Το 63ο ΦΚΘ τιμά τον σπουδαιότερο θεατράνθρωπο του 20ού αιώνα, Πίτερ Μπρουκ, μέσα από ένα spotlight που επικεντρώνεται στο κινηματογραφικό του έργο.
Ο Πίτερ Μπρουκ (1925-2022) γεννήθηκε στο Λονδίνο και σπούδασε στην Οξφόρδη. Παγκοσμίως γνωστός για την πρωτοποριακή δουλειά του στο θέατρο, με μια συναρπαστική καριέρα που καλύπτει περισσότερο από το μισό του 20ού αιώνα, ο Μπρουκ σκηνοθέτησε, επίσης, σπουδαίες ταινίες στη Βρετανία και τη Γαλλία.
Το ντεμπούτο του ήταν η διασκευή της σάτιρας του Τζον Γκέι Η όπερα του ζητιάνου (1953), με πρωταγωνιστή τον Λόρενς Ολίβιε. Η επόμενη βρετανική του ταινία, Ο άρχοντας των μυγών (1963), είναι μια διασκευή της κλασικής λογοτεχνικής παραβολής του Γουίλιαμ Γκόλντινγκ, με θέμα την παρακμή της κοινωνίας. Δύο εκ των πιο γνωστών θεατρικών παραγωγών του Μπρουκ για την Royal Shakespeare Company τη δεκαετία του 1960, το Μαρά/Σαντ του Γερμανού νεωτεριστή Πέτερ Βάις, και ο Βασιλιάς Ληρ του Σαίξπηρ, μεταφέρθηκαν στην οθόνη με το ίδιο καστ.
Ο Μπρουκ σκηνοθέτησε, επίσης, δύο ταινίες στο μεταίχμιο μυθοπλασίας και ντοκιμαντέρ: το Πες μου ψέματα (1968), με θέμα το βρετανικό αντιπολεμικό κλίμα κατά τη διάρκεια του πολέμου του Βιετνάμ στα τέλη του 1960, και το Συναντήσεις με αξιοσημείωτους ανθρώπους (1979), την ιστορία του Ασιάτη μυστικιστή Γκουρτζίεφ. Μετά την ολοκλήρωση αυτής της παραγωγής, ο Μπρουκ συνέχισε την καριέρα του στον κινηματογράφο στη Γαλλία. Άλλες ταινίες του είναι η Μαχαμπαράτα (1989), ο Άμλετ (2002) και το ντοκιμαντέρ Σε τεντωμένο σχοινί (2012), το οποίο συν-σκηνοθέτησε με τον γιο του, τον Σάιμον Μπρουκ.
Φιλμογραφία
1953 The Beggar’s Opera
1960 Moderato Cantabile
1963 Lord of the Flies
1967 Ride of the Valkyrie (μμ)
1967 Marat/Sade
1968 Tell Me Lies
1971 King Lear
1979 Meetings with Remarkable Men
1979 Mesure pour mesure (TV)
1982 La Cerisaie (TV)
1983 La Tragédie de Carmen
1989 The Mahabharata
2002 The Tragedy of Hamlet (TV)
2012 The Tightrope (συν-σκηνοθεσία)
Πες μου ψέματα (Μια ταινία για το Λονδίνο)
Tell me Lies (A Film about London)
Μια καίρια ταινία στην οποία ισορροπούν διάφοροι τόνοι και θεματικές, προσδίδοντάς της μια εντελώς διαφορετική αίσθηση διαχρονικότητας στη σημερινή, ταραχώδη εποχή μας· ταυτόχρονα, πρόκειται για μια λοξή, ιδιότυπη ερωτική επιστολή του Πίτερ Μπρουκ αφιερωμένη στην τέχνη και στη χώρα καταγωγής του. «Με τον υπότιτλο “Μια ταινία για το Λονδίνο”, αυτή η ταινία παραδειγματοποιεί τον πειραματικό κινηματογράφο της αντι-κουλτούρας στα τέλη της δεκαετίας του ’60, και επικεντρώνεται στα ερωτήματα που έθεσε ο Πόλεμος του Βιετνάμ. Ο καταξιωμένος σαιξπηρικός θεατρικός σκηνοθέτης Πίτερ Μπρουκ εκτελεί εδώ χρέη παραγωγού και σκηνοθέτη. Στην ταινία εμφανίζονται πολλά μέλη του θιάσου Royal Shakespeare Company… [τα οποία] αποκτούν εμμονή με τη φωτογραφία ενός τραυματισμένου παιδιού από το Βιετνάμ και ξεκινούν με τους φίλους και συμπρωταγωνιστές τους μια συζήτηση για τον πόλεμο … Οι συζητήσεις συνδυάζονται με πλάνα από επίκαιρα σ’ ένα ιδιόρρυθμο οπτικό κολάζ. Παρακινούμενοι να προβούν σε πράξεις, οι ηθοποιοί δημιοργούν μια σειρά από επεισόδια με θέμα τον πόλεμο». (Μάικλ Μπέτζολντ, The New York Times).
