ΠΑΣΟΚ: Ιστορία μου, Αμαρτία μου.
Γράφει ο Μιχάλης Σκολιανός.
Η λέξη ΠΑΣΟΚ είναι αρκτικόλεξο και σημαίνει Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα. Και πράγματι το ΠΑΣΟΚ θριάμβευσε στις κοινοβουλευτικές εκλογές του 1981 με αμιγώς σοσιαλιστικό πολιτικό πρόγραμμα, ρητορική και συνθηματολογία. Είναι πλέον ιστορικά τα συνθήματα «ΕΟΚ και ΝΑΤΟ το ίδιο ΣΥΝΔΙΚΑΤΟ», «Έξω οι βάσεις του θανάτου», η ριζοσπαστική ρητορική του για τα δεδομένα της μεταπολιτευτικής ταλαιπωρημένης Ελλάδας, οι σχεδόν επαναστατικές, μαρξιστικών καταβολών και αποχρώσεων προεκλογικές εξαγγελίες και δεσμεύσεις. Και πράγματι η εκλογική νίκη που κατήγαγε ήταν Ιστορική καθώς σηματοδοτούσε μια νέα εποχή για την Ελλάδα τόσο σε συμβολικό-ιδεολογικό επίπεδο όσο και σε κοινωνικό-οντολογικό.
Για πρώτη φορά στη σύγχρονη πολιτική Ιστορία της Ελλάδας ένα κόμμα με γνήσιο σοσιαλιστικό ιδεολογικό υπόβαθρο και πολιτικό πρόγραμμα καθίσταται κυβερνών αυτοδύναμο κόμμα. Το ΠΑΣΟΚ με τον εκλογικό του θρίαμβο ιχνηλάτησε, διέτρεξε, μας αποκάλυψε και οριοθέτησε τις πραγματικές επιλογές και δυνατότητες ενός δημοκρατικού πολιτεύματος ενώ ταυτόχρονα για πρώτη φορά έθεσε στο επίκεντρο του δημόσιου βίου τον λαό.
Τα λαϊκά στρώματα για πρώτη φορά βγαίνουν από την αφάνεια, την ανέχεια, το περιθώριο και την καταπίεση και καθίστανται ο κεντρικός άξονας του πολιτικού συστήματος και ευρύτερα των δημοσίων δρώμενων. Απέρχονται από τους μαχαλάδες και τα χαμόσπιτά τους, εγκαταλείπουν τα χωριά τους και μετατρέπονται σε παράγοντα διαμόρφωσης των δημοσίων υποθέσεων. Άνθρωποι ταπεινής καταγωγής στελεχώνουν τη δημόσια διοίκηση και πολλοί από αυτούς ανέρχονται στα ανώτερα κλιμάκια του πολιτικού συστήματος, μετερχόμενοι τα σημαντικότερα αξιώματα, όπως υπουργεία. Πλέον υπάρχει μια κοινωνική και διαταξική διάχυση της εξουσίας, μια αίσθηση, και όχι άδικη, ό,τι ο καθένας από όποια κοινωνική τάξη και αν προέρχεται μπορεί να φτάσει οπουδήποτε ακόμα και να γίνει πρωθυπουργός. Συντελείται πραγματικά μια έκρηξη κοινωνικής κινητικότητας και οι ανακατατάξεις που λαμβάνουν χώρα είναι ριζικές αλλάζοντας εκ βάθρων τη φυσιογνωμία της ελληνικής κοινωνίας.
Η Ελλάδα ζει το δικό της “AmericanDream”. Ακριβώς όμως εκεί ήταν το καίριο σημείο, που χάθηκε το παιχνίδι και οδηγήθηκε το ελληνικό κράτος και κατ’ επέκταση και η κοινωνία στη χρεοκοπία. Η πρωτόγνωρη για την ελληνική ιστορική εμπειρία καθολική και ουσιαστική ισότητα, που επαναπροσδιόρισε και ουσιαστικά επανεγκαθίδρυσε τη δημοκρατία γρήγορα οδήγησε σε μια απίστευτη ομοιομορφία και ομογενοποίηση του κοινωνικού σώματος. Η πραγματική έννοια και σημασία της ισότητας παραχαράχθηκε και στρεβλώθηκε σε τέτοιο βαθμό ώστε να καταργηθεί σχεδόν οποιαδήποτε έννοια και αξία των κοινωνικών θέσεων. Η θεμιτή οριζόντια διάκριση με βάση τους κοινωνικούς ρόλους ισοπεδώθηκε και πλέον η ελληνική κοινωνία μετατράπηκε σε ένα απρόσωπο και εν τέλει άφωνο σώμα, σε μια μάζα. Ο καθένας είχε βήμα για ο,τιδήποτε, μπορούσε να πει ο,τιδήποτε και μπορούσε να αυτοπροσδιορίζεται επαγγελματικά σχεδόν με οποιοδήποτε τρόπο ήθελε.
