Υγιεινή ή… υστερική διατροφή; Αποφάσισε!
Γράφει η γεωπόνος Πίτσα Στασινοπούλου.
Ξεκινώ με τα «ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ» μου, σήμερα 23 του Απρίλη, σε Γιώργους και Γεωργίες… τα άλλα «χρόνια πολλά» που ακολουθούν το Πάσχα, τα εύχομαι μεν, δεν τα καταλαβαίνω δε… Δεν βαριέσαι, μια ευχή δεν έβλαψε ποτέ κανέναν! Γεγονός είναι ότι σήμερα γιορτάζουν ο Γιώργος και η Γεωργία και αν δεν έχουν… πτωχεύσει ολοκληρωτικά, σίγουρα κάτι θα κεράσουν όταν ως φίλος-η τους επισκεφτείς για ευχές. Όχι βέβαια λουκούλλειο γεύμα, αλλά όσο να’ ναι, ένα ξηροκάρπι με το ποτό, ένα κριτσινάκι, ένα… φοντάν βρε αδερφέ, θα σου το προσφέρουν ως εορτάζοντες οικοδεσπότες. Αλλά εσύ… κωλύεσαι γιατί «κάνεις διατροφή»! Και την κάνεις με ιερή προσήλωση βουδιστή μοναχού… Που σου απαγορεύει δια ροπάλου, δια μαστιγώματος, δια χλευασμού, δια προστίμου – ποιος ξέρει! – τυχόν παρασπονδία! Έστω κι αν αυτή αφορά ένα τόσο δα σοκολατάκι ή ένα ταπεινό κριτσίνι ή μια γουλιά κρασί. Άλλωστε έχεις πλέον δηλώσει «υγιεινιστής» και οι ανωτέρω… κραιπάλες σου ανακατεύουν τα σωθικά, σου χαλούν τη «νιρβάνα» διάθεση, σου καταστρέφουν το «πολιτικά ορθό» προφίλ και σε κάνουν να αναθεωρείς τις βλαβερές παρέες με τις μιαρές διατροφικές συνήθειες.
Στο πασχαλινό τραπέζι έτυχε να κάθομαι δίπλα σε μακρινή ξαδέλφη. Η οποία δήλωσε περήφανη και περιχαρής, «χορτοφάγος»… σε ένα τραπέζι «η χαρά του κρεοπώλη», πέραν του λαχταριστού αρνιού βεβαίως.
– Καλά, από πότε; ρώτησα έκπληκτη την στρουμπουλή ξαδέρφη, γνωρίζοντας καλά την μέχρι πρόσφατα ένδοξη πορεία της στις χασαποταβέρνες.
– Α, εδώ κι ένα μήνα! Ξέρεις, κάνω διατροφή! ανακοίνωσε με στυλ.
– Και καλά η διατροφή απαγορεύει το κρέας και μάλιστα τέτοια μέρα;
– Όχι ακριβώς… αλλά εγώ αποφάσισα να την επεκτείνω και να γίνω χορτοφάγος. Είναι πιο υγιεινό, όπως και να το κάνουμε! Δεν θέλω πια πτώματα στο τραπέζι μου… αποφάνθηκε με στόμφο, καρφώνοντας με βλέμμα αηδίας το μπουτάκι που κειτόταν στο πιάτο μου.
Η παρόρμηση να την καπελώσω με το (μέρος έστω) του «πτώματος» ήταν εντελώς ενστικτώδης, όμως κρατήθηκα με κόπο λόγω «της ημέρας». Όσο να πεις, δεν είναι ωραίο θέαμα πασχαλιάτικα, το πολύτιμο και πανάκριβο αρνάκι αντί να ευφραίνει τον ουρανίσκο, να στολίζει την καούκα της ξαδέρφης. Οι συνδαιτυμόνες σάστισαν, «κάνε μια εξαίρεση βρε Κούλα μέρα που είναι! Έστω έναν μεζέ!» Όμως η Κούλα, κήρυξε όψιμο «ανένδοτο» στα πτώματα, στύλωσε τα ποδάρια κι η αμήχανη οικοδέσποινα μάδησε τον μπαξέ του γείτονα για την περιποιηθεί. Και την άφησε να βοσκήσει με την ησυχία της. Η οποία Κούλα, σημειωτέον, διατροφή-ξεδιατροφή, στο τέλος τσάκισε στα κρυφά το – απαλλαγμένο φυσικά από πτώματα – προφιτερόλ… έτσι για την ιστορία.
