Όταν μία κατάσταση υποβόσκει με μαθηματική ακρίβεια θα βγει κάποια στιγμή στην επιφάνεια. Όπως μία ασθένεια που δεν έχει εκδηλωθεί ψάχνει τις κατάλληλες συνθήκες για να το κάνει και όταν μπορεί στέλνει προειδοποιητικές ενδείξεις. Κι έτσι ξαφνικά εδώ και κάποιες μέρες σοκαριστήκαμε από το σεξιστικό διαφημιστικό σποτ για το «1οΠανελλήνιο Συνέδριο Γονιμότητας και Αναπαραγωγικής Αυτονομίας» που θα διεξαγόταν στα Ιωάννινα. Οι αντιδράσεις που προκλήθηκαν ήταν τέτοιες που ως γνωστόν αυτό ακυρώθηκε. Μα ειλικρινά τώρα, έπρεπε να δούμε το εν λόγω σποτ για να συνειδητοποιήσουμε ότι υπάρχει σεξισμός που αγγίζει τα όρια του ρατσισμού για τις γυναίκες άνω των 40;Και αν «καταφέραμε» να ακυρωθεί το συνέδριο και να χαθεί ίσως μία ευκαιρία πολύτιμης πληροφόρησης για τα θέματα που θα κάλυπτε, ακυρώθηκαν και οι σεξιστικές αντιλήψεις; Για άλλη μία φορά αλλού βρίσκεται το πρόβλημα και αλλού χτυπάμε. Και χτυπάμε όπου και όταν «μας παίρνει». Αυτό δείχνει μία κοινωνία γεμάτη ταμπού, υποκρισία, έλλειψη αυτοπεποίθησης και άρα Παιδείας. Φυσικά μια άλλη σημαντική παράμετρος του θέματος είναι ότι ένα επιστημονικό συνέδριο αφορά πρωτίστως την επιστημονική κοινότητα και δεν μπορεί να ακυρωθεί επειδή «Δεν αρέσει στον κόσμο». Οπότε στην συγκεκριμένη περίπτωση μπορεί να αναρωτηθεί κάποιος τι ακριβώς ήθελε να προωθήσει.
Έχω την εντύπωση ότι το σποτ ενόχλησε γιατί όντως απεικόνισε με πολύ ωμό και σκοτεινό τρόπο την ωμή και σκοτεινή αντίληψη ότι η γυναίκα μετά τα 40 είναι «καμένο χαρτί». Γιατί ο άντρας κοινωνικά μεγαλώνει με την αυτοπεποίθηση ότι δεν έχει «ημερομηνία λήξης» όπως η γυναίκα και σίγουρα μπορεί να βρει και μία «μικρούλα» αν θέλει να του κάνει παιδιά. Μπαίνει στη σχέση χαλαρός, δεν υπάρχει λόγος να βιάζεται και άλλωστε «υπάρχουν και αλλού πορτοκαλιές που κάνουν πορτοκάλια».Έχει όλη την πολυτέλεια να θέσει ως προτεραιότητα της ζωής του την καριέρα του και αν στο δρόμο του προκύψει η «πορτοκάλια», αυτή θα κάτσει στο χωράφι της να ασχοληθεί με τα πορτοκάλια της.
