“Με τη ματιά της Νέλης” Βυζαντιάδου για την Κουλτουρόσουπα
Λένε πως ο Σεπτέμβριος κουβαλά μέσα του μια μελαγχολία. Ίσως είναι η μελαγχολία του καλοκαιριού που πέρασε. Ίσως πάλι είναι η μελαγχολία της φύσης που ετοιμάζεται σιγά σιγά να υποδεχθεί το φθινόπωρο που με τη σειρά του θα δώσει τη θέση του στο χειμώνα. Ίσως και να είναι η εποχή που κάνουμε μια πρώτη ανασκόπηση της χρονιάς που προηγήθηκε και καταστρώνουμε σχέδια για τη νέα χρονιά που μας περιμένει. Για πολλούς η χρονιά ξεκινά τον Σεπτέμβριο και όχι τον Ιανουάριο. Το σίγουρο είναι πως κάθε κατεργάρης επιστρέφει στον πάγκο του και όλα – ή σχεδόν όλα – μοιάζουν να μπαίνουν σταδιακά στη θέση τους. Ή μήπως όχι; Μήπως για κάποιους ο Σεπτέμβριος είναι η ουρά του καλοκαιριού;
Λένε πως οι ωραιότερες διακοπές είναι αυτές του Σεπτεμβρίου. Η αλήθεια είναι πως θυμάμαι ελάχιστες φορές στη ζωή μου, που μετρά πάνω από μισό αιώνα, να κάνω διακοπές τέτοια εποχή. Τις φορές όμως αυτές η αίσθηση που είχα ήταν συγκλονιστική. Θυμάμαι μάλιστα να υπόσχομαι στον εαυτό μου πως θα προσπαθούσα να το κάνω θεσμό και να καθυστερώ να επιστρέψω στο γραφείο προκειμένου να χορτάσω τον ήλιο και τη θάλασσα του Σεπτεμβρίου. Αθετημένη υπόσχεση μια που τα δεδομένα ήταν διαφορετικά. Τι είναι όμως αυτό που κάνει τις διακοπές αυτού του μήνα τόσο ξεχωριστές και επηρεάζει τη διάθεση και την ψυχολογία του τουρίστα;
Αν κάποιος δεν έχει υποχρεώσεις με σχολεία είναι η καλύτερη επιλογή να κάνει διακοπές μέσα στον Σεπτέμβριο, μας εξηγεί η Φαίη Ψυχοπούλου, ιδιοκτήτρια του ξενοδοχείου Ammon Zeus στην Καλλιθέα Χαλκιδικής. Ο καιρός είναι φανταστικός, οι πελάτες πιο ήσυχοι, δεν υπάρχει συνωστισμός και οι τιμές είναι εμφανώς χαμηλότερες. Ο τουρίστας του Σεπτεμβρίου, συνεχίζει, είναι αυτός που δεν επιλέγει τη φασαρία και την έντονη νυχτερινή ζωή. Είναι αυτός που θέλει ήλιο, θάλασσα, καλό φαγητό και ξεκούραση. Αυτό συνήθως είναι το στυλ ζωής των Ευρωπαίων και γι’ αυτό παρατηρείται πως οι τουρίστες της συγκεκριμένης περιόδου έρχονται από χώρες της Ευρώπης.
Σκέφτομαι πως η πραγματική ηρεμία βρίσκεται μέσα μας. Για να μπορέσουμε όμως να συνδεθούμε με την ηρεμία μέσα μας θα πρέπει να βοηθήσουν και οι εξωτερικές συνθήκες. Αν οι εξωτερικές συνθήκες δεν είναι ευνοϊκές, τότε δυσχεραίνεται κατά πολύ ο συντονισμός μας με τις ανάγκες μας και τα αποθέματα που έχουμε. Κι όσο σκέφτομαι την ηρεμία, το μυαλό μου φέρνει εικόνες από πολυσύχναστες και ασφυκτικά γεμάτες παραλίες από οικογένειες. Παιδιά που τρέχουν πάνω – κάτω, γονείς που προσπαθούν να επιβληθούν στα παιδιά τους χαλαρώνοντας την ίδια στιγμή κάτω από τον ήλιο και μια γενικότερη αναστάτωση που από τη μια δίνει ζωή και από την άλλη πυροδοτεί εντάσεις για αρκετές ώρες της μέρας. Κάπου εκεί ανάμεσα στα κουβαδάκια και τη φωνή της μαμάς που ζητά από τον Κωστάκη να βγει από τη θάλασσα για να του βάλει αντιηλιακό, ξεπετάγεται η ιδέα των adultsonly ξενοδοχείων. Αναρωτιέμαι αν πρόκειται για μόδα ή αν ήρθαν για να καλύψουν μια βαθύτερη ανάγκη μιας μερίδας ανθρώπων. Η κυρία Ψυχοπούλου πιστεύει ότι όλο αυτό ξεκινάει από την ανάγκη της ηρεμίας. Αν και τα παιδιά είναι αξιαγάπητα, δημιουργούν ένα έντονο περιβάλλον γύρω τους. Έτσι τα ζευγάρια που δεν έχουν παιδιά ή που θέλουν να πάνε διακοπές χωρίς τα παιδιά τους μπορεί να επιλέξουν ένα τέτοιο ξενοδοχείο. Πάντως η Χαλκιδική, μέσα από την πολυετή εμπειρία της, είναι περισσότερο ένας προορισμός φιλικός προς την οικογένεια.
