Με τον όρος τεχνητή νοημοσύνη αναφέρεται κανείς στον κλάδο της πληροφορικής που έχει να κάνει με τη σχεδίαση και την υλοποίηση υπολογιστικών συστημάτων που μιμούνται στοιχεία της ανθρώπινης συμπεριφοράς. Και πρόκειται για στοιχεία τέτοια που έστω και στοιχειώδη ευφυΐα: μάθηση, προσαρμοστικότητα, εξαγωγή συμπερασμάτων, κατανόηση από συμφραζόμενα, επίλυση προβλημάτων κλπ. Αλήθεια η τεχνητή νοημοσύνη πόσο “χωράει” στο θέατρο και τις άλλες μορφές τέχνης και πολιτισμού. Πάντως αποτελεί σημείο τομής μεταξύ πολλαπλών επιστημών, όπως της πληροφορικής, της ψυχολογίας, της φιλοσοφίας, της νευρολογίας, της γλωσσολογίας και της επιστήμης μηχανικών, με τελικό στόχο τη σύνθεση ευφυούς συμπεριφοράς. Σύμφωνα με τους επιστήμονες και τις διάφορες πηγές του διαδικτύου διαιρείται στη συμβολική τεχνητή νοημοσύνη, η οποία επιχειρεί να εξομοιώσει την ανθρώπινη νοημοσύνη αλγοριθμικά χρησιμοποιώντας σύμβολα και λογικούς κανόνες υψηλού επιπέδου, και στην υποσυμβολική τεχνητή νοημοσύνη, που προσπαθεί να αναπαράγει την ανθρώπινη ευφυΐα χρησιμοποιώντας στοιχειώδη αριθμητικά μοντέλα.

Η λογοτεχνία και ο κινηματογράφος επιστημονικής φαντασίας από τη δεκαετία του 1920 μέχρι σήμερα έχουν δώσει στο ευρύ κοινό την αίσθηση ότι η τεχνητή νοημοσύνη αφορά την προσπάθεια κατασκευής μηχανικών ανδροειδών ή αυτοσυνείδητων προγραμμάτων υπολογιστή. Στο θέατρο όμως, τι γίνεται στο θέατρο; Κι όμως ήδη έδωσε τα δείγματά της. Πρώτα και κύρια με τη χρήση ρομπότ αντί ηθοποιού που συνέπραξε με άλλους ηθοποιούς στη σκηνή στο Τόκυο. Και παράλληλα με τη χρήση παιχνιδιού- ρομπότ που συνέπραξε με την Ελληνίδα ηθοποιό Αθηνά Παππά στην παράσταση “Μαγεμένη Βασιλοπούλα” στη Θεσσαλονίκη πριν από 4 χρόνια. Είναι όντως μία μορφή τεχνητής νοημοσύνης που συμπράττει με άνθρωπο στη σκηνή.
Στην πρώτη περίπτωση στο Τόκυο με εξελιγμένες και απελευθερωμένες τις μιμητικές πρακτικές και τη στοιχειώδη ευφυία, ενώ στη δεύτερη περίπτωση με τη “νοημοσύνη” να κατευθύνεται και να σκηνοθετείται. Στην πραγματικότητα είναι ένας συνδυασμός τεχνητής νοημοσύνης και σκηνοθεσίας που έρχεται να εξυπηρετήσει τις ανάγκες της παράστασης και όχι να υποκαταστήσει την ανθρώπινη παρουσία του ηθοποιού , αν και κανείς δε μπορεί να αποκλείσει τίποτε για το μέλλον, κυρίως στις χώρες που εξελίσσουν με πολύ ταχείς ρυθμούς τις νέες τεχνολογίες. Η πλειοψηφία των επιστημόνων που ειδικεύονται στην τεχνητή νοημοσύνη προσπαθούν να κατασκευάσουν λογισμικό ή πλήρεις μηχανές που να επιλύουν με αποδεκτά αποτελέσματα ρεαλιστικά υπολογιστικά προβλήματα οποιουδήποτε τύπου.
Σύμφωνα με την ηλεκτρονική εγκυκλοπαίδεια “Βικιπαιδεία” κατά τη δεκαετία του 1940 εμφανίστηκε η πρώτη μαθηματική περιγραφή τεχνητού νευρωνικού δικτύου, με πολύ περιορισμένες δυνατότητες επίλυσης αριθμητικών προβλημάτων. Καθώς ήταν εμφανές ότι οι ηλεκτρονικές υπολογιστικές συσκευές που κατασκευάστηκαν μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο ήταν ένα τελείως διαφορετικό είδος μηχανής από ό,τι προηγήθηκε, η συζήτηση για την πιθανότητα εμφάνισης μηχανών με νόηση ήταν στην ακμή της. Το 1950 ο μαθηματικός Άλαν Τούρινγκ, πατέρας της θεωρίας υπολογισμού και προπάτορας της τεχνητής νοημοσύνης, πρότεινε τη δοκιμή Τούρινγκ• μία απλή δοκιμασία που θα μπορούσε να εξακριβώσει αν μία μηχανή διαθέτει ευφυΐα. Η τεχνητή νοημοσύνη θεμελιώθηκε τυπικά ως πεδίο στη συνάντηση ορισμένων επιφανών Αμερικανών επιστημόνων του τομέα το 1956. Τη χρονιά αυτή παρουσιάστηκε για πρώτη φορά και το Logic Theorist, ένα πρόγραμμα το οποίο στηριζόταν σε συμπερασματικούς κανόνες τυπικής λογικής και σε ευρετικούς αλγορίθμους αναζήτησης για να αποδεικνύει μαθηματικά θεωρήματα.
Πάντως στον κινηματογράφο, τη μουσική και το χορό έχουν ήδη συνδυαστικά με την παρουσία ανθρώπων χρησιμοποιηθεί ψηφιακές προσομοιώσεις χαρακτήρων και ολογράμματα και κανείς δεν είναι σε θέση να προβλέψει τι πρόκειται να συμβεί στο μέλλον και σε ποιό βαθμό.
.
ΤΕΛΕΤΗ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΒΡΑΒΕΙΩΝ
ΘΕΑΤΡΟ ΚΟΛΟΣΣΑΙΟΝ – ΤΡΙΤΗ 22 ΜΑΙΟΥ ΩΡΑ 8.30 – ΕΙΣΟΔΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗ

Φωτογραφικό υλικό