Η γενοκτονία ενός λαού: η ιστορική πραγματικότητα στη σημερινή διαστρέβλωση. Από την Μαριάννα Μπουρουτζή.
Τελευταίως, συμβαίνουν και ακούγονται στη χώρα μας διάφορα και παράξενα πράγματα. Επ’ αφορμή μιας δήλωσης του τωρινού Υπουργού Παιδείας περί «εθνοκάθαρσης» των Ποντίων, θα σας παρουσιάζω το βιβλίο του Χάρη Τσιρκινίδη με τίτλο: ‘Επιτέλους τους ξεριζώσαμε… Η γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου, της Θράκης και της Μ. Ασίας, μέσα από τα γαλλικά αρχεία’, που κυκλοφόρησε το 1993 από τις εκδόσεις του Σωματείου ‘Παναγία Σουμελά’.
Πρόκειται για ένα διαφορετικό βιβλίο. Δεν είναι μυθιστόρημα. Σε 336 σελίδες παρουσιάζεται μια συλλογή ιστορικών πηγών, μέσα από άρθρα εφημερίδων και κρατικά αρχεία, προσεκτικά μελετημένα και σωστά αναδιατυπωμένα, που παρέχουν πληροφορίες και γνώσεις για όσα διαδραματίζονταν σε συγκεκριμένη χρονική περίοδο, όχι μόνο μέσα από τα μάτια των ίδιων των Ελλήνων, αλλά και από τη σκοπιά των ξένων, κυρίως των Ευρωπαίων.
Κατ’ αρχάς, διαφαίνεται ο ρόλος των υποτιθέμενων προστάτιδων δυνάμεων, αλλά και άλλων χωρών, που συμμετείχαν μεν, αλλά με διαφορετικό τρόπο. Αποσαφηνίζεται η εξωτερική πολιτική που ακολουθούσαν επί χρόνια και οι λόγοι για τους οποίους ασχολούνταν με τα ζητήματα της συγκεκριμένης περιοχής. Αποδεικνύεται -όπως καταμαρτυρούν ευρωπαίοι στρατηγοί- ο τρόπος σκέψης και δράσης τους. Γίνεται ξεκάθαρο κατά πόσο υπήρξαν όντως προστάτες και ποιους υποβοηθούσαν στην πραγματικότητα, με βασικό και απώτερο σκοπό να πετύχουν το δικό τους και μόνον όφελος, εκμεταλλευόμενοι πρόσωπα και καταστάσεις και παρέχοντας ψεύτικες υποσχέσεις. Αποδεικνύεται περίτρανα επίσης, κατά πόσο φίλοι είναι με έλληνες και τούρκους.
Επίσης, παρουσιάζεται η τουρκική πλευρά. Πώς οδηγήθηκαν στη γενοκτονία; Άραγε υποκινήθηκαν ή έλαβαν κάποια βοήθεια για να την πραγματοποιήσουν; Γιατί τόσο κακό; Το χρονικό της καταστροφής είναι σαφές. Το ίδιο ξεκάθαρο φαίνεται να είναι κατά πόσο μπορούν οι τούρκοι να είναι φίλοι και εχθροί μας. Επίσης, εξηγείται το περίεργο φαινόμενο, κατά το οποίο πριν πραγματοποιήσουν μια σημαντική καταστροφή, οι τούρκοι δίνουν προνόμια στους πληθυσμούς της κατακτημένης επικράτειας.
Τέλος, παρουσιάζεται η ελληνική πλευρά. Κατά γενική ομολογία, σε έναν πόλεμο συμμετέχουν πολλοί και δεν μπορεί να έχει άδικο μόνον ο ένας και να κάνει λάθος. Η ελληνική πλευρά, με εσωτερική και εξωτερική πολιτική να τελεί υπό διαρκή σύγχυση, αντίθετα από την τουρκική, που είναι πάντοτε συγκεκριμένη και ξεκάθαρη, οδηγήθηκε σε σημαντικά λάθη. Η αντιπαλότητα μεταξύ κυβέρνησης και παλατιού επί Βενιζέλου, η ακολουθία και η εκπροσώπηση ξένων συμφερόντων, αντίθετων από τα δικά μας και η αστάθεια που παρουσιαζόταν, συνδυασμένη με την αφελή πίστη των Ελλήνων σε ψεύτικες υποσχέσεις και υποκριτικές φιλίες, μαζί με την παραπλάνηση, άνοιξαν διάπλατα τον δρόμο προς την καταστροφή.
Το εγχειρίδιο αυτό μας βοηθά να κατανοήσουμε τι πραγματικά συνέβη σε Πόντο, Θράκη και Μικρά Ασία. Ποιοι είναι φίλοι, πώς και πότε. Ποια είναι και θα πρέπει να είναι η θέση μας. Η δύναμη του συμφέροντος και της πολιτικής δεν αφήνει τα περιθώρια στους λαούς να αναπτύξουν τις σχέσεις τους και όταν συμβαίνει αυτό, καλό είναι να γνωρίζουμε ποιους έχουμε δίπλα μας και κυρίως, γιατί. Δεν είναι ανάγκη να έχουμε την ανάλογη καταγωγή για να το ξεφυλλίσουμε και να το μελετήσουμε. Είναι υπόθεση όλων μας να διακρίνουμε την «εθνοκάθαρση» από τη «γενοκτονία». Άλλοτε εμείς, σήμερα κάποιοι άλλοι.
