«Δεν ελπίζω τίποτα, δεν φοβούμαι τίποτα, λυτρώθηκα από το νου κι από την καρδιά, ανέβηκα πιο πάνω, είμαι λεύτερος.» (Ασκητική,1927)
Και ποιός δε γνωρίζει αυτή τη φράση, που συμπυκνώνει όλη τη φιλοσοφία και τη στάση ζωής του μεγάλου συγγραφέα και διανοητή, από τους λίγους που η επίδραση τους ξεπέρασε τα σύνορα της Ελλάδας και εξαπλώθηκε σε όλη την υφήλιο Δικαίως ο Νίκος Καζαντζάκης ανήκει στο πάνθεον των παγκόσμιων κλασικών και το έργο του θα αναγιγνώσκεται επί μακρόν και πανταχού! Το 2017 είναι αφιερωμένο στον Νίκο Καζαντζάκη και στα πλαίσια της ανακήρυξης αυτής, πραγματοποιήθηκε στις 11/12/2017 εκδήλωση στην Κεντρική Δημοτική Βιβλιοθήκη Θεσσαλονίκης, υπό την αιγίδα της ΔΕΦΝΚ (Διεθνούς Εταιρείας Φίλων Νίκου Καζαντζάκη) με τίτλο «Ο Οικουμενικός Νίκος Καζαντζάκης». Τυχεροί όσοι παραβρεθήκαμε, πραγματικά!
Την εκδήλωση συντόνισε η κ. Ευαγγελία Κατρινάκη, βιβλιοθηκονόμος και πρόεδρος της Λέσχης Ανάγνωσης της Δημοτικής Βιβλιοθήκης στο παράρτημα της Κωνσταντινουπόλεως. Μετά από ολιγόλεπτη εισαγωγή, η κ. Γιούλη Ιεραπετριτάκη, πρόεδρος της ΔΕΦΝΚ και ιστορικός, η οποία μας εισήγαγε στο έργο και στη φιλοσοφία του μεγάλου συγγραφέα ,ως αντίδοτο στην σημερινή πολιτιστική μας ανομβρία. Μια επικίνδυνη κατάσταση, που στο παρελθόν γέννησε ιδεολογικά -και όχι μόνο- τέρατα… Αυτός είναι άλλωστε, κατά την ίδια, και ο πρωταρχικός σκοπός της ΔΕΦΝΚ και της εκδήλωσης: να διαδώσει και να αναδείξει ακόμη περισσότερο το πολυσχιδές, πληθωρικό, πολύτροπο έργο του Καζαντζάκη, που στη σύγχρονη πραγματικότητα φαντάζει επίκαιρο όσο ποτέ άλλοτε. Το αρχέτυπο του αγωνιστή ανθρώπου, το ξεσήκωμα από την ασφάλεια της μετριοπάθειας, το ιδεώδες της ελευθερίας, το άτομο που ξεφεύγει από τα γρανάζια της ανάγκης και του συμβιβασμού, είναι σημεία αναφοράς που αφορούν τον Άνθρωπο, όποτε και όπου αν ζει. Η εφαρμογή αυτής της κοσμοθεωρίας στην καθημερινή ζωή, θα ήταν πανάκεια για τις πληγές της ανθρωπότητας. Ο ίδιος ο Καζαντζάκης ως γνήσιος πνευματικός άνθρωπος, εφαρμόζει στην πράξη της πεποιθήσεις του, θεωρώντας χρέος του να βοηθήσει τον Άνθρωπο. Η διδασκαλία του έργου του στα σχολεία θα ήταν ευχής έργον, γι’ αυτούς τους λόγους και όχι μόνο.
Η εκδήλωση συνεχίστηκε με την ομιλία του Δρ. Κωνσταντίνου Φωτιάδη, καθηγητή του πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, για μία πτυχή της ζωής του Ν. Καζαντζάκη, όχι ιδιαίτερα γνωστή στο ευρύ κοινό, αλλά άκρως σημαντική και ενδιαφέρουσα! Αναφέρομαι στη συμβολή του μεγάλου συγγραφέα στον επαναπατρισμό 100.000 Ελλήνων από τον Καύκασο, σε μία ιδιαίτερα δύσκολη εποχή για τον Ελληνισμό, το 1919.Οι Πόντιοι Έλληνες, διωγμένοι και αποδεκατισμένοι από τους Νεότουρκους ,βρίσκονται εγκλωβισμένοι, ενώ σφυροκοπούνται από τις κακουχίες. Χιλιάδες πεθαίνουν, ενώ το επίσημο ελληνικό κράτος αναλώνεται σε διχασμούς. Ο Καζαντζάκης, ως γενικός Γραμματέας της Επιτροπής του Υπουργείου Περιθάλψεως καταφέρνει, μετά από μεγάλο αγώνα να οδηγήσει σε επιτυχία τον επαναπατρισμό τους Μέσα από τις ενέργειές του, την αλληλογραφία και τις αναφορές του, βλέπουμε τον μεγάλο ανθρωπιστή. Το πάθος του για τον άνθρωπο δε γνωρίζει σύνορα και η περίθαλψη κάθε κατατρεγμένου είναι χρέος του. «Ν’ αγαπάς την ευθύνη. Να λες: Εγώ, εγώ μονάχος μου έχω χρέος να σώσω τη γης. Αν δε σωθεί, εγώ φταίω.». Πόσο επίκαιρο το μήνυμα αυτό σήμερα που ζούμε ξανά προσφυγικό!
Όλοι αυτοί οι προβληματισμοί και η συναισθηματική φόρτιση επενδύθηκαν με μοναδικό τρόπο από τον κ. Λευτέρη Στεργιανόπουλο, που με το λαγούτο του μας μετέφερε στην ατμόσφαιρα της Κρήτης, με όλη τη σπιρτάδα, τη δύναμη και το αγέρωχο της κρητικής ψυχής του Καζαντζάκη.
Συγκλονιστική υπήρξε και η θεατρική, υποβλητική ανάγνωση αποσπασμάτων από την «Αναφορά στον Γκρέκο» του κ. Παντελή Μπιτζαράκη, με αποκορύφωμα το ριζίτικο τραγούδι και τις μαντινάδες του!
Ευελπιστούμε σε παρόμοιες εκδηλώσεις σύντομα εκδηλώσεις που θα μας θυμίζουν τον πνευματικό μας πλούτο και θα μας εμψυχώσουν στις δύσκολες συγκυρίες που ζούμε.
Ιστοσελίδα ΔΕΦΝΚ : http://amis-kazantzaki.gr/
Φωτογραφικό υλικό