Τα πολύτιμα δώρα από την «Επίσκεψη της γηραιάς κυρίας»! [και της Πειραματικής Σκηνή της «Τέχνης»]…
Είδαμε + σχολιάζουμε…
Θέατρο Μελίνα Μερκούρη στην παράσταση της «Πειραματικής Σκηνής της ΤΕΧΝΗΣ». Το εξαιρετικό έργο του Φρίντριχ Ντύρενματ, μέσα από τη σκηνοθετική προσέγγιση της Έρσης Βασιλικιώτη μας έκανε κοινωνούς ενός Θεάτρου ουσιαστικού και εμπνευσμένου! Από τις σπάνιες φορές που νιώθεις αυτή τη σπουδαία Τέχνη να δικαιώνει πλήρως το ρόλο και το στόχο της στην ψυχή και στο μυαλό σου. Ο οξύμωρος υπότιτλος «τραγική κωμωδία», σε παραπέμπει σε καθαρή πρόκληση, περίεργες ακροβασίες ή ίσως και ανέφικτους «ευσεβείς πόθους». Να όμως, που το ανέφικτο έγινε εφικτό και δεν περιορίστηκε σ’ αυτό! Η «Γηραιά κυρία» μας «επισκέφτηκε», φορτωμένη ακριβά «δώρα» που θα κρατάμε για πολύ σε μια γωνιά του μυαλού….
Ένα έργο γραμμένο το 1956 που δεν χαρακτηρίζεται τυχαία «κλασικό» και που πιο σημερινό δεν γίνεται! Αναφέρεται σε μια επαρχιακή πόλη, το Γκύλεν, στα πρόθυρα χρεωκοπίας, με την ανεργία να καλπάζει και τους κατοίκους σε απόγνωση… να περιμένουν το θαύμα που θα τους σώσει από τον οικονομικό εφιάλτη. Και αυτό παίρνει σάρκα και οστά στο πρόσωπο της πάμπλουτης Κλαίρης Ζαχανασιάν που έρχεται να επισκεφτεί τη γενέτειρά της, συνοδευόμενη από τρία περίεργα σκοτεινά πρόσωπα, πλήθος αποσκευών μεταξύ των οποίων ένας.. . πάνθηρας μαζί με ένα… φέρετρο και την πρόθεση να κάνει μια μεγάλη, σωτήρια δωρεά. Μέσα στις αρχές του τόπου που την υποδέχονται θριαμβευτικά – δήμαρχος, αστυνόμος, παπάς, δάσκαλος – και ο παλιός της νεανικός έρωτας, ο Άλφρεντ Ίλ, με τον οποίο τη συνδέει από το μακρινό παρελθόν μια «μαύρη ιστορία»… Ανακοινώνει το ιλιγγιώδες ποσό της δωρεάς (ένα δις!), αλλά θέτει έναν απροσδόκητο όρο που έχει να κάνει με τη «δικαιοσύνη»…
Και από εκεί αρχίζει ένας καλοδουλεμένος καμβάς εξαιρετικής πλοκής που σε κρατά σε αγωνία μέχρι το τελευταίο λεπτό της τραγικής λύσης. Παράλληλα, βλέπεις πάνω στη σκηνή τους ήρωες, ακόμη και αυτούς με τη σουρεαλιστική τους διάσταση, αληθοφανείς, γήινους, ευάλωτους να βιώνουν μεταλλάξεις, εσωτερικές συγκρούσεις, αγωνιώδη ερωτήματα. Να παλεύουν από τη μια με την «ουμανιστική» τους παράδοση, τις αξίες του ανθρωπισμού και της αλληλεγγύης, και από την άλλη με τον ευάλωτο εαυτό, την ανάγκη και την ανέχεια, αλλά με καταλυτικό… χιούμορ, χωρίς ίχνος σοβαροφάνειας ή μεγαλοστομίας! Και βλέπεις ανάγλυφα όλο τον ιλαροτραγικό «πόλεμο» ιδεών και συναισθημάτων, όλη την διαδικασία της διάβρωσης μέσω του χρήματος να δραματοποιούνται άψογα στη σκηνή, ταυτόχρονα με τον κυνισμό, την αποστασιοποίηση και «εξουσία» της Γηραιάς Κυρίας και της κουστωδίας της, μέχρι το έσχατο λεπτό της απροσδόκητης ή… προσδοκώμενης λύσης. Στο μεταξύ, μαζί με την αγωνία, το μυαλό σου αυτόματα πυροδοτείται, συμμετέχεις ακούσια, συμπάσχεις, θέτεις τα διλλήματα στον εαυτό σου. Θα έκανες κάτι διαφορετικά; Άλλωστε, κατά τον δάσκαλο της πόλης, που βιώνει τις ηθικές συγκρούσεις πιο βασανιστικά από όλους, «κάποια στιγμή μπορεί όλους να μας επισκεφτεί… μια Γηραιά Κυρία»!
