Γράφει η Πίτσα Στασινοπούλου για την Κουλτουρόσουπα
Είναι προφανές ότι αναφέρομαι στο πρόσφατο «ανδραγάθημα» που έλαβε χώρα στην Εθνική Πινακοθήκη, όπου ο βουλευτής του ακροδεξιού κόμματος «ΝΙΚΗ» Νίκος Παπαδόπουλος, εισέβαλλε ως ταύρος εν υαλοπωλείω για να κάνει λαμπόγυαλο την έκθεση, επειδή θεώρησε ότι κάποιοι πίνακες βεβηλώνουν τα θεία, προσβάλλουν την ορθόδοξη πίστη, προκαλούν τους πιστούς, παραβιάζουν το Σύνταγμα και λοιπά σκανδαλώδη που οδήγησαν έναν εκπρόσωπο του κοινοβουλίου σε βανδαλισμό δημόσιου πολιτιστικού χώρου…
Βεβαίως προηγήθηκαν εκ μέρους του, τόσο επερώτηση στη Βουλή για τα «βλάσφημα» εκθέματα της Πινακοθήκης, όσο και επιστολή στο ΥΠΠΟ με απαίτηση να αποσυρθούν, ωστόσο επειδή η υπουργός Λίνα Μενδώνη απέρριψε το αίτημα ως μορφή λογοκρισίας, ο βουλευτής αποφάσισε να δράσει… ακτιβιστικά, αναλαμβάνοντας ο ίδιος το «κατέβασμα» των ανίερων εικόνων, διότι «όπου δεν πίπτει λόγος, πίπτει ράβδος» ως δοκιμασμένη (φασιστική) μέθοδος με εγγυημένα (τρομοκρατικά) αποτελέσματα!
Φυσικά, κατόπιν του σάλου που ακολούθησε, έγιναν ευρέως γνωστά, αφενός τα χαρακτηριστικά της συγκεκριμένης έκθεσης και αφετέρου το ποιόν του συγκεκριμένου βουλευτή, που οφείλουμε να αναφέρουμε για τυχόν ανενημέρωτους… Όσον αφορά λοιπόν στην Εθνική Πινακοθήκη, πρόκειται κατά βάση για έκθεση χαρακτικών έργων του Goya, «τα οποία διακρίνονται για την αληθοφάνεια του τερατώδους, την πειστικότητα του παράλογου και την έλξη του αποτρόπαιου, συνθέτοντας ένα καινοφανές σύμπαν (…) με αριστοτεχνική συναρμογή δημοφιλών, καθημερινών θεμάτων με παράταιρες, απειλητικές, αποκρουστικές ή δυσερμήνευτες μορφές… Με κινητήριο μοχλό τη σειρά Los Caprichos αυτών 80 των χαρακτικών και συνεπείς στην πρόθεση να ανανεώσουμε τα εργαλεία ανάγνωσης των ιστορικών συλλογών με το πρόγραμμα δράσεων του Ενδιάμεσου Χώρου, παρουσιάζουμε παράλληλα ένα θεματικό αφιέρωμα στην ελληνική τέχνη με τίτλο «Η Σαγήνη του Αλλόκοτου». Στην ομαδική έκθεση περιλαμβάνονται έργα δέκα καλλιτεχνών που από διαφορετικές αφετηρίες εναγκαλίζονται και εικονίζουν το αλλόκοτο, το υβριδικό και το γκροτέσκο»…
Όσο για το ποιόν του βουλευτή της Νίκης, που εν μία νυκτί με τα κατορθώματά του κατάφερε να περάσει από την ανωνυμία στην ευρύτατη προβολή, μάθαμε ότι εκτός από ακροδεξιός είναι γιατρός, τραμπούκος, κολλημένος, θρησκόληπτος και (ειρωνεία της τύχης!) γραφικά αλλόκοτος! Διότι τον Δεκέμβρη του 2023 έλεγε εντός Βουλής: «Στις άγιες ημέρες που εισερχόμαστε θέλει πραγματικά μεγάλη προσοχή. Γίνονται και ακούγονται τα χειρότερα… Το τί ξύλο πέφτει αυτές τις ημέρες αγάπης στις οικογένειες -οι άνδρες χτυπούν τις γυναίκες, οι γυναίκες τους άνδρες, τα παιδιά τους γονείς και οι γονείς τα παιδιά! Γι’ αυτό βγήκε ξέρετε και “το ξύλο της χρονιάς”… Λοιπόν οι παλαιότεροι, οι γονείς και οι παππούδες μας, έλεγαν ότι τις ημέρες αυτές ανοίγουν οι πύλες της κολάσεως και βγαίνουν τα δαιμόνια που πειράζουν τον λαό του Θεού! Τους έλεγαν μάλιστα και καλικάντζαρους…» Ιδού λοιπόν οι αιτίες κακοποίησης από στόμα επιστήμονος: οι… καλικάντζαροι!!!