Αυτά τα τελευταία της λόγια μου φέρνουν στο μυαλό εικόνες από πολλά προηγούμενα καλοκαίρια της ζωής μου στη Χαλκιδική. Τότε που πολλοί συνήθιζαν να νοικιάζουν για ολόκληρη σεζόν και άφηναν το σπίτι αρχές Σεπτεμβρίου. Τότε που πολλοί επένδυαν σε ένα εξοχικό το οποίο θεωρούσαν απαραίτητο πέρα από την κύρια κατοικία στην πόλη. Κι εκείνα τα καλοκαίρια είχαν τόσο έντονες εικόνες που ακόμα κι αν έχουν ξεθωριάσει, δεν ξεχνιούνται. ‘Λίγο ακόμη καλοκαίρι’ ψιθύριζα τέτοιες μέρες. ‘Θα ήθελα να μείνουμε λίγες ακόμα μέρες στην Ουρανούπολη’ έλεγα ανανεώνοντας το ραντεβού μου για το επόμενο καλοκαίρι. ‘Ανάγκη διακοπών, επιθυμία όμορφων εμπειριών, επιλογή καταλύματος και προορισμού τελευταία στιγμή. Οι άνθρωποι διαθέτουν περισσότερα χρήματα αρκεί να είναι σίγουροι πως θα έχουν όμορφες διακοπές. Η δυσκολία στο να κάνουμε πρόγραμμα εγκαίρως, αποτυπώνεται στο ότι οι κρατήσεις έγιναν πολύ αργότερα από προηγούμενα χρόνια’, τα λόγια της κυρίας Ψυχοπούλου σε μια προσπάθεια να περιγράψει το φετινό καλοκαίρι που συνεχίζεται μέσα στον Σεπτέμβριο.
Τελικά εμείς οι Έλληνες θα έπρεπε να ζούμε από τον τουρισμό, σκέφτομαι. Έχουμε το προνόμιο να ζούμε σε μια τόσο όμορφη χώρα που θα μπορούσε να στηρίζεται οικονομικά στον τουρισμό κι όμως αυτό δεν συμβαίνει. Τι πάει λάθος; Τι πήγε λάθος; Θέλω πολύ να ακούσω τι έχει να απαντήσει σε αυτό το ερώτημα η συνεντευξιαζόμενη. Το πιο σημαντικό για να στηρίζεται η αύξηση του ποιοτικού τουρισμού είναι οι υποδομές και η ασφάλεια, θα τονίσει. Αυτά είναι ευθύνη της τοπικής και κεντρικής διοίκησης και πρέπει άμεσα να βελτιωθούν. Από επιχειρηματικής άποψης η δουλειά μας χρειάζεται συνεχώς κτιριακή βελτίωση καθώς και οι υπηρεσίες. Άρα όσο σε επιλέγει ο πελάτης, οφείλεις να βελτιώνεις το προϊόν σου. Δυστυχώς όπως σε όλες τις δουλειές έχουν παρεισφρήσει άνθρωποι οι οποίοι νομίζουν πως υπάρχουν εύκολα χρήματα. Φυσικά και αυτό δεν ισχύει. Θέλει προσπάθεια, χρόνο, χτίσιμο, επένδυση και επιμονή για να έχεις ένα σωστό αποτέλεσμα.
