«Τα πρόσωπα της βίας»
Η Νέλη Βυζαντιάδου αναλύει την επικαιρότητα κάθε Πέμπτη στην Κουλτουρόσουπα. Μια σειρά χρήσιμων άρθρων για να κρατήσετε στο αρχείο σας.
.
Γιατί τώρα; Όταν το θύμα σπάει τη σιωπή του..
Γιατί τώρα; Αυτό είναι κάτι που αναρωτιούνται πολλοί όταν ακούνε ή διαβάζουν ακόμα μια καταγγελία παρενόχλησης/κακοποίησης για ένα περιστατικό που συνέβη πριν από αρκετά ή πολλά χρόνια. Γιατί τώρα και όχι τότε; Γιατί έμεινε το θύμα σιωπηλό όλον αυτόν τον καιρό; Κι είναι τότε που αρχίζει το θύμα να έρχεται αντιμέτωπο με την αμφισβήτηση, τη λογοκρισία και την καχυποψία κάποιων με συνέπεια να νιώθει υποχρεωμένο να εξηγήσει ή ακόμα και να απολογηθεί, κάτι που δεν έχει καμία απολύτως υποχρέωση να κάνει.
Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι κατά την περίοδο της παρενόχλησης/κακοποίησης το θύμα νιώθει ανήμπορο και πιστεύει ότι η ζωή του είναι πέρα από τον έλεγχό του. Αν και γνωρίζει πως αυτό που δέχεται είναι παράλογο, τείνει να κατηγορεί τον εαυτό του και καθηλώνεται σε μια θέση αδυναμίας. Έχει μάλιστα την αίσθηση ότι δεν κάνει κάτι σωστά και ότι δεν είναι εντάξει απέναντι στους άλλους ενώ οι άλλοι κάνουν το καλύτερο που μπορούν για το θύμα. Φοβάται να έρθει σε αντιπαράθεση με το διώκτη του και υποχωρεί συνεχώς προκειμένου να διατηρήσει μια ισορροπία ή να κατευνάσει τα πνεύματα. Αδυνατεί να βάλει όρια και αποφεύγει να εκφράσει τα συναισθήματά του όταν ενοχλείται από μία συμπεριφορά.
Ο διώκτης από την άλλη, δηλαδή αυτός που παρενοχλεί/κακοποιεί το θύμα, είναι ιδιαιτέρως απαιτητικός και ελεγκτικός, πιστεύει ότι δεν οφείλει τίποτε ενώ αντιθέτως νιώθει ότι του οφείλουν πολλά οι άλλοι και προσπαθεί να χειριστεί το θύμα όσο περισσότερο μπορεί. Θέλει να είναι απαραίτητος και γι' αυτό δημιουργεί σχέσεις εξάρτησης ώστε να αποσπά την εμπιστοσύνη του θύματος και να παίζει με το μυαλό του. Αν όμως νιώσει ότι απειλείται, τότε γίνεται επιθετικός είτε με ευθύ τρόπο είτε με πλάγιο. Στην πρώτη περίπτωση καταφεύγει στη λεκτική ή/και τη σωματική βία ενώ στη δεύτερη αρχίζει να μειώνει και να υποτιμά το θύμα στοχεύοντας στη συναισθηματική του αποδιοργάνωση.
.
.
Αν λοιπόν είναι τόσο επώδυνο αυτό που βιώνει το θύμα, γιατί δεν ζητά βοήθεια τη στιγμή που συμβαίνει όλο αυτό; Γιατί δεν μιλά σε κάποιον; Γιατί δεν καταγγέλει το διώκτη του; Γιατί δεν αντιδρά; Σύμφωνα με τον Wayne Dyer το θύμα λειτουργεί σχεδόν πάντα από μια θέση αδυναμίας επιτρέποντας στο διώκτη του να το διατάζει και να το καταπιέζει. Φαίνεται να έχει πείσει τον εαυτό του ότι δεν αξίζει ή ότι θα υποστεί αρνητικές συνέπειες αν δυσαρεστήσει το διώκτη του οπότε επιλέγει να κάνει πίσω και να μη μιλήσει για αυτό που περνά. Το πρώτο συναίσθημα που νιώθει είναι ο φόβος καθώς τρέμει στην ιδέα μήπως χάσει αυτά που έχει, μήπως γελοιοποιηθεί στους άλλους, μήπως αποτύχει ή ακόμα και μήπως κινδυνέψει περισσότερο. Ο διώκτης χρησιμοποιεί το φόβο του θύματος προκειμένου αυτό να παραμείνει σιωπηλό και να μην αναλάβει την ευθύνη του εαυτού του.