Στο μεταξύ, όπως ήταν αναμενόμενο, προκλήθηκε νέος «ιερός» διχασμός (να μη χάνουμε τη φόρμα μας), με τα Μέσα και το διαδίκτυο να επιδίδονται σε μια ανελέητη μάχη «εικονολατρών» και «εικονομάχων», που τύφλα να ‘χει το Βυζάντιο! Οι μεν να βγάζουν αφρούς για τον καταραμένο ζωγράφο με τα βλάσφημα ανοσιουργήματα που τόλμησε να φιλοξενήσει η Εθνική Πινακοθήκη «με δικά μας λεφτά» βεβηλώνοντας την πίστη του λαού και γεια στα χέρια του ήρωα Παπαδόπουλου… οι δε της αντίπερα όχθης να υπερασπίζονται σθεναρά την ελευθερία έκφρασης του καλλιτέχνη, κατακεραυνώνοντας τον βανδαλισμό ενός τραμπούκου με φασιστική νοοτροπία… και στη μέση οι μετριοπαθείς χριστιανοί του «ναι μεν αλλά», δηλώνοντας απέχθεια για τα προσβλητικά έργα, αλλά καταδικάζοντας τη βίαιη επίθεση… Ένας απίστευτος χαμός που δεν λέει να κοπάσει, εστιάζοντας ωστόσο κατά μείζονα λόγο στην κριτική των έργων του εικαστικού και δευτερευόντως στον βανδαλισμό του βουλευτή που αιτιολογείται λόγω «ιερής» αγανάκτησης!
Και κάπως έτσι ο φασισμός εδραιώνεται ως αποδεκτή στάση ζωής με ποικίλα προσχήματα, χρησιμοποιώντας εδώ ως όχημα την «προσβολή των ιερών συμβόλων και της θρησκευτικής πίστης»… Διότι ο φασίστας ΔΕΝ αρκείται στην καθ’ όλα νόμιμη και σεβαστή διαφωνία ή ένσταση ή διαμαρτυρία για κάτι, αλλά επιχειρεί να επιβάλλει καθολικά δια της βίας την άποψή του, αφανίζοντας οτιδήποτε δεν συνάδει με τα δικά του γούστα, πιστεύω, πεποιθήσεις, ιδεοληψίες, διαστροφές κλπ…. «Εφόσον αυτό δεν αρέσει σε μένα, απαγορεύεται να αρέσει σε οποιονδήποτε και το καταργώ»! Ούτε τα σύμβολα τον απασχολούν, ούτε τα θεία, ούτε οι πατριωτισμοί, καθότι προϋποθέτουν ευαισθησία και πίστη σε αξίες που για τον φασίστα είναι άγνωστες λέξεις… Γι αυτόν μοναδικός στόχος είναι η επιβολή της δικής του νοοτροπίας/ εξουσίας και οι αντιφρονούντες θα φάνε χώμα με θάψιμο σε βαθύ λαγούμι κι αφανισμό από προσώπου γης! Είτε είναι ζωγράφοι, συγγραφείς, ποιητές, θεατρικές παραστάσεις, δημοκρατικοί πολίτες, ολόκληροι λαοί!
