Η Άννα Φράνκ, ο Τζον Λέννον και ο Κρισναμούρτι ΣυνΟδοιπόροι μας στο ταξίδι της Ευζωίας. Από τον Οδηγό ΕυΖωή(ι)ας! της Ζωής Οικονόμου.
«Οι περισσότεροι άνθρωποι είναι υποκειμενικοί με τον εαυτό τους και αντικειμενικοί με τους άλλους -τρομακτικά αντικειμενικοί μερικές φορές. Όμως σκοπός είναι να είμαστε αντικειμενικοί με τον εαυτό μας και υποκειμενικοί με τους άλλους» Σέρεν Κίρκεγκορ
Kulturosupakia μου σήμερα θα μιλήσουμε για τον καθοριστικό ρόλο που παίζει η αυτογνωσία στην ευζωία μας με τη βοήθεια του Κρισναμούρτι, της Άννας Φράνκ και του Τζον Λέννον.
Ο Κρισναμούρτι στο ακόλουθο απόσπασμα από το ημερολόγιο του, ισχυρίζεται πως μόνο όταν καταφέρει κάποιος να γνωρίσει τον εαυτό του μπορεί να είναι πραγματικά ευτυχισμένος.
Το ημερολόγιο του Κρισναμούρτι
Πρέπει να είναι κανείς φως του εαυτού του. Αυτό το φως είναι ο νόμος. Δεν υπάρχει άλλος νόμος. Όλοι οι άλλοι νόμοι κατασκευάζονται από τη σκέψη κι έτσι είναι αντιφατικοί και κομματιασμένοι. Να είναι κανείς το φως του εαυτού του σημαίνει να μην ακολουθεί το φως κάποιου άλλου, οσοδήποτε λογικό, ορθολογιστικό, ιστορικά δικαιωμένο ή πειστικό κι αν είναι. Δεν μπορείς να είσαι το φως του εαυτού σου αν βρίσκεσαι κάτω από τη σκοτεινή σκιά της αυθεντίας, του δόγματος, του συμπεράσματος. Η ηθική δε φτιάχνεται από τη σκέψη. Δεν είναι αποτέλεσμα πιέσεων του περιβάλλοντος. Δεν ανήκει στο χτες, στην παράδοση. Η ηθική είναι παιδί της αγάπης και η αγάπη δεν είναι επιθυμία και ευχαρίστηση. Η σεξουαλική απόλαυση ή η απόλαυση των αισθήσεων δεν είναι αγάπη.(…)
Ελευθερία σημαίνει να είναι κανείς φως του εαυτού του. Μόνο τότε δεν είναι αφηρημένη έννοια, ταχυδακτυλουργία της σκέψης. Η πραγματική ελευθερία είναι ελευθερία από την εξάρτηση, την προσκόλληση, από την επιθυμία για εμπειρίες. Ελευθερία από την ίδια δομή της σκέψης σημαίνει ότι είναι κανείς φως του εαυτού του. Κάθε δραστηριότητα γίνεται κάτω από αυτό το φως κι έτσι δεν είναι ποτέ αντιφατική. Αντίφαση υπάρχει μόνο όταν αυτός ο νόμος, το φως, είναι κάτι χωριστό από την πράξη, όταν αυτός που πράττει είναι χωρισμένος από τις πράξεις του. Τα ιδανικά, οι αρχές ,είναι η άγονη κίνηση της σκέψης και δεν είναι δυνατόν να συνυπάρχουν με αυτό το φως. Το ένα αναιρεί το άλλο. Αυτό το φως, αυτός ο νόμος, είναι τώρα κάτι χωριστό από σένα κι εκεί όπου υπάρχει ο παρατηρητής, αυτό το φως, αυτή η αγάπη δεν υπάρχει. Η δομή του παρατηρητή φτιάχνεται από τη σκέψη, η οποία δεν είναι ποτέ φρέσκια, ποτέ ελεύθερη. Δεν υπάρχει κανένα «πως», κανένα σύστημα, καμιά πρακτική. Υπάρχει μόνο το να βλέπεις, πράγμα που είναι και η πράξη. Πρέπει να δεις αλλά όχι με τα μάτια κάποιου άλλου. Αυτό το φως, αυτός ο νόμος, δεν είναι ούτε δικός σου ούτε κανενός άλλου. Υπάρχει μόνο φως. Αυτό είναι αγάπη.
