Γυναίκες από τον επιχειρηματικό κόσμο, την επιστήμη, τη γαστρονομία, τα media και την τέχνη μίλησαν ανοιχτά για τα εμπόδια που αντιμετώπισαν, αλλά και για τις αλλαγές που συντελούνται, καταθέτοντας προσωπικές μαρτυρίες στο πλαίσιο του συνεδρίου The Upfront Initiative, που πραγματοποιείται για τέταρτη χρονιά στο Ωδείο Αθηνών.
Η Δήμητρα Δασκαλάκη, Γενική Διευθύντρια Οργανωσιακής Ανάπτυξης & Επικοινωνίας στη METRO AEBE, ανέφερε πως το 65% του ανθρώπινου δυναμικού της εταιρείας είναι γυναίκες – πάνω από 7.200 εργαζόμενες. «Υπάρχουν περιστατικά σεξισμού, όπως συμβαίνει σε όλο το λιανεμπόριο, που παραδοσιακά θεωρείται ανδρικός χώρος, ιδιαίτερα σε ορισμένες θέσεις. Πολλά απ’ όσα συμβαίνουν δεν ακούγονται – δημιουργούν αόρατους φραγμούς. Ακόμα κι όταν τα καταφέρνεις, η αναγνώριση απουσιάζει. Πρέπει συνεχώς να αποδεικνύεις ότι αξίζεις – να είσαι πάντα τέλεια». Υπογράμμισε πως «δεν πρέπει να επιτρέψουμε σε κανέναν να μας πει ότι δεν μπορούμε να γίνουμε αυτό που θέλουμε – είμαστε οι επιλογές μας». Τόνισε ότι το πρόβλημα δεν είναι οι ίδιες οι γυναίκες, αλλά το περιβάλλον που δεν τις αποδέχεται, και πρόσθεσε ότι: «όσες γυναίκες βρίσκονται σε θέσεις διοίκησης «οφείλουν να λειτουργούν ως φακός που φωτίζει όσα δεν φαίνονται και να φροντίζουν να δημιουργούν ένα περιβάλλον που να χωράει όλους. Όταν μία γυναίκα αναλαμβάνει μία θέση ευθύνης, ανοίγει τον χώρο και για άλλες πέντε».
Η Ήρα Κατσούδα, ηθοποιός και stand-up κωμικός, ανέφερε πως όταν ξεκίνησε, πριν 15 χρόνια, η σκηνή της stand-up comedy ήταν σχεδόν αποκλειστικά ανδρική. «Μου έλεγαν “για γυναίκα, καλή είσαι” – που είναι μια μορφή εσωτερικευμένου μισογυνισμού». Παρατήρησε ότι η κωμωδία απαιτεί επιθετικότητα και αντιπαράθεση, «χαρακτηριστικά που έρχονται σε σύγκρουση με τα στερεότυπα για τις γυναίκες». Σημείωσε πως τα πράγματα έχουν βελτιωθεί, γιατί «εμείς τα αλλάξαμε – δώσαμε μάχη για να μη χρειάζεται να λέμε “είμαι γυναίκα” πάνω στη σκηνή. Το χιούμορ είναι τρόπος αντίληψης – δεν είναι ανδρικό ή γυναικείο προνόμιο».
Η Έλενα Μπουζαλά, δημοσιογράφος και πρόεδρος του Α.Ο. Ηφαιστία Λήμνου, μίλησε για τη μακρά της πορεία στο αθλητικό ρεπορτάζ. «Δεν ένιωθα ότι κάνω κάτι επαναστατικό. Απλώς προχωρούσα. Ο μεγαλύτερος αντίπαλός μου ήμουν εγώ». Αναφέρθηκε στην ανάγκη να χτίζονται περιβάλλοντα χωρίς διακρίσεις, λέγοντας: «Μέσα από την Ηφαιστία στη Λήμνο έχουμε δημιουργήσει μια πραγματική διέξοδο για τα παιδιά – χωρίς να ξεχωρίζουμε αγόρια και κορίτσια».
Η Φωτεινή Παπαλεωνιδοπούλου, μεταδιδακτορική ερευνήτρια Μοριακής Βιολογίας στο Francis Crick Institute στο Λονδίνο, περιέγραψε την πορεία της, ξεκινώντας από τα Παιδικά Χωριά SOS. «Πίστευα πως η επιστήμη είναι ουδέτερος χώρος , όπως ήταν τα Χωριά SOS – αλλά δεν είναι». Τόνισε ότι παράλληλα με τη βασική της έρευνα ασχολείται με την καινοτομία στις ΗΠΑ και σε start-ups που αναζητούν φάρμακα για τον καρκίνο. Ανέφερε πως έχει ακούσει τη φράση «δεν είναι δουλειά για σένα – δεν θα μπορέσεις να κάνεις οικογένεια». Τεκμηρίωσε την ανισότητα επισημαίνοντας ότι «από τα 600 και πλέον βραβεία Νόμπελ στις επιστήμες, μόνο 26 έχουν απονεμηθεί σε γυναίκες – όχι γιατί δεν μπορούν, αλλά γιατί δεν τους δόθηκε η δυνατότητα». Κάλεσε σε θεσμικές αλλαγές ώστε η κοινωνία να διασφαλίζει την ισότητα.
Η Μαρίνα Χρονά, σεφ, μίλησε για τις προκλήσεις στον χώρο της γαστρονομίας. «Η πρώτη παρατήρηση που μου έκαναν ήταν ότι καθαρίζω κρεμμύδια σαν νοικοκυρά. Κατάλαβα τότε πόσο υποτιμητικός μπορεί να είναι ο χαρακτηρισμός “νοικοκυρά”. Μας αντιμετωπίζουν σαν να μην είμαστε ικανές να διευθύνουμε μια κουζίνα». Αναφέρθηκε σε εμπειρία σεξουαλικής παρενόχλησης από σεφ όταν εργαζόταν στην Ισπανία, λέγοντας πως φοβόταν επί τέσσερις μήνες να πάει στην τουαλέτα. «Δεν τα παράτησα γιατί είχα στήριξη – δεν έχουν όλες οι γυναίκες αυτή την τύχη». Τόνισε πως «η θέση των γυναικών στις κουζίνες δεν έχει βελτιωθεί. Δεν υπάρχει συμπερίληψη – υπάρχει πόλεμος».
Η Ελένη Ακτύπη, Managing Director του WE LEAD, σχολίασε τα στερεότυπα στον χώρο της τεχνολογίας. «Μας έλεγαν ότι οι γυναίκες δεν μπορούν ή δεν θέλουν να ασχοληθούν με την τεχνολογία. Σε φοιτήτριες έλεγαν “η θεολογία και η φιλολογία είναι δίπλα” όταν μπέρδευαν την αίθουσα μαθήματος». Τόνισε πως μέσα από το WE LEAD αποδείχθηκε ότι οι γυναίκες και θέλουν και μπορούν. «Οι νεότερες γενιές μεγαλώνουν μέσα στην τεχνολογία – τα πράγματα αλλάζουν, αλλά έχουμε δρόμο. Αν δεν καταφέρουμε να δούμε γυναίκες σε ηγετικές θέσεις, δεν θα έχουμε προχωρήσει». Πρότεινε οι γυναίκες να μοιράζονται τα κοινά τους βιώματα και να απαιτούν από τους άνδρες να είναι σύμμαχοι στην αλλαγή.
