Είδε η Αριάδνη Καναβάκη και σχολιάζει για την Κουλτουρόσουπα
Βρεθήκαμε στην πρώτη δημοσιογραφική παράσταση «Οι 12 Ένορκοι» σε σκηνοθεσία (μετάφραση/ δραματουργική επεξεργασία) της Κωνσταντίνας Νικολαΐδη, ενώ την ερμηνευτική δωδεκάδα απαρτίζουν οι Χριστόδουλος Στυλιανού, Κώστας Αρζόγλου, Κώστας Τριανταφυλλόπουλος, Γιώργος Γιαννόπουλος, Περικλής Λιανός, Βασίλης Παλαιολόγου, Χάρης Μαυρουδής, Μανώλης Ιωνάς, Απόλλων Μπόλλας, Αλέξανδρος Πέρρος, Νότης Παρασκευόπουλος, Κωνσταντίνος Μουταφτσής.
Η ιστορία διαδραματίζεται στη Νέα Υόρκη, στα μέσα του Ιούλη του 1957. Ένα αλλοδαπό αγόρι δεκαέξι χρονών, κατηγορείται για το φόνο του πατέρα του. 12 ένορκοι καλούνται να συνεδριάσουν και να αποφασίσουν για την αθωότητα ή την ενοχή του κατηγορούμενου (ηλεκτρική καρέκλα).
Η κεκλεισμένων των θυρών συνεδρίαση τους, με τους ίδιους άλλοτε να ταυτίζονται και άλλοτε να συγκρούονται, αντικατοπτρίζει τις χαρακτηριολογικές διαχρονικές προκαταλήψεις μας, με αφορμή την απόφαση για τη ζωή ενός νέου ανθρώπου που κατηγορείται για ένα από τα ειδεχθέστερα εγκλήματα, αυτό της πατροκτονίας… Και αυτό το εξαιρετικά καλογραμμένο (δικαστικό/ ψυχολογικό) κείμενο του Reginald Rose, ήταν και η αφορμή για την κινηματογραφική ταινία “12 angry men” του σπουδαίου Sidney Lumet [κινηματογραφικό ντεμπούτο] με πρωταγωνιστή τον Henry Fonda.
Και αν εξαντλήσουμε το προφανές, η ιστορία που διαδραματίζεται στην Νέα Υόρκη του ΄57 είναι τόσο παλιά όσο τουλάχιστον παλιά είναι και η θεμελίωση της ανθρώπινης κοινωνίας, με πρωτοκλασάτη φυσικά τη θεματική των αρχαίων τραγωδιών (πατροκτονία) και εκείνη της χριστιανικής θυσίας (12 Απόστολοι και Ρωμαϊκές δίκες).
Ο Reginald Rose σκέφτηκε και έγραψε μία ουσιαστικά αρχετυπική ιστορία – καθόλου άλλωστε τυχαία και η δωδεκάδα-που αγγίζει ή αν θέλετε βελονίζει, με όλες τις συνιστώσες και τις προεκτάσεις της, ανθρώπινα κύτταρα από εκείνα που δε θέλουμε δίπλα μας να συναντάμε, αλλά όλοι μας έχουμε. Απλοϊκά το λες στο σύνολό του ρατσισμό.
Υπάρχει αιτιολογημένη αμφιβολία στο μυαλό μου *… και η σκέψη της Κωνσταντίνας Νικολαΐδη να μεταφερθεί η ιστορία στο θεατρικό σανίδι ήταν ευφυής, αν και η ίδια η σκηνοθέτης στο σημείωμά της αναφέρει και την παρότρυνση που δέχθηκε. Άλλωστε μεγάλο βοήθημα και ως προς τη δική της σκηνοθεσία, υπήρξε και η προϋπάρχουσα του Sidney Lumet [και σωστά] αν υποθέσουμε ή βαφτίσουμε το τόλμημα παράτολμο /θαρραλέο.
Και σε αυτή τη “λογική” δικαστική ιστορία, η σκηνοθεσία είναι υποχρεωμένη να χρωματίσει τις όποιες υποθέσεις και εναντιώσεις, με τις σωστές μαζώξεις και αραιώσεις των πρωταγωνιστών επί σκηνής.
Όπερ και εγένετο και στην παράσταση που είδαμε που μας θύμισε κατά πολύ την ταινία, αναφορικά και με το σκηνικό και με τον ολιστικό σχεδιασμό των ηθοποιών και της διανομής των ρόλων. Ελάχιστες υπήρξαν οι διαφορές, που συγκεντρώθηκαν σε λεπτομέρειες και διευκόλυναν τη μετάβαση στο θεατρικό σανίδι, αλλά στο σύνολο τους παρέμειναν άπνοες. Περιμέναμε περισσότερη σπιρτάδα και βασανισμό!