Στη συγκεκριμένη δε παράσταση, το ευτύχημα ήταν πολλαπλό σε όλα τα επίπεδα και αυτά ήταν [+]
Ένα εξαιρετικό σε περιεχόμενο και μήνυμα θεατρικό έργο με στέρεα και άψογη δομή, έτυχε μιας αντίστοιχα εξαιρετικής σκηνοθεσίας. Η Έρση Βασιλικιώτη στο σημείωμά της γράφει ότι εισέπραξε μέσα από τους χαρακτήρες και την αφήγηση μια αίσθηση… σκίτσου και κόμικ και αυτό τόλμησε. Και το πέτυχε! Ισορροπώντας αριστοτεχνικά μεταξύ κωμικού και τραγικού, μεταξύ σουρεαλιστικού και ρεαλιστικού, μεταξύ υπερβολής και συμβατικότητας. Χαρακτήρες δουλεμένοι με λεπτομέρεια, άλλοτε χαριτωμένοι και εξωστρεφείς και άλλοτε σκοτεινοί και απόμακροι, υπηρετώντας πλήρως τη συνθήκη της «μαύρης κωμωδίας», χωρίς τίποτα περιττό, έστω κι αν ο ρυθμός[-] θα μπορούσε να είναι πιο σφιχτός. Το σκηνοθετικό εύρημα με τις προβολές στο φόντο του σκηνικού, απόλυτα ενσωματωμένες στο κλίμα και την ατμόσφαιρα του έργου, έδωσε ένα επιτυχημένο δείγμα «σκηνικής οικονομίας».
Ιδιαίτερη όμως μνεία αξίζει στο εμπνευσμένο σκηνικό, που συνετέλεσε σε μεγάλο βαθμό στη δημιουργία της ξεχωριστής ατμόσφαιρας και υλοποίησε με τον καλύτερο τρόπο το σκηνοθετικό όραμα. Ένα σκηνικό δύο διαστάσεων με γραμμικά σκίτσα κτιρίων που παρέπεμπε απευθείας σε κόμικ, με κινούμενα στοιχεία που οι συνθέσεις τους κάθε φορά έδιναν διαφορετικές όψεις της πόλης και της δράσης. Η εκάστοτε δράση επιπλέον, «κεντραριζόταν» μέσα σε κινούμενο πλαίσιο, ερχόμενη σε πρώτο, κεντρικό πλάνο, ως μια ιδέα αληθινά ευρηματική. Εν ολίγοις, ένα σκηνικό ευφάνταστο, απόλυτα λειτουργικό μέσα στην αφαιρετικότητά του, απόλυτα πιστό στο κλίμα που οραματίστηκε η σκηνοθέτιδα.
Το ίδιο και τα ηχητικά εφέ και η μουσική του έργου, με μια πρωτότυπη μείξη σοβαρών και κωμικών στοιχείων, υπογράμμιζε εύστοχα τις σκηνές, κατορθώνοντας να ελαφρύνει έξυπνα ακόμη και τις τραγικές.
Άλλο τόσο και τα κοστούμια, αποτελούσαν αναπόσπαστο κομμάτι της παράστασης.
