ύφος του δημιουργού. Πολύ σπάνια επιτυγχάνεται η ισορροπία, η ορθή ιστορική πλαισίωση, αλλά και η αίσθηση ότι ζεις, συμπάσχεις και λυτρώνεσαι(ή όχι) μαζί με τους ήρωες, κατά την αρχαιοελληνική «κάθαρση», εμπειρία άκρως διδακτική και… ψυχοθεραπευτική.
Αυτή ήταν η άποψή μου, μέχρι που διάβασα το αξιολογότατο βιβλίο του Μιχάλη Κατσιμπαρδή. Την αληθινή ιστορία του πατέρα του, που του την αφηγήθηκε λίγο πριν φύγει από τη ζωή, ως μία ύστατη κληρονομιά, όχι μόνο του Μιχάλη, αλλά και όλων μας. Κυρίως σε καιρούς πονηρούς και σκοτεινούς, μέσα σε πολιτικούς και κοινωνικούς «χειμώνες». Σαν τους χειμώνες που έζησε ο ήρωας. Βαρύτερους στην Ελλάδα, παρά στη Γερμανία!
Η ιστορία αρχίζει με ένα ταξίδι, το τελευταίο ταξίδι πατέρα και γιού. Ο πατέρας του συγγραφέα, Κωστής, πάσχει από μη αναστρέψιμη ασθένεια και ο χρόνος είναι λίγος και πολύτιμος. Το γνωρίζουν και οι δύο ότι δε θα τους δοθεί ξανά η ευκαιρία να βρεθούν μόνοι τους, άντρας πια προς άντρα. Η κλεψύδρα έχει λίγη άμμο, τα περιθώρια στενεύουν. Ή τώρα ή ποτέ ο πατέρας θα πρέπει να αποκαλύψει στο γιό του όλα αυτά που έκρυβε τόσα χρόνια για τις κατάμαυρες σελίδες της ζωής του: τη βασανιστική του πορεία από την Αντίσταση στο κολαστήριο του Χαϊδαρίου. Κατόπιν, στο γερμανικό στρατόπεδο συγκέντρωσης Μπίμπλις και από κει στην αφιλόξενη πατρίδα Ελλάδα, της μετεμφυλιακής περιόδου. Ο νεαρός Κωστής από την Πελοπόννησο συλλαμβάνεται από τους Γερμανούς το καλοκαίρι του 1944,λίγο πριν την ήττα των ναζιστικών δυνάμεων. Στέλνεται στο περιβόητο στρατόπεδο του Χαϊδαρίου και από εκεί-με μόνη αποσκευή ένα λεπτό μάλλινο πουλόβερ!-στον τρομερό χειμώνα του στρατοπέδου καταναγκαστικών έργων του Μπίμπλις, ένα στρατόπεδο όπου στέλνονταν οι «απείθαρχοι, αντιστασιακοί Έλληνες» για να πεθάνουν-κυριολεκτικά – στη δουλειά. Εκεί, ο Κωστής αγωνίζεται να επιβιώσει, αλλά και να διατηρήσει την ανθρώπινη ιδιότητά του, σε συνθήκες πλήρους εξαθλίωσης. Παλεύει να μη ζωοποιηθεί ,ενώ γύρω του μαίνεται η γερμανική κτηνωδία, που λυσσαλέα αντιστέκεται στο αναπόφευκτο τέλος της. Γύρω από τον Κωστή, στήνεται ένα σκηνικό θανάτου, φρίκης, αλλά και ανθρωπιάς, ένα θέατρο του παραλόγου, που χαρακτηρίζει κάθε πόλεμο και κάθε ιδεολογία εξοντωτική για τον άνθρωπο της άλλης φυλής, θρησκείας ή ιδεολογίας.
Ο Κωστής δε θα πεθάνει στο Μπιμπλίς. Θα γυρίσει πίσω στην πατρίδα, χωρίς καμία πρόθεση να δρέψει δάφνες ή να εξαργυρώσει τα πάθη του ως αντιστασιακός, όπως έκαναν άλλοι κι άλλοι. Επιθυμεί απλά να συνεχίσει τη ζωή του, τις σπουδές του, να ζήσει. Ως άλλος, όμως, Οδυσσέας, στο σπίτι του τον περιμένουν νέα βάσανα. Σε μια Ελλάδα που αλληλοσπαράσσεται, θα βιώσει την απόλυτη ματαίωση και την απανθρωπιά των συμπατριωτών του.
.
Διαβάστε το: αν σας ενδιαφέρει ένα αληθινό, ειλικρινές βιβλίο για τη σχέση πατέρα και γιού, για τα μυστικά που κουβαλάμε και μας στοιχειώνουν, για την Ιστορία που δεν είναι τόσο μακρινή όσο φανταζόμαστε. Το βιβλίο ξεφεύγει από τα στεγανά του ιστορικού αφηγήματος και περνά στο πανανθρώπινο επίπεδο της προσωπικής ιστορίας. Δεν είναι μάθημα Ιστορίας, ούτε βρίθει ιστορικών πληροφοριών, που θα το καθιστούσαν «βαρύ» και κουραστικό. Η απλή, ανεπιτήδευτη γλώσσα μας φέρνει πιο κοντά στους ήρωες, δίνει ζωντάνια και αμεσότητα. Άλλωστε, ο πόνος δε χρειάζεται στολίδια… Άκρως συγκινητικό και ανθρώπινο, θα διαβαστεί απνευστί. Δεν πρέπει όλα αυτά να τα σκεπάσει η λήθη!
Μη το διαβάσετε: θα προβληματιστείτε πολύ έντονα για τα πολιτικά πάθη, την ανθρώπινη κτηνωδία, τη συγχώρεση και τη μνήμη. Θα στεναχωρηθείτε για τα όσα έζησε ο ήρωας μετά, όταν υποτίθεται πως τα βάσανά του είχαν τελειώσει, σε αντίθεση με κάποιους άλλους που τιμήθηκαν ενώ ήταν συνεργάτες του εχθρού… και ονομάστηκαν «ήρωες». Αθάνατη Ελλάδα…
Βαθμολογία :
4,4/5
.
Διαβάστε τις πρώτες 20 σελίδες του βιβλίου εδώ
Φωτογραφικό υλικό