Πως μπορείς να είσαι τόσο σίγουρος… αλλά εμείς είμαστε σίγουροι για τις ερμηνείες των μισών τουλάχιστον της δωδεκάδας, που κατέκτησαν ουσιαστικά και την παράσταση και σημειώνουν τα [+] συν
Αναλυτικότερα
1. η ήσυχη και ήρεμη ερμηνεία του Κώστα Αρζόγλου, με όλη την πείρα των χρόνων του και της δικής του τέχνης που διαφαίνεται ακόμα και σε μια πρόταση/αφήγηση.
2. η παράφορη ερμηνεία του Κώστα Τριανταφυλλόπουλου, που στριφογύρισε τη σκηνή και ερμήνευσε με όλους τους συμπρωταγωνιστές του και την πλατεία μαζί, προσφέροντας κατά πολύ και στην “ελληνικότερη” μεταφορά του έργου.
3. η εκρηκτική ερμηνεία του Γιώργου Γιαννόπουλου, καθ΄ όλη τη διάρκεια της δράσης, με το βάρος του τελευταίου/ θεσπέσιου κρεσέντο του και τη συνέπεια στο ρόλο του χωρίς να χάσει καμία στιγμή.
4. η ψυχαναγκαστική [κατά τον ρόλο] ερμηνεία του Βασίλη Παλαιολόγου που ακόμα και με το «σύρσιμο των ποδιών» του οριοθέτησε ερμηνευτικά αλλά και σωματικά στη σκηνή προσφέροντας απλά αρτιότητα.
5. η χαρακτηριολογική ερμηνεία του Περικλή Λιανού που φόρεσε το ρόλο του, ως δικό του μοναδικό ρούχο.
6. η ερμηνεία του “αμφισβητία” Χριστόδουλου Στυλιανού [Henry Fonda] που ξεδιπλώθηκε με άνεση και καθαρό συναίσθημα. Εξαιρετικός.
Και για το σύνολο της περιγραφής σε αυτά τα πολύπλοκα κείμενα που παίζονται και ξαναπαίζονται στο κινηματογραφικό πλατό ή επί σκηνής ,ο δρόμος της περιγραφής οφείλει, αν δεν πρόκειται για μελέτη, να είναι απλός, όπως ακριβώς και σας τα παρουσιάσαμε. Η ετυμηγορία δική σας.
Εν κατακλείδι[=]
Η παράσταση «12 ένορκοι» είναι για τη θέαση καλών ερμηνειών και για μια σπαζοκεφαλιά/πρόκληση, στο λαβύρινθο ενός θαυμαστού κειμένου.
Βαθμολογία7 στα 10
* Εκφράσεις από το μεταφρασμένο κείμενο “12 angry men” [Υπάρχει αιτιολογημένη αμφιβολία στο μυαλό μου/ Πως μπορείς να είσαι τόσο σίγουρος].
Ταυτότητα παράστασης
Κείμενο: Reginald Rose Μετάφραση / Σκηνοθεσία: Κωνσταντίνα Νικολαΐδη Δραματουργική Επεξεργασία: Κωνσταντίνα Νικολαΐδη & Νότης Παρασκευόπουλος Α’ βοηθός σκηνοθέτη: Μαγδαληνή Παλιούρα Β’ βοηθός σκηνοθέτη: Κατερίνα Κωνσταντέλλου Σκηνικά: David Negrin Κοστούμια: Κική Μήλιου Βοηθός ενδυματολόγου: Δανάη Ανεζάκη Φώτα: Αλέξανδρος Αλεξάνδρου Κίνηση: Χριστίνα Φωτεινάκη Μουσική: Γιώργος Περού Sound design: Νίκος Τσέκος Video art: Λάμπης Ζαρουτιάδης Φωτογραφία: Γιάννης Βελισσαρίδης Γραφιστική επιμέλεια: Σπύρος Δαπέργολας Σκίτσα: Απόλλων Μπόλλας Τη φωνή της χαρίζει η Νένα Μεντή
Οι 12 ένορκοι είναι:
Χριστόδουλος Στυλιανού, Κώστας Αρζόγλου, Κώστας Τριανταφυλλόπουλος, Γιώργος Γιαννόπουλος, Περικλής Λιανός, Βασίλης Παλαιολόγος, Χάρης Μαυρουδής, Μανώλης Ιωνάς, Απόλλων Μπόλλας, Αλέξανδρος Πέρρος, Νότης Παρασκευόπουλος, Κωνσταντίνος Μουταφτσής. Συμμετέχει: Αλέξης Σταυριανός
