Η «Είσοδος του Τρόμου» της Μπιενάλε Θεσσαλονίκης… Μπαίνεις και δεν βγαίνεις. Δείτε το βίντεο και θα καταλάβετε…
Προσοχή: δεν συνιστάται η χρήση της περιστρεφόμενης πόρτας σε όσους πάσχουν από κλειστοφοβία ή καρδιολογικά προβλήτα. Παρακαλείστε όπως εισέρχεστε ένα άτομο τη φορά!!! λέει το πινακάκι κάπου «κρυμμένο» σ ένα τοίχο και η λαχτάρα που έχεις να ζήσεις θα την θυμάσαι για καιρό κυρίως αν δεν γνωρίζεις το «παιχνιδάκι» της φετινής Μπιενάλε Θεσσαλονίκης.
Όπως την πατήσαμε και εμείς όπου μπήκαμε και δεν βγήκαμε… καθώς στο σημείο που περιμένεις «φως στο τούνελ» της εξόδου, μονομιάς σου΄ ρχεται στα μούτρα άλλη πόρτα χωρίς έξοδο… και εκεί είναι που τα χάνεις… είσαι δεν είσαι κλειστοφοβικός, είσαι δεν είσαι ατρόμητος… Η πλάκα είναι ότι και πίσω να πας, να επιστρέψεις από κει που μπήκες, δεν θα σου κάνει τη χάρη καθόσον μια άλλη περιστρεφόμενη πόρτα θα στο απαγορεύσει…
Κ
Σε αυτές τις περιπτώσεις τα δευτερόλεπτα φαντάζουν λεπτά και η ψυχραιμία ο καλύτερος σου φίλος. Μετά από 3-4 στροφές η «Πόρτα του Τρόμου» θα σε αφήσει να βγεις...
Κ
Αν αναλογιστείς ότι πρόκειται για έργο τέχνης στο τέλος θα χαμογελάσεις. Δημιουργός; Ο Νίκος Ναυρίδης.
Δείτε το βίντεο και μετά οι εξηγήσεις από τον καλλιτέχνη.
1
Θεσσαλονίκη, Ιανουάριος 2015. Η περιστρεφόμενη πόρτα της εξόδου ήταν χαλασμένη όπως με βεβαίωσε ο φύλακας του περιπτέρου.
Η ιδέα της επισκευής σαν μια δεύτερη ευκαιρία.
2
Marcel Duchamp,Door, 11 RueLarrey, 1927.Μια πόρτα που μπορεί να αποκλείσει ένα από τα δύο γωνιακά ανοίγματα, αλλά ποτέ και τα δύο ταυτόχρονα, μια λειτουργική αλλά και δυσλειτουργική πόρτα. Ένα ready made πουδιχοτομεί την οικιακή ασφάλεια και παρωδεί την ιδιωτικότητα και τον περιορισμό.
3
Το πρώτο τηλεοπτικό έργο του S. Beckett, EhJoe (BBC2, 4 Ιουλίου 1966) ξεκινάει με τον Joe να εξετάζει πόρτες διαφορετικών μεγεθών που δεν οδηγούν πουθενά γιατί είναι χτισμένες. Μιλάνε για μια εξωτερική απειλή που προέρχεται από μέσα και οδηγούνε βαθιά πίσω.
4
«Στο θέατρο δεν εισέρχεστε ατιμωρητί» έγραφε έξω από το δωμάτιο ο Tadeusz Kantor, προειδοποιώντας τους θεατές του για τον κίνδυνο που διατρέχουν παίρνοντας μέρος στο συνωμοτικό γεγονός, και την ανταλλαγή με το έργο. Η συμμετοχή του θεατή είναι ένα συμβάν με απρόβλεπτες συνέπειες. Το έργο αποτελεί μια μετωνυμία της πραγματικότητας. Τοποθετείται στο σημείο όπου η ζωή τέμνει το θέατρο.
5
Endgame. Μια ιστορία για φοβερές συμβιώσεις καμωμένες με τρυφερότητα και σαδισμό. Μια Ιστορία που σαρκάζει την ανημπόρια, την εξάρτηση αλλά και τις επινοήσεις που την ξορκίζουν. Ο καθένας μας έχει υπάρξει Χαμ, Κλοβ ή και τα δύο μαζί.
6
Ο συμπιεσμένος χρόνος, (η ελάχιστη διαδρομή) όσο διαρκεί το άνοιγμα μιας πόρτας, αρκετός για να περπατήσεις μια φάρσα αλλά και ικανός να διαψεύσει ατελέσφορες επιστροφές. Όσο χρειάζεται για να φτάσεις στην αρχή, εκεί από όπου ξεκίνησες, να φτάσεις δηλαδή στο τέλος. Μία ακόμα σημασία της λέξης exit, όπως το βιώνουμε σήμερα στη χώρα μας.
7
Σήμερα, οι περιστρεφόμενες πόρτες λειτουργούν και με τεχνολογία ανίχνευσης μέταλλων ή χημικών. Αποτελούν σημαντικό χαρακτηριστικό ασφαλείας σε αεροδρόμια και κέντρα κράτησης. Μπορούν να εξοπλιστούν με συστήματα επιτήρησης και αναγνώρισης προσώπου.
8
Το κύριο όφελος μιας περιστρεφόμενης πόρτας βρίσκεται στο ότι είναι πάντα κλειστή και ανοιχτή συγχρόνως.
Περιστρεφόμενες πόρτες (ή Το Περίστροφον), 2015
Μια περιστρεφόμενη πόρτα, που δεν οδηγεί πουθενά, που δεν χρησιμεύει, που κοροϊδεύει και μπλοφάρει, αφού από όπου κι αν μπεις η έξοδος είναι είσοδος και το αντίστροφο. To έργο μιλάει για «Το τέλος του παιχνιδιού των Μύθων», την προφάνεια που παγιδεύει, για τις χαμένες ευκαιρίες που ακριβώς επειδή χάθηκαν έγιναν μύθοι. Γίνεται, μια διαρκής περιστροφή σαν τιμωρία, όταν αρχή και τέλος, μέσα ή έξω δεν διαφέρουν, όταν το λάθος οδηγεί σε προσχεδιασμένες ευκαιρίες, σε επαναλαμβανόμενες αποτυχίες, στο μαρτύριο της απεγνωσμένης αισιοδοξίας, όπως το περιγράφει ο Gramschi. Γι’ αυτή την επαναλαμβανόμενη εμμονή σε στρατηγικές αποτυχίας μιλάει το Περίστροφον αλλά και για κόσμους αντίθετους λόγω θέλησης, που ποτέ, λόγω ευφυΐας δεν θα συναντηθούν.
…«Το τέλος βρίσκεται μέσα στην αρχή κι ωστόσο συνεχίζουμε»1
Φαίνεται να ψιθυρίζει χαμογελώντας ο Χαμ κοιτώντας την ομήγυρη που παρακολουθεί.
«Μα για σκεφθείτε λίγο, για σκεφθείτε, στη γη βρισκόσαστε, σωτηρία δεν υπάρχει!»2
…Και σπρώχνει την πόρτα να βγει, και να γλυτώσει.
Νίκος Ναυρίδης Ιούνιος 2015
1 Σάμουελ Μπέκετ «Το τέλος του παιχνιδιού», εκδ. Ύψιλον, μτφρ. Κ. Σκαλιώρας, σ.54
