Γράφει "Απ' την καλή κι απ' την ανάποδη" η Ρένα Καλπάκη
«Έλληνες την του σπέρματος πρώσιν απουσίαν καλούσιν και συνουσίαν την μίξιν», τα λόγια του Πλούταρχου (περ.45-120 μ.Χ.) μεταφρασμένα ως, οι Έλληνες ονομάζουν την εκσπερμάτωση «απουσία» και το σμίξιμο «συνουσία». Πώς θα σας φαινόταν αν η παραπάνω φράση περιλαμβάνονταν σε σχολικό μάθημα στο πλαίσιο της διαθεματικότητας που συνδυάζει τη Σεξουαλική Αγωγή με την Ιστορία; Θα νιώθατε άβολα αν το παιδί σας επέστρεφε ενθουσιασμένο από το σχολείο θέλοντας να μοιραστεί τις σχετικές σκέψεις του; Και αν όχι, από ποια ηλικία;
Το σεξ υπάρχει στην καθημερινότητά μας είτε με άμεσο είτε με έμμεσο τρόπο. Ειδικά το τελευταίο διάστημα, ένα δελτίο ειδήσεων να παρακολουθήσει κάποιος και βομβαρδίζεται από λεξιλόγιο όπως: βιασμός, παιδεραστία, σεξουαλική κακοποίηση/παρενόχληση, προσβολή της γενετήσιας αξιοπρέπειας, ασέλγεια. Λεξιλόγιο που συνιστά πράξειςποινικές, πράξεις που δεν έχουν μπει βέβαια σήμερα στη ζωή μας, αλλά που οι τρέχουσες αποκαλύψειςκαι εξελίξεις συνιστούν μία επιτακτική ανάγκη όχι μόνο νομικών λύσεων, αλλά και εκπαιδευτικών.
Πώς διαχειρίζεται λοιπόν ένας γονιός το 8χρονο παιδί του όταν ακούει στην τηλεόραση ότι ένας συνομήλικός του βιάστηκε από συγγενικό του πρόσωπο; Πώς διαχειρίζεται ο/η εκπαιδευτικός την περίπτωση που σε τάξη δημοτικού κάποια παιδιά κοροϊδεύουν το συμμαθητή τους λέγοντάς του ότι «είναι κορίτσι»; Υπάρχουν άπειρα παραδείγματα που καταδεικνύουν την έλλειψη σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης και συγχρόνως την ανάγκη για τη θεσμοθέτησή της. Αν και έχουν γίνει κάποια βήματα στο παρελθόν, αυτά έχουν παραμείνει «κουτσά» αποδεικνύοντας πόσο μεγάλο ταμπού παραμένει ακόμη την εποχή που όλοι ασχολούνται κατά κάποιο τρόπο με το σεξ, αλλά διστάζουν να μιλάνε γι’αυτό ανοιχτά και ειλικρινά.
Η Ελλάδα είναι από τις λίγες Ευρωπαϊκές χώρες που δεν έχει συγκεκριμένη πολιτική στο θέμα της σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης. Δυστυχώς και αυτό εντάσσεται στην έλλειψη πλαισίου εκπαίδευσης στα λεγόμενα softskills (κοινωνικές δεξιότητες), τα οποία θεωρούνται άκρως απαραίτητα σε εκπαιδευτικά συστήματα ανεπτυγμένων χωρών. Η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση είναιη ενημέρωση σχετικά με το ανθρώπινο σώμα, τις βιολογικές λειτουργίες της αναπαραγωγής, τις σχέσεις των φύλων. Επίσης,είναι η σχετική προετοιμασία για τους πιθανούς κινδύνους που μπορούν να προκύψουν μέσω της σεξουαλικής δραστηριότητας, αλλά και η διαμόρφωση θετικής αυτοαντίληψης για το σεξ, η ανάπτυξη της αυτοεκτίμησης, όπως και η αναγνώριση αρνητικών σημείων στις σχέσεις.