Η περίπτωση της Κούλας, με χορτοφαγία ή άνευ, είναι συνηθισμένη. Δεν θα ακούσεις πια το μπανάλ «κάνω δίαιτα», αλλά «κάνω διατροφή», εννοείται «υγιεινή». Έστω κι αν ο όρος δεν είναι δόκιμος εκφραστικά… είναι σαν να λες «κάνω ύπνο» ή «κάνω αναπνοή». Και όχι, πονηρούλη… το «κάνω σεξ» κολλάει μια χαρά εκφραστικά! Όμως το θέμα δεν είναι η έκφραση αλλά ο τρόπος που αντιλαμβάνεται κανείς τον όρο «υγιεινή διατροφή» και πόση «υστερία» προσθέτει, αλλοιώνοντας την ουσία και το πνεύμα ενός τρόπου ζωής, πάνω απ’ όλα ισορροπημένου και λογικού. Που στα πλαίσια της γενικότερης συναισθηματικής ισορροπίας, έχει δικαίωμα και σε ανώδυνες «παραβατικές» συμπεριφορές, σε γλυκά πάθη, σε παρορμήσεις της στιγμής… Μεγάλη αρετή η πειθαρχία αλλά η … κρυφή γοητεία της ανυπακοής, με το αντίστοιχο τίμημα βεβαίως, έχει τη δική της χάρη. Αλλά και τη χρησιμότητά της για λόγους «αποσυμπίεσης», καθώς η οποιαδήποτε στέρηση έχει ανάγκη από δικλείδες ασφαλείας… Εντάξει «ξενέρωτος», αλλά πόσο;
Ναι, είναι γεγονός ότι «είμαστε ό,τι τρώμε» και η υγεία μας είναι απόλυτα συνυφασμένη με τη διατροφή μας. Και ευτυχώς οι σοβαροί διατροφολόγοι, συνιστούν έναν γενικά ισορροπημένο τρόπο ζωής, χωρίς στερήσεις, με συνδυασμό σωστής διατροφής και άσκησης. Υπάρχει άνθρωπος που να μη γνωρίζει για τα 5 γεύματα της ημέρας, την απαραίτητη κατανάλωση φρούτων, λαχανικών και οσπρίων, την αποκλειστική χρήση ελαιόλαδου, την αποφυγή της ζάχαρης, του αλατιού, των λιπαρών, του αλκοόλ, των τυποποιημένων τροφίμων; Κι ένα μπόμπιρα να ρωτήσεις, θα σου τα πει μια χαρά, έστω και με το «βρώμικο» χοτ-ντογκ στο χέρι! Δεν φαντάζομαι εσύ φίλε μου να πιστεύεις ότι καταβροχθίζοντας όλες τις βαρβάτες «προσφορές» του σουβλατζίδικου και της πιτσαρίας της γειτονιάς σου (και των περιχώρων) ότι τρέφεσαι υγιεινά. Ή μήπως το πιστεύεις εσύ ο εναλλακτικός που τρέφεσαι ολημερίς με σαλάτες από φύτρα και πίνεις λαχανόζουμα; Το θέμα είναι τα ήδη γνωστά σε όλους και απολύτως σωστά, να εφαρμόζονται ως πάγια, σταθερή πρακτική στην καθημερινότητα, με λογική και ισορροπία και όχι περιστασιακά ή με υστερία, επειδή π.χ. θέλεις σε δυο μήνες να μετατρέψεις την… αρκούδα σε γαζέλα. Ή να μπεις μετά από 30 χρόνια στο εφηβικό σου παντελόνι, ή να καταπλήξεις την (άτυχη) πλαζ ως μοντέλο, ή να κάνεις θεαματική έκπληξη στο (άμοιρο) έτερον ήμισυ…. Γιατί η – δυσάρεστη- έκπληξη θα προκύψει αλλού και θα γίνεις «του γιατρού», παθολόγου ή ψυχολόγου…Και δεν θα ήθελα να είμαι καθόλου στη θέση του ετέρου ημίσεως, ως αποδέκτης των νεύρων σου που έχουν γίνει τσατάλια!