Αρχές Σεπτέμβρη και έχει ενδιαφέρον να βλέπει κανείς πίσω από τη βιτρίνα. Δεν είναι όλα εύκολα όπως υποθέτει κανείς. Ούτε εύκολα είναι ούτε ευχάριστα. Κι όταν ταξιδεύει κανείς θέλει το καλύτερο. Απαιτεί το καλύτερο. Κι αυτό κάνει ακόμα μεγαλύτερο το στοίχημα για τους ανθρώπους που ασχολούνται με τον τουρισμό. Να κερδίσουν τις εντυπώσεις μα πάνω απ’ όλα να κερδίσουν μια θέση στην καρδιά των επισκεπτών τους. Η καλύτερη διαφήμιση είναι από στόμα σε στόμα. Και η χώρα μας αξίζει δικαιωματικά να διαφημίζεται παρά τα μεγάλα περιθώρια βελτίωσης που έχει. Πάντως δεν είναι όλοι λάτρεις των καλοκαιρινών διακοπών. Υπάρχουν και αυτοί που επιλέγουν σταθερά τον χειμερινό τουρισμό και για αυτούς η περιβόητη ηρεμία βρίσκεται μόνο στο βουνό.
Το να ταξιδεύεις, σύμφωνα με τη Φαίη Ψυχοπούλου, είναι το μεγαλύτερο δώρο που μπορεί να προσφέρει κάποιος στον εαυτό του. Δεν έχει σημασία ο προορισμός. Η Ελλάδα έχει μαγευτικά ορεινά τοπία τα οποία σίγουρα πρέπει να επισκεφτούμε. Εννοείται πως το ελληνικό καλοκαίρι είναι συνυφασμένο με τις καταπληκτικές παραλίες και την πεντακάθαρη θάλασσα που αγκαλιάζει την Ελλάδα μας αλλά δεν είναι η μόνη επιλογή. Προσωπικά, συνεχίζει η ίδια, επειδή έχω γυρίσει όλη την Ελλάδα καταλήγω και πραγματικά χωρίς να μεροληπτώ να είμαι οπαδός του ‘Σαν την Χαλκιδική δεν έχει’. Ισχύει πραγματικά.
Κι εγώ αυτό σκεφτόμουν μέχρι πρόσφατα. Λέω μέχρι πρόσφατα γιατί έπιασα τον εαυτό μου το φετινό καλοκαίρι να απομυθοποιεί κάποια πράγματα χωρίς να αποεπενδύω από την Χαλκιδική που αγάπησα στα παιδικά μου χρόνια, αγάπησα δυνατότερα στα εφηβικά μου χρόνια και λάτρεψα ως ενήλικη. Θέλω όμως να σκέφτομαι πως πάντα υπάρχει αυτό που μας περιμένει. Και σίγουρα οι καλύτερες διακοπές είναι αυτές που δεν ζήσαμε ακόμη. Αφήνω τον επίλογο στην αγαπημένη Φαίη: ‘Να είναι κάποιος διακοπές, χωρίς να σκέφτεται σοβαρά προβλήματα, χωρίς να έχει άγχος, χωρίς να αισθάνεται πως μόλις γυρίσει θα είναι σαν να μην έφυγε ποτέ. Αλλά αυτό είναι πολύ ουτοπικό. Γι’ αυτό θα έλεγα πως πρέπει να χαρούμε την κάθε μέρα στις διακοπές μας, την κάθε αυγή και κάθε ηλιοβασίλεμα, να είμαστε ευγνώμονες που και φέτος καταφέραμε να έχουμε αυτήν την πολυτέλεια’.
Μεγάλη υπόθεση η ευγνωμοσύνη. Να είμαστε ευγνώμονες για τα καλά και τα άσχημα στη ζωή μας γιατί και τα δύο μας δίδαξαν κάτι, μας παροτρύνει ο Χαλίλ Γκιμπράν. Είμαι σίγουρα ευγνώμων στη ζωή μου για όλα όσα μου επιφύλαξε ως τώρα. Είμαι ευγνώμων στους ανθρώπους που έπαιξαν ρόλο στη ζωή μου. Είμαι ευγνώμων στον Σεπτέμβριο που μου έδωσε την έμπνευση να γράψω αυτό το άρθρο. Είμαι ευγνώμων στη Φαίη Ψυχοπούλου που μοιράστηκε εμπειρίες και γνώσεις από την επαγγελματική της ζωή. Είμαι ευγνώμων σε όλους και όλες εσάς που αφιερώσατε χρόνο για να μας διαβάσετε.
Μέχρι την επόμενη φορά που θα βρεθούμε, να είστε καλά και να θυμάστε πως η ζωή είναι πολύ ακριβή για να την ξοδεύουμε χωρίς σκέψη.