Όσο για την υποκριτική, πρόκειται για ένα σχήμα αποδεδειγμένα ταλαντούχο, αλλά η ερμηνεία της Έφης Σταμούλη στον πρωταγωνιστικό ρόλο, κυριάρχησε για άλλη μια φορά στη σκηνή, οδηγημένη άριστα από την σκηνοθέτιδα. Έδωσε μια «Γηραιά Κυρία», επιβλητική, απόμακρη από τα «γήινα», εμβληματική, πειστική στο σκοτεινό συμβολισμό της, και όλα αυτά, όντως με την αύρα ενός χαρακτήρα – σκίτσου. Με ιδιαίτερη λεπτομέρεια στην κίνηση, εξαιρετική εκφορά του λόγου, φορώντας εμπνευσμένα ένα χειλόφωνο, τονίζοντας και με αυτό τον τεχνικό τρόπο τη δύναμη της έκανε ακόμη περισσότερο έντονη την σκηνική παρουσία της.
Αμέσως μετά μας κέρδισε ο «Δήμαρχος» Παναγιώτης Παπαϊωάννου, γιατί κατάφερε να δώσει έναν ρεαλιστικό, συμβατικό, και εν πολλοίς «τραγικό» χαρακτήρα πολύ χαριτωμένα, με έξυπνη κωμικότητα και αυθεντικό χιούμορ σε μια μοναδική ισορροπία, χωρίς να γλιστρά καθόλου στη παγίδα της ευκολίας ή της γελοιοποίησης.
Πολύ καλός επίσης ο Ίλ, Δημήτρης Ναζίρης, ο τραγικός ήρωας της ιστορίας, αν και κατά τη γνώμη μας, θα μπορούσε να δώσει μεγαλύτερη ένταση σε έναν τόσο δυνατό και ολοκληρωμένο ρόλο. Εξίσου πολύ καλός ο «δάσκαλος» Γιώργος Φράγκογλου, με την δική του ιδιαίτερη «τραγικότητα». Οι υπόλοιποι ηθοποιοί (11 τον αριθμό), πραγματικά εξαιρετικοί, συνέβαλαν ο καθένας με το δικό του μικρό ή μεγαλύτερο κομμάτι στην ολοκλήρωση ενός άρτιου από κάθε άποψη αποτελέσματος!
Κλείνοντας, νιώθουμε την ανάγκη να συγχαρούμε τις εμπνευσμένες προσπάθειες που τολμούν «διαφορετικές» αναγνώσεις ήδη καταξιωμένων έργων, ικανών να μιλούν στο σήμερα με τρόπο σύγχρονο. Να διεγείρουν το μυαλό προκαλώντας ουσιαστικές σκέψεις σε πολλά επίπεδα για τα αιώνια ζητούμενα.
Εν ολίγοις[=]
Ένα μεγάλο ΜΠΡΑΒΟ σε ΟΛΟΥΣ τους συντελεστές της εξαιρετικής παράστασης, όπως άλλωστε απέδειξε και το θερμό χειροκρότημα! Δειτε την οπωσδήποτε.
Βαθμολογία
7 στα 10
Τυχαια ΒΙΝΤΕΟ αποσπάσματα και αυλαία [Τετάρτη 2 Απριλίου 2014].
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
Παρατείνεται ως τις 13 Απριλίου
Ώρες παραστάσεων: Τετάρτη – Σάββατο στις 9 μ.μ., Κυριακή στις 7 μ.μ.
Τιμές εισιτηρίων: 15 ευρώ (κανονικό), 10 ευρώ (φοιτητικό & κάρτα ανεργίας). Λαϊκές παραστάσεις (Τετάρτη & Πέμπτη): 10 ευρώ (κανονικό), 8 ευρώ (φοιτητικό & κάρτα ανεργίας).
Προπώληση: Βιβλιοπωλείο «Ιανός» (Αριστοτέλους 7), «Ιανός» Καλαμαριάς (Μεταμορφώσεως 24), Θέατρο «Μελίνα Μερκούρη» (δύο ώρες πριν από την παράσταση).
Πληροφορίες-κρατήσεις: Πειραματική Σκηνή, τηλ. 2310.860708 (κάθε πρωί 11-2)
Φωτογραφικό υλικό
