Δίνουν τα πάντα δωρεάν. Ανεβάζεις φωτογραφίες, βίντεο, σχόλια, διαφημίζεις τη δουλειά σου και δεν πληρώνεις τίποτα. Σου ζητούν μόνο πρόσβαση στις επαφές, στις φωτογραφίες σου κοκ. Τους δίνεις τα στοιχεία σου, που μένεις, πόσο χρονών είσαι κοκ. Και έχουν τη δυνατότητα να βλέπουν σε ποιες σελίδες μπαίνεις, σε ποια ανάρτηση κάνεις like κοκ.
Μαθαίνουν τα πάντα για εσένα. Σε βάζουν σε γκρουπ. Ανάλογα με τις καταναλωτικές προτιμήσεις, τα πολιτικά ενδιαφέροντα, χωρίζουν τα κοινά σε ομάδες στόχους. Και σε παραδίδουν στις εταιρείες που κάνουν στοχευμένο μάρκετινγκ. Έκανες αναζήτηση για φακούς επαφής; Θα δεις το... φως το αληθινό σε σχετικές διαφημίσεις τις επόμενες ώρες και ημέρες. Συμμετέχεις σε «ομάδες». Ότι ανεβάζουν τα μέλη τους θα το βλέπεις μπροστά σου από το καλημέρα μέχρι το καληνύχτα.
Και σιγά- σιγά το τσάμπα αρχίζει να κοστίζει. Σε προτρέπουν: «διαφήμισε τη δουλειά σου». Τα προϊόντα σου, ίσως. Η ένδειξη «χορηγούμενη» κάνει όλο και πιο συχνά την εμφάνισή της στις αναρτήσεις που επέλεξαν τα social media και οι άλλες... δωρεάν εφαρμογές του διαδικτύου να δεις. Επιλέγουν για εσένα χωρίς εσένα. «Φοβάμαι όλα αυτά που θα γίνουν για μένα χωρίς εμένα» τραγουδούσε σε πιο παραδοσιακές πολιτικές εποχές ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου.
Τα χρόνια άλλαξαν, αλλά το σύστημα συνεχίζει να αποφασίζει για εσένα. Μόνο που τώρα του παρέχεις... τσάμπα όλες τις πληροφορίες που χρειάζεται για να σε «αξιοποιήσει». Και όχι κάθε τέσσερα χρόνια στις εκλογές ή στις περιόδους διορισμών. Κάθε ημέρα, κάθε στιγμή. Είτε διασχίζεις έναν δρόμο, είτε είσαι σπίτι, είτε δουλεύεις ή βρίσκεσαι σε διακοπές.
ΥΓ. ΜΜΕ και social media: η δημοσιογραφία των επαγγελματιών απέναντι στη δημοσιογραφία των πολιτών. Προσωπικά προτιμώ ένα επώνυμο επαγγελματία, υπάλληλο συγκεκριμένου εκδότη, με απόψεις που «διαφημίζει» στα άρθρα του, άρα με «ταυτότητα» την οποία μπορώ να αξιολογώ, από ένα ανώνυμο ή επώνυμο εξοργισμένο account.
Αναγνωρίζω, όμως, ότι το ένα δε μπορεί να υπάρξει χωρίς το άλλο.
Η κοινωνία μας θα ήταν «ανάπηρη». Τόσο η επαγγελματική δημοσιογραφία όσο και η δημοσιογραφία των πολιτών έχουν τη συνεισφορά τους στα καλά και τα κακά που ζούμε. Στην πρόοδο και την οπισθοδρόμηση. Είναι θέμα δημόσιου διαλόγου και θεσμικών εγγυήσεων για να βρεθεί η χρυσή τομή. Μπορούμε να το κάνουμε.