Στην πράξη ο κάθε Έλληνας έγινε πανεπιστήμονας και απέκτησε γνώμη και άποψη για τα πάντα, από τα ζώδια μέχρι την πυρηνική φυσική και την οικονομία. Πλέον ο καθένας ένιωθε ισχυρός, αισθανόταν ότι είχε κοινωνική υπόσταση και πρόσωπο και εκεί χάθηκε η ισορροπία και το μέτρο.
Εδώ έγκειται και η ευθύνη του ΠΑΣΟΚ. Αντί να προσπαθήσει, όταν συνειδητοποίησε ότι άρχισε να δημιουργείται αυτή η κοινωνική κατάσταση, να την ελέγξει και να την περιορίσει όπου χρειαζόταν μέσα από το θεσμικό πλέγμα και την εφαρμογή του κανονιστικού συστήματος, εκμεταλλεύτηκε και επένδυσε σε αυτήν για μικροκομματικά οφέλη επιτείνοντάς την και τελικά ηθικά νομιμοποιώντας την. Άρχισε να επανδρώνει τη δημόσια διοίκηση καθαρά με ανταποδοτικά κριτήρια εγκαθιδρύοντας και ταυτόχρονα απενεχοποιώντας το πελατειακό κράτος στη συλλογική συνείδηση.
Παράλληλα, μια βαθιά και γενικευμένη διαφθορά άρχισε να αγκαλιάζει ένα μεγάλο μέρος του κόμματος εκ των έσω, για τον ίδιο λόγο. Άνθρωποι από την αφάνεια και από το περιθώριο βρέθηκαν ξαφνικά υπουργοί χωρίς να υφίστανται κανέναν θεσμικό έλεγχο. Αντίθετα, βρίσκονταν σε καθεστώς ασυλίας (βουλευτικής) και αργότερα ιδιότυπης προστασίας λόγω της υπουργικής ιδιότητας- με τον νόμο περί ευθύνης υπουργών, εμπνευστής του οποίου ήταν ο νυν αρχηγός του ΠΑΣΟΚ Ευάγγελος Βενιζέλος.
Έτσι, γρήγορα οι επαγγελίες του ΠΑΣΟΚ για ένα σύγχρονο κράτος δικαίου και κοινωνικής πρόνοιας στα πρότυπα της Σουηδίας γρήγορα διαψεύστηκαν με το πιο δραματικό τρόπο. Αντιθέτως, δημιουργήθηκε και διατηρήθηκε μέχρι τις ημέρες μας ένα πελατειακό και κομματικό κράτος, μια βαθιά και γενικευμένη διαφθορά στους κόλπους των κομμάτων και κυρίως των δύο της εξουσίας ΠΑΣΟΚ και ΝΔ και το χειρότερο η κοινωνική ηθική κατάπτωση.
Στη συνείδηση του μέσου πολίτη η διαφθορά και η διαπλοκή είχαν την αποδοχή και τις περισσότερες φορές και τη συναίνεσή του. Η ΝΔ στα χρόνια που κυβέρνησε, διαδεχόμενο το ΠΑΣΟΚ, δεν έκανε τίποτα για να κόψει τον ομφάλιο λώρο της διαφθοράς που το τελευταίο είχε δημιουργήσει σε πολιτικό και εμπεδώσει σε κοινωνικό επίπεδο. Αντίθετα πολιτευόμενη και αυτή καιροσκοπικά με αποκλειστικό γνώμονα μικροκομματικά συμφέροντα συνέχισε την ίδια κατάσταση παγιώνοντάς τη, αλλοιώνοντας ανεπιστρεπτί τα πολιτικά της χαρακτηριστικά και μετατρεπόμενη από ένα κεντροδεξιό κόμμα που εξέφραζε την αυθεντική και παραδοσιακή αριστοκρατία και την πνευματική ελίτ, Οδυσσέα Ελύτη, Μάνο Χατζιδάκι, Δημήτρη Χορν,-προσωπικοί φίλοι του Κωνσταντίνου Καραμανλή- σε μια λαϊκή-(ιστικη) (ακρο) δεξιά.
Και τώρα που η χώρα ηθικά και οικονομικά είναι χρεοκοπημένη καλούμαστε να αλλάξουμε συνειδήσεις διότι είναι ο μόνος δρόμος πραγματικού μετασχηματισμού και αναδόμησης της ελληνικής κοινωνίας. Πράγμα εξαιρετικά δύσκολο καθώς δεν υπάρχουν τα ανάλογα εξωτερικά-υλικά ερεθίσματα που θα πυροδοτήσουν και θα συμβάλουν στην συνειδησιακή αλλαγή. Είναι όμως η μόνη επιλογή. Αντίπαλοι σε αυτή την πορεία πολλοί. Κυρίως αυτοί που δε διστάζουν προκειμένου να παραμείνουν στην εξουσία να καπηλεύονται το όνομα του αείμνηστου Παύλου Φύσσα χρησιμοποιώντας το σε κομματικές (πασοκικές) αφίσες για την επέτειο του Πολυτεχνείου.
Φωτογραφικό υλικό