Κι όμως ήταν το 1964 όταν ο Ευάγγελος Παπανούτσος, Γενικός Γραμματέας υπουργείου Παιδείας επί κυβερνήσεως Γεωργίου Παπανδρέου έφερε τη μεταρρύθμιση της σεξουαλικής αγωγής στα σχολεία, κάτι που δεν φαίνεται να έχει ευοδωθεί ακόμη. Αν και το πρόγραμμα ξεκίνησε πιλοτικά την τρέχουσα χρονιά σε ελάχιστα σχολεία, έπρεπε εν έτη 2021 να ανοίξει τους ασκούς του Αιόλου σε θέματα σεξουαλικής κακοποίησης μία Ολυμπιονίκης αθλήτρια κι έπειτα επώνυμοι στο χώρο του θεάτρου ώστε να συνταραχθεί όλη η ελληνική κοινωνία και να ειπωθεί ότι το μάθημα μπαίνει επιτακτικά σε όλα τα σχολεία την επόμενη χρονιά! Άραγε όλα αυτά δείχνουν ότι η κοινωνία μας είναι πλέον ώριμη για ένα τέτοιο άνοιγμα αντίληψης ή απλά βρίσκεται σε κατάσταση σοκ, που θα ξεπεράσει μόλις η τηλεόραση πάψει να ασχολείται με αυτά;
Προσωπικά επιφυλάσσομαι για την επιτυχία του μαθήματος- αν και εύχομαι να έχω άδικο- καταρχάς επειδή φαίνεται εσπευσμένη η κίνηση, χωρίς να υπάρχει κάποια ενημέρωση ως προς τον προγραμματισμό και την κατάρτιση των εκπαιδευτικών μέχρι αυτή τη στιγμή. Ποιοι θα διδάξουν το μάθημα, με τι υλικό και σε ποιες εκπαιδευτικές βαθμίδες; Και από την άλλη, είναι σίγουρο ότι θα βρουν μπροστά τους αντίθετους κάποια μερίδα γονέων, οι οποίοι ήδη «σταυροκοπιούνται» και εναντιώνονται οργισμένοι σε διάφορα σάιτ και φόρα- θρησκευτικά και μη. Ειδικά ο χώρος της Εκκλησίας είναι αυτός που παραδοσιακά έβαζε «τρικλοποδιά» στο θέμα και σίγουρα θα πρέπει να θεωρηθεί «συνένοχη» όταν κάποια στιγμή επιτέλους «ανοίξουν στόματα» κι εκεί! Υπάρχει έντονη η ανησυχία από μέρους τους ότι τα παιδιά παρακολουθώντας το μάθημα σεξουαλικής αγωγής, θα αναπτύξουν πρόωρα σεξουαλικές ορέξεις, θα χάσουν την αθωότητά τους, θα στραφούν προς την ομοφυλοφιλία και μακροπρόθεσμα θα αλλοιωθεί κι άλλο ο θεσμός της οικογένειας. Είναι σίγουρο ότι η έλλειψη σωστής καθοδήγησης τόσο σε εκπαιδευτικούς, όσο και σε γονείς και μαθητές, θα δικαιώσει κατά κάποιο τρόπο τις ανησυχίες των τελευταίων, εκθέτοντας το εκπαιδευτικό μας σύστημα για άλλη μία φορά.
Συνοψίζοντας, υπάρχει μεγάλη αμφιβολία και ανησυχία για το αν διδαχτούμε πώς να εκπαιδευτούμε σεξουαλικά επιτέλους. Σίγουρα δεν είναι κάτι που θα γίνει από τη μια μέρα στην άλλη, πάντα θα υπάρχουν απόψεις ενάντια σε αυτό, όπως και ότι δεν αποτελεί πανάκεια. Γιατί ακόμη και σε μία όσο το δυνατό καλά εκπαιδευμένη κοινωνία, πάντα θα υπάρχουν αυτοί που θα εκμεταλλεύονται την οποιαδήποτε θέση ισχύος τους και όσο και να ανοίγουν «στόματα», χρειάζεται το ισχυρό και ακέραιο νομικό πλαίσιο που δεν θα αφήνει «όπλα» ή «εργαλεία» για τον θύτη.
