Φωτογραφία Ἐπικεφαλίδας : «Τίτλος Πίνακα «Καταβλυσμὸς Γύφτων» (Gypsy Camp) τοῦ A. Gelff, 1920.»
Γύφτικα Λόγια
Ἀπ’τὴν θάλασσα θὰ ἔρθει,
Τῆς χαροκαμμένης μάνας,
Δάκρυ πόνου μὰ καὶ μίσους,
Καὶ εὐλάβειας συνάμα.
Θὰ ῤθει ἡ ὤρα, θὰ ῤθει τῶρα,
Ζοῦμε τὰ χλωμὰ τὰ χρὸνια,
Θὰ γκρεμίσει τἀγιοπούλι,
ἀπ’ τὸν τροῦλο τοὐρανοῦ σου,
καὶ θὰ πέσει καὶ θὰ κλάψει,
τὸ κοπάδι ὅλο τόσο,
καὶ θὰ τρίξουν οἱ δοντάδες,
προβατόσχημοι λυκάδες,
καὶ θὰ τρέξουν νὰ κρυφτοῦνε,
στοὺ Πράσινου τὶς ἀγκάλες,
που τοὺς ζητὰ ὑποταγὴ,
καὶ στοὺ Βενετοῦ τὸ μνήμα,
που τὸ σκάβουν Ἁλεμάνοι.
Λύκοι κιότηδες ἀφῆσαν,
τὰ τιμόνια στοὺς ἀγέρες,
νὰ τὸν σώσει τὸν λαὸ τῶν,
κιότηδων, νάνων καὶ μικρῶν,
τὰ παλιά γραμμένα λόγια,
τὸ βαγγέλιο καὶ τὸ πνεῦμα,
τοῦ Κυρίου τὰ δοσμένα .
Κι ὁ πετεινὸς λάλησε,
Τρίτη φορὰ μεσάνυχτα,
Κιἄνοιξε ἡ φιάλη πάλι,
ἡ κατάρα τῶν Ἑλλήνων,
ἡ μοῖρα τοῦ ὑδροχόου,
νὰ!
«στἄρματα! στἄρματα! ὁ Τοῦρκος»
Καὶ θυμήθηκες τὰ λόγια,
Τοὺ παλιοῦ προφήτου Χῶρα,
τρισκατάρατη σὲ εἴπε
καὶ ἀμαρτολὴ ἀκόμα,
κὰι ματώσανε τἀφτιὰ σου,
ἔπεσε τρόμος στὴν καρδιὰ σου,
χλωμιὰζεις, μὰ δὲν κλαὶς,
γιατὶ σου τἄπαν, καὶ τῶρα,
πρέπει νἀγωνιστεῖς. Σιῶπὰς,
στὰ σκοτάδια καὶ θυμάσαι,
τἄλογα λόγια κεῖνου τοῦ,
Προφήτου:
~~~~~~~~
ΠΡΟΦΗΤΗΣ*
Μὲς στὶς παινεµένες χῶρες, Χῶρα
παινεµένη, θὰ ῤθει κὶ ἡ ὤρα,
καὶ θὰ πέσεις, κὶ ἀπό σένἀπάνου ἡ Φήµη
τὸ στερνὸ τὸ σάλπισµὰ τῆς θὰ σαλπίσει
σὲ βοριὰ κὶ ἀνατολή, νοτιὰ καὰ δύση.
Πάει τὰ ψῆλος σου, τὸ χτίσµα σου συντρίµι.
Θὰ ῤθει κὶ ἡ ὤρα· ἐσένα ἥταν ὁ δρόµος
Σὲ βοριὰ κὶ ἀνατολή, νοτιὰ καὶ δύση,
Σὰν τὸ δρόµο τοῦ ἥλιου· γέρνεις· ὅµως
Τὸ πρωί γιὰ σὰ δὲ θὰ γυρίσει
[…]
Καὶ τὴν ἔκοβε τοῦ ὀχτροῦ σου τὴν ὁρµῆ
Τῆς χυτῆς σου τῆς φωτιὰς τὸ θάµα˙
Καὶ στὸ κάστρο σου σπρωγµέν’ ἡ Ἀνατολὴ
λυσσοµάναε µὲ τὴ Δύση ἀντάµα.