-Προβλήθηκε
Μοντεράτο καντάμπιλε
Moderato Cantabile
Μια γοητευτική γυναίκα πνίγεται στην μπαναλιτέ του γάμου της μ’ έναν επιφανή βιομήχανο της πόλης. Μόνη της παρηγοριά, οι ώρες που περνά με τον επτάχρονο γιο της. Ώσπου μια μέρα νομίζει πως έγινε μάρτυρας μιας δολοφονίας σ’ ένα μπιστρό μπροστά στη θάλασσα και βρίσκει την ευκαιρία να αλλάξει τη ζωή της. Επιστρέφει στον τόπο του εγκλήματος και πιάνει κουβέντα μ’ έναν υπάλληλο του συζύγου της, ο οποίος ήταν επίσης μάρτυρας του εγκλήματος. Οι δύο ξένοι (τους οποίους υποδεύονται υποδειγματικά οι Ζαν Πολ Μπελμοντό και Ζαν Μορό, η οποία μάλιστα βραβεύτηκε στο Φεστιβάλ των Καννών), ξεκινούν να κάνουν εικασίες για τις συνθήκες που οδήγησαν στη δολοφονία, ενώ παράλληλα διασκεδάζουν την ιδέα μιας ερωτικής σχέσης… Καθώς ο πόθος εναλλάσσεται με τον φόβο, αναδύεται η εμμονή… Ένα ξεχωριστό έργο της φιλμογραφίας του Πίτερ Μπρουκ, αυτή η ξεκάθαρη αναφορά στο πνεύμα της Νουβέλ Βαγκ (σε σενάριο του ίδιου του δημιουργού και της Μαργκερίτ Ντιράς και κάμερα του θρυλικού φωτογράφου Αρμάν Τιράρ) σιγοβράζει από υπαρξιακή ανησυχία και συνεπαίρνει τον σημερινό θεατή με την ιδιαίτερη αισθητική της αμφισημίας.
-Προβλήθηκε
Ο άρχοντας των μυγών
Lord of the Flies
Μετά από ένα αεροπορικό δυστύχημα, μια ομάδα νεαρών αγοριών θα εγκλωβιστούν σ’ ένα ερημονήσι. Τα παιδιά θα ορίσουν αρχηγό ένα μέλος της ομάδας και μαζί θα επιχειρήσουν να δημιουργήσουν μια οργανωμένη κοινωνία με απώτερο σκοπό την επιβίωση. Η δημοκρατία και η τάξη θα αρχίσουν σύντομα να καταρρέουν όταν κάποιοι αποστάτες θα προβούν σε βιαιοπραγίες, επιφέροντας τρομακτικές συνέπειες. Μια μεταφορά του δυστοπικού μυθιστορήματος του νομπελίστα Γουίλιαμ Γκόλντινγκ, το οποίο εκδόθηκε το 1954 και διερευνά την εγγενή βαρβαρότητα του ανθρώπινου είδους –και ελεύθερη «μετάφραση» της περίφημης θεατρικής παράστασης του Μπρουκ–, η ταινία οδηγεί τον θεατή από την ελπίδα στην καταστροφή με το ίδιο δέος και δισταγμό που τα έντομα προσεγγίζουν το φως.
-ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟΝ 06 Νοεμβρίου 2022 14:00
Μαχαμπαράτα
The Mahabharata
Διασκευή του ομότιτλου ινδικού επικού ποιήματος (το εκτενέστερο στην ιστορία της ανθρωπότητας, καθώς μετρά 2.000 χρόνια και 100.000 στροφές), η Μαχαμπαράτα του Πίτερ Μπρουκ είναι ένα πραγματικό αριστούργημα, το οποίο αναδεικνύει κάθε χαρακτηριστικό στοιχείο της υπογραφής του δημιουργού του – και ιδιαίτερα την οπτική και αφηγηματική ποιητική οικονομία του. Ακολουθώντας την προαιώνια σύγκρουση δύο οικογενειών κοινής καταγωγής (από τη μια οι απόγονοι των θεών της αρμονίας, της υπομονής και της σοφίας, και από την άλλη οι σκοτεινοί αντίπαλοι τους), η κινηματογραφική αυτή μεταφορά της μνημειώδους εννιάωρης παραγωγής που επαναπροσδιόρισε τον κόσμο του θεάτρου είναι μια πηγαία, καθηλωτική και διεγερτική έκφραση της προσπάθειας του ανθρώπου να κατανοήσει τη συχνά δυσνόητη και τρομακτική του ύπαρξη. Παράλληλα, τονίζει τις αξίες που είναι απαραίτητες για την επιβίωση και την προσωπική ολοκληρωση. Και όπως λέει στην αρχή ο σοφός, γενειοφόρος αφηγητής, μιλώντας στα ανήσυχα νιάτα: «Η Μαχαμπαράτα είναι η ποιητική ιστορία της ανθρωπότητας… Αν ακούσεις προσεκτικά, στο τέλος, θα γίνεις κάποιος άλλος».
-ΤΑΚΗΣ ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΣ 11 Νοεμβρίου 2022 12:00 FREE*
Μπρουκ και Μπρουκ
Brook by Brook
Ο Πίτερ Μπρουκ παραδίνεται άνευ όρων και με ιδιαίτερη τρυφερότητα σ’ έναν προνομιούχο συνομιλητή: τον γιο του. Συζητά τη δουλειά του και τις παραστάσεις-σταθμούς στην καριέρα του (I Am a Phenomenon, The Costume, Όνειρο θερινής νυχτός, Ο βυσσινόκηπος, The Man Who, Άμλετ). Το θέατρο βρίσκεται στο επίκεντρο της ταινίας, όμως ο Μπρουκ μιλά εκτενώς και για την κινηματογραφική του πορεία, τη σχέση του με την όπερα και την αγάπη του για το ταξίδι… Ο διάλογος πατέρα και γιου διανθίζεται με εξιστορήσεις που δεν έχουν έρθει ποτέ στο φως της δημοσιότητας και οικογενειακές αναμνήσεις. Ένα οικείο και φωτεινό πορτρέτο, με την υπογραφή των αδερφών Νταρντέν στην παραγωγή.
– ΠΑΥΛΟΣ ΖΑΝΝΑΣ 12 Νοεμβρίου 2022 16:00
.
Φωτογραφικό υλικό
