.
Διάβασε η Μαρία Διαμαντοπούλου και σχολιάζει για την Κουλτουρόσουπα.
Εδώ και αρκετά χρόνια αποτελεί έναν από τους πιο αναγνωρίσιμους Έλληνες συγγραφείς, με πωλήσεις που καταρρίπτουν τις προκαταλήψεις για το είδος στο οποίο διακρίνεται : το ιστορικό μυθιστόρημα! Αν και μόνο στη σκέψη της Ιστορίας σας πιάνει χασμουρητό, δεν έχετε σίγουρα διαβάσει Ισίδωρο Ζουργό. Κάθε νέο του βιβλίο αποτελεί εκδοτικό γεγονός, με αρτιότητα και ποιότητα. Δε μας απογοήτευσε ούτε αυτή τη φορά, με το “Περί της εαυτού ψυχής”, ένα αριστουργηματικό μυθιστόρημα, που μας ταξιδεύει στο Βυζάντιο.
Αν με ρωτήσει κανείς τι συνιστά ένα καλό ιστορικό μυθιστόρημα, θα απαντούσα “η αίσθηση ότι δε διαβάζεις ιστορικό μυθιστόρημα”. Φυσικά, η λύση δεν είναι η ιστορική ανακρίβεια, αλλά ούτε η εμμονή στα ιστορικά γεγονότα, παραμελώντας την πλοκή και τους ήρωες. Όπως καταλαβαίνετε, χρειάζεται μια ιδιαίτερη ισορροπία, ώστε ούτε ο αναγνώστης να έχει την εντύπωση ότι διαβάζει ιστορικό εγχειρίδιο, αλλά ούτε και ένα ιστορικό περικείμενο “ο,τι να΄ναι”, ίσα ίσα για να λέμε ότι η υπόθεση διαδραματίζεται στο Βυζάντιο, στην αρχαία Ελλάδα ή στον Β΄Παγκόσμιο πόλεμο. Ο Ισίδωρος Ζουργός βρίσκει για ακόμα μία φορά τη χρυσή τομή, δημιουργώντας ήρωες προσιτούς, διαχρονικούς, που προκαλούν έντονα συναισθήματα, χωρίς την ψυχρότητα του επιστημονικού ιστορικού έργου. Όποιος θέλει να διαβάσει βυζαντινή ιστορία, για ημερομηνίες και γεγονότα, ας επιλέξει κάτι άλλο. Εδώ έχουμε ένα ταξίδι στο χρόνο, με ήρωες βαθιά ανθρώπινους, με τους οποίους συμπάσχουμε και ταυτιζόμαστε, ακόμα και αν μας χωρίζουν αιώνες!
Η υπόθεση: Ο Σταυράκιος Κλαδάς, γέρος πιά, το σωτήριον έτος 1144 μ.Χ. , αποφασίζει να μας διηγηθεί την πολυτάραχη ζωή του, από την παιδική του ηλικία, που σημαδεύεται από ένα τραγικό γεγονός: την επιδρομή στο Δορύλαιο, τη σφαγή των γονιών του και τον αναγκαστικό μισεμό. Ο οκτάχρονος Σταυράκιος και τα αδέρφια του θα βρουν ανέλπιστα καταφύγιο κοντά σε ένα παράνομο ζευγάρι, που θα προσφέρει την αγάπη και τη θαλπωρή που τόσο άγρια στερήθηκαν. Όταν οι προστάτες τους θανατώνονται, ο Σταυράκιος θα βρεθεί στη Βασίλισσα των Πόλεων, την Κωνσταντινούπολη, δόκιμος μοναχός στη μονή Στουδίου. Εκεί θα βρεί την κλίση και τον προορισμό του στη ζωή : θα γίνει αντιγραφέας περγαμηνών! Θα περίμενε κανείς ότι η ιστορία τελειώνει εδώ, αλλά μόλις αρχίζει. Η ζωή επιφυλάσσει πολλές εκπλήξεις και ανατροπές για τον νεαρό Σταυράκιο, που μας παίρνει μαζί του στο πολυτάραχο βίο του. Ένα ιδιαίτερο βιβλίο και ένας πολύ ιδιαίτερος άνθρωπος θα του αλλάξουν τη ζωή, αναγκάζοντάς τον να φύγει από την Κωνσταντινούπολη και να περιηγηθεί στη βυζαντινή Θεσσαλονίκη και στην Καστορία. Το ταξίδι του ωστόσο είναι και εσωτερικό, καθώς ο Σταυράκιος προσπαθεί να βρει ποιος πραγματικά είναι.
Να το διαβάσεις : ένα απίστευτο ταξίδι, με ακρίβεια και παραστατικότητα, στο Βυζάντιο, ένα υπέροχο ψηφιδωτό χαρακτήρων και τόπων, χωρίς εμμονή στην ιστορικότητα, που θα το έκανε ψυχρό και αποστασιοποιημένο. Ο Σταυράκιος και οι υπόλοιποι ήρωες είναι προσιτοί, ανθρώπινοι, ενώ τα θέματα που θίγονται μας αφορούν όλους : η απώλεια και ο πόνος, ο έρωτας και η ενηλικίωση, η οικογένεια και η συντροφικότητα, το ρίσκο και ο μυστικός μας εαυτός. Η χειμαρρώδης αφήγηση του Σταυράκιου δε σε αφήνει να πάρεις ανάσα, καθώς υπάρχει έντονη δράση εξωτερική, αλλά και εσωτερική. Το Βυζάντιο ξετυλίγεται μπροστά μας όχι όπως το έχουμε συνηθίσει : με συνωμοσίες, ίντριγκες, αυτοκράτορες και πολέμους. Απλοί, καθημερινοί άνθρωποι, μοναχοί, αγρότες, ποιητές, γραμματικοί, τεχνίτες και νοτάριοι μπερδεύονται σε ένα υπέροχο, ολοκληρωμένο σύμπαν, που αποδίδεται με μια γλώσσα πλούσια, αλλά όχι κουραστική, με φοβερές περιγραφές και συναισθηματικό βάθος.
Μην το προτιμήσεις: η μεγάλη του έκταση, η πληθώρα χαρακτήρων και τοποθεσιών ίσως κουράσει κάποιους αναγνώστες
Βαθμολογία:
4,6/5
.
Όλες οι τελευταίες δημοσιεύεις για το βιβλίο,