Η απόλυτη πετυχημένη τηλεοπτική σειρά «Σασμός» βασισμένη στο ομώνυμο βιβλίο του Σπύρου Πετρουλάκη, τον εκτόξευσε. Πλέον εκτός από τη σειρά σε κάθε σπίτι τρύπωσαν και τα βιβλία του. Θυμάμαι σε όλα τα λογοτεχνικά πηγαδάκια οι λοιποί συνάδερφοι συγγραφείς χαιρόντουσαν και συμφωνούσαν με την επιλογή μεταφοράς στη μικρή οθόνη. Φέτος συντονιζόμαστε σε μία ακόμη σειρά που αναμένεται να έχει την ίδια επιτυχία, το βιβλίο του «Ναυάγιο» αποτέλεσε και πάλι σενάριο. Μα τι γίνεται με τον Σπύρο Πετρουλάκη; Πως να καταλάβεις αν δε τον διαβάσεις; Έτσι διάλεξα το ¨Κατά Ιωάννη¨.
Πάμε λοιπόν!
Όπως παραπέμπει και ο τίτλος, έχουμε να κάνουμε με μια απολογία, ο Ιωάννης παγιδευμένος ανάμεσα σε υπόγεια σκοτεινά και σε κελιά της ιερής Μονής της Αγίας Ακρωτηριανής, αποφασίζει να αγιογραφεί τη δική του παναγιά. Ένας κατατρεγμένος παρίας, μονόχειρας από γεννησιμιού του, προσπαθεί να αγαπηθεί στα Χανιά του 1900, στα Χανιά ανάμεσα σε Κρητικούς και Τουρκοκρητικούς.
Όταν μια, κρυμμένη από τη Μονή, αγιογραφία του έρχεται στο φως από τον συντηρητή Σταύρο Βεργάκη στο σήμερα, ξεκινά ένα ταξίδι αναζήτησης που φτάνει στη Σμύρνη. Ποια η ζωή αυτού του ιδιαίτερου αγιογράφου; Ποια η εικονιζόμενη παναγιά; Ένα ταξίδι που οδηγεί σε μια δυνατή ιστορία αγάπης ανάμεσα σε έναν σακάτη και μια μουσουλμάνα, ένας έρωτας που ποτέ δε βρήκε πατρίδα.
Πραγματικά δυσκολεύομαι να κρατηθώ για να μην αποκαλύψω και άλλα. Θέλω όλοι να περάστε την ίδια αγωνία που πέρασα κι εγώ τις μέρες που το κρατούσα στα χέρια μου.
Αξίζει να το διαβάσεις γι αυτό το ιδιαίτερο ανθρώπινο μωσαικό που έχεις μεν χιλιοδιαβάσει για τη Θεσσαλονίκη ή τη Κωνσταντινούπολη αλλά όχι για τα Χανιά. Μια κοινωνία αδερφική ανάμεσα σε χριστιανούς και μουσουλμάνους που τους ενώνει η γη τους, η ίδια γη που αργότερα θα τους χωρίσει, θα τους κάνει να αλληλοσπαραχθούν. Έντονες κοινωνικές ανισότητες, η προκατάληψη έντονη στο κάθε τι διαφορετικό, πόσο μάλλον λειψό. Η μεταφορά στη Σμύρνη, στους δρόμους του τούρκικου μαχαλά από τη σκοπιά των επαναπατρισμένων Τουρκοκρητικών. Η διείσδυση στη ζωγραφική, στην καλλιτεχνική ιστορία της εποχής, στην αγιογραφία, εντυπωσιάζει.
Τι να πρωτοπώ για τη γραφή του Πετρουλάκη, μεστή, καθαρή, ¨αντρίκια¨, η γλώσσα γεμάτη ιδιωματισμούς της κρητικής χωρίς όμως να κουράζει καθόλου. Μάστορας στο να διατηρεί την αγωνία χωρίς να περιπλέκει, ξεκάθαρη η ιστορία και η μαεστρία του.
Οι ήρωες του μαγικοί, τους προσεγγίζει με προσοχή, τους απογυμνώνει, τους αγαπάμε κι άλλους τους μισούμε. Διατυπώνει συμπεριφορές αληθινές, εκρήξεις συναισθημάτων, θυμού, παραπόνου, βίας, κακίας, μανίας. Κοινωνικό μυθιστόρημα που σκύβει πάνω στον εκφοβισμό ενός ανάπηρου, στη μη αποδοχή ακόμη κι από τη μητέρα του, στον βλάσφημο έρωτα ενός χριστιανού και μιας μουσουλμάνας, φωνάζει όλα τα κακώς κείμενα της εκκλησίας, των γερόντων του μοναστικού βίου που μόνο αγάπη δε τους διακατείχε.
Οι περιγραφές των τοπίων τόσο παραστατικές, σχεδόν περπάτησα κι εγώ στα υπόγεια κελιά της Μονής ή στους μαχαλάδες Κρήτης και Σμύρνης.
Άφησε το στην άκρη εάν σε κούρασαν τα δακρύβρεχτα.
Ένα βιβλίο έντονο σε χαρακτήρες και πλαίσιο, αναφορικά σε μια εποχή και ένα τόπο που έβραζε, σε κοινωνικές ανισότητες και στη καρδιά του ένα πλάσμα που θα συμπονέσετε. Όταν όλοι σε πείθουν ότι το φως σου πρέπει να σβήσει εσύ θα συνεχίσεις να μάχεσαι.
Βαθμολογία: 4,2/5