Όμως η υστερία και η γραφικότητα δεν περιορίζονται στην απαράβατη, αυστηρή δίαιτα… ω χίλια συγγνώμη!… «διατροφή» ήθελα να πω, αλλά επεκτείνονται παραπέρα. «Α πα, πα… εγώ στο σπίτι βάζω ΜΟΝΟ βιολογικά προϊόντα! Δεν θέλω χημικά στο πιάτο μου!» Ενώ εσύ κι εγώ φίλε μου, είναι γνωστό τοις πάσι, ότι… τρελαινόμαστε για χημικά! Προσωπικά, αν η ντομάτα μου δεν έχει εσάνς εντομοκτόνου, ούτε που την καταδέχομαι! Το γεγονός ότι η δυσπρόσιτη τιμή των βιολογικών, τα κάνει απαγορευτικά για την τσέπη μας, δεν απασχολεί φυσικά τον «υγιεινιστή». Τον οποίο θα στενοχωρήσω και δυστυχώς θα του χαλάσω τον «μύθο». Πρώτα απ’ όλα γιατί λόγω ανεπαρκών ελέγχων, ελάχιστα βιολογικά προϊόντα έχουν πιστοποίηση και απλά βασίζονται στο ελληνοπρεπές «ό,τι δηλώσεις, είσαι!» Επιπλέον, οι υπάρχοντες φορείς πιστοποίησης, είναι κατά βάση εταιρείες των οποίων πελάτες είναι οι… βιοκαλλιεργητές! Και πώς να «τιμωρήσεις» – και να χάσεις- τον πελάτη σου σε περίπτωση λαμογιάς; Το αντεπιχείρημα ότι βασίζονται στην καλή του θέληση λόγω δεδομένης οικολογικής ευαισθησίας και ιδεολογίας… στην κρίση του κοινού! Επίσης οι προδιαγραφές είναι αρκετά έως πολύ αμφιλεγόμενες, καθώς «επιτρέπουν» ένα… ελαστικό ποσοστό παρουσίας χημικών στο προϊόν, αλλά και ένα μεταβατικό στάδιο κατά την αλλαγή μιας καλλιέργειας από «συμβατική» σε «βιολογική», με την προϋπόθεση αυτό να αναγράφεται στην ετικέτα. Όσο το είδες εσύ, το είδα κι εγώ! Αλλά και βάσει κοινής λογικής: ναι, ένας σοβαρός βιοκαλλιεργητής ΔΕΝ θα ραντίσει και ΔΕΝ θα λιπάνει με χημικά… αλλά ο μη βιοκαλλιεργητής γείτονας με τη συμβατική του καλλιέργεια θα το κάνει! Και πώς ακριβώς θα… απαγορεύσεις την ελεύθερη διακίνηση του αέρα και των υπόγειων νερών; Εξ ου βέβαια και το «επιτρεπτό» ποσοστό χημικών στα βιολογικά. Όσο για την αυξημένη τιμή τους, είναι σε ένα βαθμό δικαιολογημένη λόγω μικρότερης παραγωγής, περισσότερης χειρωνακτικής δουλειάς, ακριβότερων βιο-φαρμάκων, όμως αυτό δεν παύει να αποτελεί «πονηρό» δέλεαρ για επιτήδειους… που πέραν της βιολογικής. εφηύραν και την –μη ελέγξιμη ή καλύτερα… τρέχα γύρευε- «βιοδυναμική» καλλιέργεια. Τρελή ιστορία… Οπότε, αγαπητοί φαν των βιολογικών… χαλαρώστε! Είναι «πολλά τα λεφτά» και οι κομπίνες μεγάλες και το μόνο που μπορεί να εμπιστευτεί κανείς με σιγουριά είναι το δικό του μπαξεδάκι!
Κι αν διαθέτει αυθεντική οικολογική συνείδηση και όχι του συρμού και της βιτρίνας, οφείλει να στηρίζει τα τοπικά προϊόντα της περιοχής του, τα οποία δεν είναι επιβαρυμένα με επιπλέον κατανάλωση ενέργειας σε καύσιμα για τη μεταφορά τους από μακριά. Όπως και τα προϊόντα εποχής, γιατί μόνο ο φυσιολογική κύκλος και η φυσιολογική ωρίμανση εξασφαλίζουν την νοστιμιά που στερούν οι «παρά φύσιν» τεχνητές επεμβάσεις. Κι όσο για κάποιες τροφές, συνήθως με περίεργα εξωτικά ονόματα, που υπόσχονται ελκυστικές αυξήσεις σε ευφυία(!), ευτυχία(!), μνήμη(!), λίμπιντο(!) και λοιπούς καημούς… αν, αφού τις καταναλώσεις, μια ωραία πρωία ξυπνήσεις το ίδιο βλάκας, δυστυχής, ξεχασιάρης ή ανέραστος… μην τα βάλεις με τον «ερευνητή»! Δείξε κατανόηση, ένας απλός έμπορος είναι που θέλει να πουλήσει ποντάροντας στην αφέλεια και την όποια στέρησή σου… Κι αν σε πίκρανα, καλέ μου φίλε αναγνώστη… κερασμένο από μένα ένα σοκολατάκι για να γλυκαθείς, κάνεις- δεν κάνεις διατροφή. Δεν θα το πούμε σε κανένα! Και όχι, στις 3 του Μάη που θα ανταμώσουμε, δεν θα σε… ζυγίσω!
Φωτογραφικό υλικό