Μόνο όταν καταφέρει κάποιος αναγνωστόπουλο μου να βρει το φως του εαυτού του θα μπορέσει να διατηρήσει τα ιδανικά του ακόμα και σε αντίξοες συνθήκες, όπως έκανε και η Άννα Φρανκ
Παρακάτω ακολουθεί ένα απόσπασμα από το Ημερολόγιο της Άννας Φρανκ, που ελπίζω να σας εμπνεύσει και να σας δώσει δύναμη και κουράγιο.
«Γιατί κατά βάθος η μοναξιά στα νιάτα είναι πολύ μεγαλύτερη από τα γεράματα. Αυτές οι λέξεις δεν είναι δικές μου, τις έχω διαβάσει σ’ ένα βιβλίο και είναι δυστυχώς πολύ αληθινές. Πες μου είναι αλήθεια ότι οι μεγάλοι περνούν εδώ μια πολύ δύσκολη εποχή; Όχι. Δεν είναι αλήθεια.
Οι μεγάλοι έχουν ήδη διαμορφωμένες αντιλήψεις για το πώς πρέπει να φέρονται και για τη ζωή γενικά. Εμείς οι νέοι έχουμε διπλή αγωνία να διατηρήσουμε τις απόψεις μας σε μια εποχή που όλα τα ιδανικά καταστρέφονται, που οι άνθρωποι δείχνονται από την κακή τους πλευρά, που αμφιβάλλει κανείς για την αλήθεια, τη δικαιοσύνη και το Θεό.
Κάποιος που θα πει ότι οι μεγάλοι στο πίσω σπίτι πέρασαν μια δύσκολη εποχή, δεν μπορεί να φανταστεί πόσο δύσκολη ήταν η εποχή αυτή και τι προβλήματα ορμούσαν πάνω σε μας τους νέους. Προβλήματα για τα οποία ίσως να είμαστε ακόμα πολύ τρυφεροί και που όμως έπρεπε να τα ξεπεράσουμε γιατί μας πίεζαν παρά τη θέλησή μας. Όταν μετά από πολύ καιρό νομίζαμε ότι είχαμε βρει μια λύση αυτή η λύση καταρριπτόταν δυστυχώς έπειτα από λίγο εκ των πραγμάτων. Αυτό είναι το δύσκολο μ’ αυτή την εποχή. Ιδανικά, όνειρα, ωραίες προσδοκίες, όλα αυτά δεν μπορούν να κρατήσουν. Χτυπιούνται και καταρρίπτονται από την τρομερή πραγματικότητα και καταστρέφονται τελείως.
Είναι θαύμα ότι δεν έχω χάσει τελείως τις ελπίδες μου, παρόλο που φαίνονται παράδοξες και ανεκπλήρωτες. Αλλά εγώ συγκρατούμαι, τις κρατώ με δύναμη γιατί θέλω να πιστέψω παντού και πάντα στο καλό του ανθρώπου. Δεν μπορεί να καταφέρει κανένας να τοποθετήσει την ανθρωπότητα με βάση τον θάνατο, την κακομοιριά, την ανακατωσούρα.
Βλέπω ότι ο κόσμος σιγά-σιγά καταρρέει όσο πάει και περισσότερο και γίνεται μια έρημος κι όλο δυνατότερα πλησιάζει η βροντή που θα σκοτώσει και μας, νιώθω τον πόνο των χιλιάδων και όμως άμα κοιτάξω προς τον ουρανό, σκέφτομαι ότι όλα αυτά κάποτε θα γυρίσουν στο καλό, δε γίνεται. Ότι η σκληρότης θα πάρει ένα τέλος, ότι η ειρήνη και η ηρεμία θα βασιλεύσει πάλι όπως και η τάξη σ’ αυτόν τον κόσμο.
Εν τω μεταξύ όμως εγώ πρέπει να διατηρήσω τα ιδανικά μου. Σε εποχές οι οποίες όταν έρθουν θα είναι πάρα πολύ δύσκολο να κρατηθούν.»
Σας εύχομαι καλό καλοκαίρι αναγνωστόπουλα μου. Ελπίζω τα φετινά μας κείμενα να σας έδωσαν ελπίδα και αισιοδοξία.
Θα τα ξαναπούμε από Σεπτέμβρη.
Μέχρι τότε , θέλω να αναλογιστείτε για ένα λεπτό αυτό που είπε ο Τζων Λέννον: «Αυτό που με κρατάει στη ζωή, είναι η εικόνα που έχω για τον εαυτό μου. Δεν ξεγελάστηκα ποτέ από την εικόνα που είχαν οι άλλοι για μένα.»
Η δική σας,
Ζωούλα
Φωτογραφικό υλικό