Καὶ κρατοῦσες τῶν ἀρµάτων τὴν πληµµύρα,
Κὶ ὁρθός κὶ ἄσειστος τῆς δύναµῆς σου ὁ κάβος˙
λυγισµένοι ὁµπρός σου
νὰ κὶ ὁ Τοῦρκος, νὰ κὶ ὁ Φράγκος, νὰ κὶ ὁ Σλάβος.
Στὴ χυτὴ σου τὴ φωτιὰ, ὧ! Τὶ µοῖρα!
Καιροῦς κὶ αἰῶνες ἔκαιες τὸν ὁχτρό σου˙
Στὴ χυτὴ σου τὴ φωτιὰ, ὧ! Τὶ µοῖρα!
µόνη σου θὰ πέσεις νὰ καείς,
τρισαπελπισµένη τῆς ζωῆς.
Καὶ χορὸ τριγύρω σου θὰ στὴσουν
µὲ βιολιὰ καὶ µὲ ζουρνάδες
γύφτοι, ὁβραίοι, ἁράπηδες, πασάδες,
καὶ τὰ γόνατα οἱ τρανοὶ σου θὰ λυγίσουν,
καὶ θὰ γίνουν τῶν ραγιάδων οἱ ραγιάδες
καὶ τἀγόρια σου τἀγνὰ θὰ τὰ µολέψουν
µὲ τἀγκάλιασµὰ τοὺς οἱ σουλτάνοι,
καὶ τὰ λείψανὰ σου θὰ τὰ κλέψουν
οἱ ζητιάνοι.
Χῶρα τρισκατάρατη, ἀπ’ τὰ ὕψη
Σὲ ποιὰ βύθη, χῶρα ἀµαρτωλὴ!
Καὶ κανένας νὰ σου δῶσει δὲ θὰ σκῦψει
Τοῦ θανάτου τὸ στερνὸ φιλὶ.
Καὶ τὸ πέσιµὸ σου θὰ βροντῆξει
Κὶ ἔνα µοιρολόι σου θὰ οὑρλιάσει,
Καὶ τὸ µοιρολόι σου θὰ τὸ πνίξει
ἀπὸ πάνω σου ἀλαλάζοντας µιὰ πλάση.
[…]
~~~~
Μὰ μὴν βλαστημὰς τὴν ὥρα Χῶρα,
Ἤρθε ἡ εὐλογία τῶρα,
Τρία χρόνια μὲς τὴν λάσπη,
Στὸν ἄγῶνα καὶ τὴν σκόνη,
Γιὰ νὰ ξαναστηθεῖ στὸ σάρκιο σῶμα,
Τοῦ Πνεῦματος ἡ νὲα Χῶρα.
Δὲν ἔχει πιὰ μισεύματα ἡ στιγμὴ,
ἄλλο ἡ δουλειᾶ, ἄλλο ἡ πατρίδα,
ἄλλο τὸ σπίτι κὶ ἄλλο τὸ Θέατρο
καὶ κάθε τὶ, μὰ ὁλότητα,
γιατὶ δὲν μένει χρόνος γιὰ μισεύματα,
τελειῶνουν οἱ μιζέριες καὶ τὰ γεύματα,
γιατὶ καλοῦμαστε στὸ βῆμα τοῦ Τέλους,
καὶ ποιὸ θὰ εἶναι τὸ ἔργο μὰς,
τοῦτο θὰ Κριθεῖ.
17/2/2018
Μέχρι τὸ ἐπόμενο δεκαήμερο
Dημήτριος Χατζηθεοδοσίου
** Ὁ ΠΡΟΦΗΤΗΣ εἶναι ἀπόσπασμα ἀπὸ τὸ ποίημα «ὁ δωδεκὰλογος τοῦ γύφτου» τοῦ Κωστὴ Παλαμὰ
.
.
Φωτογραφικό υλικό