«Από την καλή κι από την ανάποδη».
Γράφει η Ρένα Καλπάκη για την Κουλτουρόσουπα.
.
«Αρνούμαι να δεχτώ τους κανόνες του κώδικα οδικής κυκλοφορίας επειδή μου στερούν το συνταγματικό μου δικαίωμα για ελεύθερη μετακίνηση. Δεν υπάρχει λόγος να περιμένω τόση ώρα στο κόκκινο φανάρι εφόσον ο δρόμος είναι ανοιχτός να περάσω και προτεραιότητα έχει ο πιο γρήγορος και πλησίον του επιθυμητού δρόμου. Ο καθένας πρέπει να έχει την ατομική ευθύνη να μη δημιουργήσει ατύχημα, εφόσον είναι κάτοχος νόμιμου διπλώματος οδήγησης και άλλωστε τι τις πληρώνουμε τις ασφαλιστικές εταιρίες; Εξυπακούεται ότι παρκάρω όπου με βολεύει, ας υπήρχαν περισσότερες θέσεις πάρκινγκ, για τις οποίες μάλιστα αυθαίρετα μου ζητούν να πληρώσω!» Αλήθεια πόσο μακριά μπορεί να πάει η βαλίτσα που κουβαλάει την άρνηση κάποιου να δεχτεί τις συνθήκες μιας οργανωμένης κοινωνίας; Πόσο παραλογισμό μπορεί να αντέξει μία κοινωνία, όταν η λογική ορίζεται κατά το δοκούν ή βιάζεται καθημερινά σε ατέρμονες συζητήσεις επίδειξης (ψευτο)γνώσεων;
Ως ερμηνεία της κοινής λογικής δεχόμαστε την αίσθηση του σωστού και του λάθους, την ικανότητα κρίσης που αυτή έπεται, χαρακτηριστικά που μπορεί να είναι κοινά (σχεδόν) σε όλους. Τα στοιχεία λοιπόν που μπορεί να σαμποτάρουν την «κοινή λογική» είναι η υποκειμενική αίσθηση του τι είναι σωστό και τι λάθος, αφού η κρίση του καθενός διαφοροποιείται ανάλογα με το εκπαιδευτικό, κοινωνικό, ψυχικό, ηθικό υπόβαθρο του καθενός. Δεν ζούμε πλέον στην εποχή όπουο Χάμπερμας αμφισβητούσε τη λογική του Νίτσε ή άλλοι διανοούμενοι δήλωναν αρνητές μίας καθεστηκυίας τάξης και μέσα από όχι πάντα εύκολες ζυμώσεις και επαναστάσεις, το ανθρώπινο πνεύμα εξελίσσονταν έτσι ώστε ο άνθρωπος να απολαμβάνει σήμερα αδιαπραγμάτευτες ελευθερίες.
Η ελευθερία στη διαχείριση του τι είναι σωστό και τι λάθος οδηγεί πλέον σε ανεξέλεγκτες καταστάσεις όπως βλέπουμε καθημερινά, με τη λέξη «αρνητής» να πρωτοστατεί ίσως τη χρονιά που φεύγει.Από το «αρνητής πανδημίας» πέρσι, περάσαμε στο «αρνητής» μάσκας, εμβολίου μέχρι και πιο πρόσφατα απογραφής. Ακούμε για κωμικοτραγικά περιστατικά καθημερινά, ατόμων που η αυτορρύθμισή τους μέσα στην κοινωνία έχει καταστεί από προβληματική έως επικίνδυνη. Μία νέα πολιτική στάση κι ένα νέο είδος επαναστατικότητας που φτάνει τα όρια του αρρωστημένου, αποτελεί σημαία για κάποιους. Θεωρώντας ότι κατέχουν τη γνώση που αρνούνται να δουν οι πολλοί, βρίσκουν την ευκαιρία είτε αυτοπροβολής είτε ενός είδους δικαίωσης σε μία κοινωνία που νιώθουν ότι τους έχει αδικήσει. Ο «αρνητής» είναι απόρροια της κοινωνίας μας και αυτό δεν πρέπει να μας αφήνει αδιάφορους, γιατί όντως οι κοινωνίες μπορεί να είναι άδικες και ελλιπείς, με αποτέλεσμα να δημιουργούν ποικίλες κι επικίνδυνες αντιδράσεις.
Τις περισσότερες φορές είναι ο γραφικός που θα γελάσει ή θα απαυδήσει κάποιος με τα σχόλιά του στα κοινωνικά δίκτυα, αλλά κάποιες φορές συμβαίνει να είναι αυτός που πολύ εύκολα πλέον θα του κρεμάσει κάποιος την ταμπέλα του «αρνητή» επειδή απλώς έχει διαφορετική, αλλά όχι ακραία άποψη σε μία συζήτηση. Κι εκεί είναι ακόμη μία μεγάλη πρόκληση, πόσο εύκολα μοιράζουμε τις διαγνώσεις περί «αρνητή»; Μήπως και σε αυτή την περίπτωση μπορεί κάποιος να πέσει στην παγίδα του αρνητή της λογικής; Είναι γνωστό ότι όταν δεν υπάρχουν επιχειρήματα, αλλά άγνοια, η κατά μέτωπο επίθεση σε κάποιον που βολικά στοχοποιείται, είναι μία κοινή μέθοδος (μη) επίλυσης διαφορών. Αλίμονο, ο Σωκράτης σήμερα θα κατηγορούνταν ως «αρνητής» με τη μαιευτική του μέθοδο αφού εισήγαγε στη συζήτηση ερωτήσεις με συνεχή αμφισβήτηση, αλλά και ειρωνεία.
Το «θέλει αρετή και τόλμη η ελευθερία» φαίνεται να παραμένει απλώς ένα επετειακό σλόγκαν και γι’ αυτό έχει την τύχη που αυτά έχουν συνήθως. Η ελευθερία του καθενός να πρεσβεύει ότι θέλει, γίνεται επικίνδυνη όταν δεν έχει ως βάση της τις αρετές του «σκέπτεσθαι» και του «ακούειν». Έχει καταντήσει επίσης γραφικό κλισέ να λέμε ότι όλα αυτά είναι θέμα Παιδείας που ξεκινά μέσα από υγιείς οικογένειες που με τη σειρά τους θα δημιουργήσουν δίκαιες και υγιής κοινωνίες. Οι αρνητές μίας τέτοιας κοινωνίας αυτομάτως θα πρέπει να περιορίζονται όπως ένας υγιής οργανισμός έχει τη φυσική άμυνα να περιορίζει κάτι τοξικό.
.
.
Δείτε όλα τα άρθρα της Ρ.Κ. με μια ματιά εδώ.
Ακολουθήστε το Kulturosupa.gr στα social media