Η ντροπή είναι το δεύτερο συναίσθημα που νιώθει ένα θύμα και το αποθαρρύνει από το να μιλήσει για αυτό που υφίσταται. Ντρέπεται για τον εαυτό του, ντρέπεται που δεν κατάφερε να αποφύγει το επεισόδιο, ντρέπεται για τη συμπεριφορά που δέχθηκε από το διώκτη και ασφαλώς ντρέπεται να κοιτάξει στα μάτια τους δικούς του και να αποκαλύψει αυτό που βίωσε. Το συναίσθημα της ντροπής συνοδεύεται συνήθως από ενοχές καθώς το θύμα πιστεύει ότι ευθύνεται το ίδιο για τη συμπεριφορά του διώκτη. Οι ενοχές αυτές μπορεί να το ακολουθούν για πολλά χρόνια και να επηρεάζουν τις σχέσεις του με τους άλλους.
Δεν είναι εύκολο για ένα θύμα να βγει από τη θέση που διατήρησε για ολόκληρα χρόνια της ζωής του και να δοκιμάσει κάτι καινούργιο. Η αποθυματοποίηση, όπως υποστηρίζει ο Wayne Dyer, αρχίζει όταν μαθαίνει να λέει και να πιστεύει πως είναι πολύτιμο αλλά μπαίνει σε εφαρμογή μόνο όταν αρχίζει να φέρεται σαν να είναι σημαντικό. Μια τέτοια αίσθηση εαυτού προκύπτει συνήθως μετά από μια εμπειρία ψυχοθεραπείας που βοηθά το θύμα να κατανοήσει αυτό που του συνέβη και να βρει τη δύναμη να μιλήσει για αυτό κατονομάζοντας το διώκτη και παύοντας πλέον να τον καλύπτει. Μόνο όταν αρχίσει να σέβεται τον εαυτό του θα βρει το θάρρος να πει την ιστορία του χωρίς ενδοιασμό. Και το να βρει το θάρρος να μιλήσει σημαίνει πως μπορεί να αντέξει οποιαδήποτε κριτική, να συνεχίσει να πιστεύει στον εαυτό του, να καταλάβει πως δεν είχε καμία απολύτως ευθύνη για αυτό που έζησε και να αναλάβει την ευθύνη της ζωής του από εδώ και πέρα αφήνοντας πίσω το τραύμα της παρενόχλησης/κακοποίησης.
.
.
Την επόμενη φορά που θα αναρωτηθείς "γιατί τώρα;" σκέψου ότι κάθε άνθρωπος έχει τους δικούς του ρυθμούς, τους δικούς του χρόνους και τις δικές του ψυχικές αντοχές. Σημασία δεν έχει αν μιλήσει κανείς εγκαίρως ή αργότερα. Σημασία έχει να καταφέρει τελικά να μιλήσει αποδεικνύοντας πόσο γενναίος υπήρξε τότε και πόσο γεναίος εξακολουθεί να είναι.
.
.
ΝΕΑ Διαδικτυακά ραντεβού με την Νέλη Βυζαντιάδου.
Μιλάμε για διάφορα θέματα ψυχικής υγείας και αλληλεπιδρούμε όπως μόνο εμείς ξέρουμε όλα αυτά τα χρόνια...-Κάθε Δευτέρα στις 21.00 στο Thessaloniki Life
Παρακολουθήστε ζωντανά τις ομιλίες μου στο πλαίσιο συναντήσεων που διοργανώνει το Ανοιχτό Σχολείο Ψυχικής Υγείας - Ι.Ν. Παναγούδας-Κάθε Σάββατο στις 18.00 στη σελίδα μου Νέλη Βυζαντιάδου
.
Σας περιμένω όλους και όλες!!!
.
Μπορείτε να διαβάσετε το βιβλίο μου που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις iWrite με τίτλο "Μαθήματα στη γλώσσα της αγάπης" (πληροφορίες και online αγορά θα βρείτε εδώ)
.
.
Bίντεο, συνεντεύξεις και ομιλίες μου επισκεφτείτε το κανάλι μου στο You Tube.