Και ενώ ο πρωτοφανής τραμπουκισμός από βουλευτή τείνει να περάσει «στα ψιλά» της κοινής γνώμης, ο μεγάλος ντόρος επικεντρώνεται στα «βλάσφημα» έργα ενός «διεστραμμένου», που με πρόσχημα την ελευθερία έκφρασης, βεβηλώνει ιερά σύμβολα… Παρότι η Πινακοθήκη αναλύει επακριβώς το σκεπτικό της ιδιαίτερης έκθεσης με τίτλο «Η Σαγήνη του ΑΛΛΟΚΟΤΟΥ» που δίνει ξεκάθαρο στίγμα, ας θυμηθούμε κάποια βασικά περί τέχνης:
– Όλες οι μορφές και τα έργα τέχνης είναι τρόποι έκφρασης των δημιουργών τους, καταθέτοντας ο καθένας τον ιδιαίτερο ψυχισμό και το σκεπτικό του…Ποιος μπορεί να του “υπαγορεύσει” πώς θα νιώθει, θα σκέφτεται και θα εκφράζεται καλλιτεχνικά, εφόσον έχει τηνευχέρεια να τον αποδεχθεί ή να τον απορρίψει;;
– Στόχος της τέχνης είναι να διεγείρει κυρίως το συναίσθημα, μόνο που έχουμε την τάση να το ταυτίζουμε αποκλειστικά με τις ευγενείς εκδοχές του θαυμασμού, της πνευματικής ανύψωσης, της ευφορίας κλπ. ξεχνώντας ότι υπάρχουν και άλλες, σαντην αποδοκιμασία, την απογοήτευση, τον θυμό, την αμφισβήτηση κλπ. με εξίσου σημαντικό ρόλο και εφόσον προκαλούνται μέσω της τέχνης ο στόχος της επετεύχθη από διαφορετική οδό…
– Η ελευθερία έκφρασης ενός δημιουργού είναι δεδομένη και αδιαπραγμάτευτη, όσο ακριβώς δεδομένη και αδιαπραγμάτευτη είναι η ελευθερία έκφρασης του αποδέκτη να τον θαυμάσει ή να τον κατακεραυνώσει… ΔΕΝ μπορεί όμως να του στερήσει τ οδικαίωμα οποιασδήποτε δημιουργίας, όπως δεν θα ήθελε προφανώς να στερήσουν στον ίδιο το δικαίωμα οποιασδήποτε κριτικής!
– Η απεικόνιση των ιερών συμβόλων ήταν ανέκαθεν έτσι κι αλλιώς αυθαίρετη εφόσον πρόκειται για κάτι άυλο και μη υπαρκτό, απλά υπακούει σε κοινωνικά αποδεκτές “φόρμες”, οπότε η έννοια της προσβολής είναι μοιραία υποκειμενική και επίσης αυθαίρετη… Αλίμονο αν το υπέρτατο, πνευματικό ΘΕΙΟ είναι ποτέ δυνατόν να “βεβηλωθεί”, έστωκαι συμβολικά, από ανθρώπινο χέρι ή η εσωτερική πίστη να επηρεαστεί από απεικονίσεις … Αντίθετα, θεωρώ προσβολή παρόμοια άποψη…
– Επίσης απορώ που διαβάζω παντού την επωδό “αντολμούσε να το κάνει στο Ισλάμ“, λες και οι γράφοντες… ζηλεύουν το στυγνό, δικτατορικό, ασφυκτικό καθεστώς του ισλαμισμού, όπου οι αμφισβητίες “άπιστοι” σφάζονται στο γόνατο! Αλήθεια, για καλό κάνετε τη σύγκριση και θα επιθυμούσατε το ίδιο;;
– Τέλος οι ενστάσεις για την έκθεση στην Εθνική Πινακοθήκη, αφορούν όσους θέλουν τους συγκεκριμένους χώρους μουσειακούς, αποστειρωμένους, αποκομμένους από σύγχρονα ρεύματα, πειραματισμούς, εναλλακτικές μορφές τέχνης διαδραματίζοντας με ζωηρές συζητήσεις ή αντιδράσεις ενεργό ρόλο, και θα μας επιτρέψουν να έχουμε διαφορετική άποψη…
Εν κατακλείδι, κανένα άυλο ιερό σύμβολο και καμία πίστη υγιώς θρησκευόμενου ανθρώπου ΔΕΝ προσβάλλονται από το «αλλόκοτο» έργο ενός δημιουργού με ιδιαίτερο ψυχισμό επηρεασμένο από την παράνοια της εποχής… κι όποιος νιώθει προσβολή έχει όλο το δικαίωμα να εκφράσει την ένστασή του, χωρίς να απαιτεί φασιστική φίμωση της έκφρασης του άλλου δια της βίας! Ας ψάξει την μέγιστη προσβολή των θείων σε ιερατεία διεφθαρμένα, υποκριτικά, μισαλλόδοξα…Για να μη τρελαθούμε εντελώς με τους «καλούς χριστιανούς»!