Από την άλλη μία γυναίκα, ανάλογα με το πώς γαλουχήθηκε από την οικογένειά της, μπαίνει σε μία σχέση έχοντας είτε στο πίσω μέρος του μυαλού της είτε πιο μπροστά τον περιορισμένο ορίζοντα της τεκνοποίησης. Γιατί τότε μόνο είναι μία ολοκληρωμένη γυναίκα, αυτή που εκπλήρωσε τον κοινωνικό της ρόλο. Αυτομάτως οι σχέσεις μεταξύ των δύο φύλων δεν μπορεί να είναι ειλικρινείς, ισότιμες, ισορροπημένες. Η γυναίκα φέρει υποσυνείδητα το άγχος, την αγωνία της «εκλεκτής πορτοκαλιάς» που πρέπει να καταφέρει πριν αρχίσουν να κιτρινίζουν τα φυλλαράκια της να βρει αυτόν που θα την «γονιμοποιήσει». Πόσοι αναρίθμητοι γάμοι δεν έχουν γίνει υπό αυτές τις συνθήκες, την αποτυχία των οποίων πληρώνουν οι «καρποί» αυτής της «γονιμοποίησης»;
Θέλει ακόμα και στην εποχή μας πολλά περισσότερα κότσια από μία γυναίκα να μπορεί να ζήσει τη ζωή της όπως ακριβώς γουστάρει! Να διασκεδάζει στη ζωή της, να μαθαίνει συνεχώς πράγματα, να απολαμβάνει τις στιγμές της με φίλες, με φίλους, να σπουδάζει, να ταξιδεύει κυριολεκτικά και μεταφορικά σε μέρη, συναισθήματα, εμπειρίες. Θέλει ισχυρή προσωπικότητα από πλευράς της ώστε να μπορεί μέσα σε όλα τα παραπάνω να καταφέρνει να απαντά αναλόγως σε κάθε ραντεβού πού θα βγει στο «Γιατί Δεν παντρεύτηκες ακόμη;» στην κάθε οικογενειακή συνάντηση «Πότε θα κάνεις κανένα παιδί;» Και φυσικά μία τέτοια ισχυρή προσωπικότητα που ορίζει τη ζωή της όπως νιώθει η ψυχή της, φαίνεται χορτασμένη, ισορροπημένη, με μία αυτοπεποίθηση που κάνει τον μέσο άνδρα που ψάχνει απλώς μία «πορτοκαλιά», να φεύγει μακριά.
Ακόμη πιο εγκλωβισμένες φαίνεται όμως να είναι πολλές και από τις γυναίκες που έφεραν εις πέρας την ολοκλήρωση του κοινωνικού τους ρόλου. Μητέρες αγχωμένες που όλη τους η καθημερινότητα περιστρέφεται γύρω από τα παιδιά τους, που έχουν χάσει τον εαυτό τους, σίγουρα δεν αποτελούν πρότυπο ολοκλήρωσης, αλλά συνέπεια των αντιλήψεων που επικρατούν. Μητέρες εργαζόμενες που προσπαθούν «να κουβαλούν δύο καρπούζια κάτω από την ίδια μασχάλη» και σίγουρα αν χρειαστεί αφού δεν έχουν στήριξη από σύντροφο και Κράτος, θα θυσιάσουν την όποια επαγγελματική και κοινωνική τους εξέλιξη.
Δώστε ζωή στις γυναίκες ώστε να μπορούν να δώσουν ζωή! Αυτό ίσως θα έπρεπε να είναι ένας τίτλος συνεδρίου και πολύ περισσότερο μιας νέας αντίληψης της υπόστασης αυτών. Η γυναίκα θα πρέπει να μαθαίνει να ζει ελεύθερη και ενημερωμένη. Ελεύθερη να πάρει τις αποφάσεις που πιστεύει ότι θα την κάνουν πραγματικά ευτυχισμένη χωρίς να εγκλωβίζεται σε στερεότυπα και τα «θέλω» τρίτων. Σίγουρη ότι έχει τη στήριξη όσων χρειάζεται να φέρει εις πέρας τους πολλαπλούς ρόλους που αποφάσισε. Και ας μην κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλό μας, τα στερεότυπα αυτά δεν καλλιεργούνται μόνο από άντρες αλλά και από τις γυναίκες/ μητέρες τους που τους «δασκαλεύουν» αναλόγως δημιουργώντας έτσι ένα φαύλο κύκλο όπου η προηγούμενη γενιά γυναικών βάζει τρικλοποδιά στην επόμενη. Σε αυτούς τους παράλληλους βίους λοιπόν θα πρέπει και οι νέες γενιές ανδρών πού θα γίνουν οι σύντροφοι, οι εργοδότες, οι πατεράδες να μαθαίνουν να μεγαλώνουν με σεβασμό, αίσθημα ευθύνης και αλληλεγγύης προς την γυναίκα. Γιατί δεν είναι «λάθος» των γυναικών αλλά των κοινωνιών που είναι σε όλους τους τομείς ακόμη ανδροκρατούμενες.
