Η απόφαση 14106/2025 του Πρωτοδικείου Αθηνών βάζει τέλος σε μια τετραετή διαμάχη, επιβεβαιώνοντας ότι η ΕΕΣ δεν είναι εργατικό σωματείο, αλλά επαγγελματικός φορέας δημιουργών.

Μια ιστορική απόφαση για τον κλάδο του πολιτισμού και του οπτικοακουστικού χώρου εξέδωσε το Μονομελές Πρωτοδικείο Αθηνών, δικαιώνοντας πλήρως τους σκηνοθέτες-δημιουργούς που το 2021 επέλεξαν τον δρόμο της ρήξης και της αποχώρησης από την Εταιρεία Ελλήνων Σκηνοθετών (ΕΕΣ).

Το ιστορικό της σύγκρουσης

Πριν από τέσσερα χρόνια, μια σημαντική μερίδα σκηνοθετών αποχώρησε από την ΕΕΣ, καταγγέλλοντας την απόφαση ένταξής της στην Πανελλήνια Ομοσπονδία Θεάματος Ακροάματος (ΠΟΘΑ). Οι δημιουργοί υποστήριζαν τότε πως η κίνηση αυτή ήταν αντικαταστατική, αλλοίωνε τον χαρακτήρα της ΕΕΣ ως φορέα πνευματικών δικαιωμάτων και δεν εξυπηρετούσε τα πραγματικά συμφέροντα του σκηνοθέτη-δημιουργού.

Σήμερα, η Απόφαση υπ’ αριθμ. 14106/2025 έρχεται να επικυρώσει νομικά αυτές τις θέσεις, κρίνοντας ότι η εγγραφή της ΕΕΣ στην ΠΟΘΑ ήταν παράνομη και άκυρη.

Το σκεπτικό της απόφασης: «Επαγγελματικός φορέας, όχι εργατικό σωματείο»

Το Δικαστήριο, εξετάζοντας την προσφυγή τεσσάρων πρωτοβάθμιων σωματείων (Πανελλήνιος Μουσικός Σύλλογος, ΣΕΘΑ κ.α.), κατέληξε σε κρίσιμα συμπεράσματα:

• Νομικό Ασύμβατο: Η ΕΕΣ, βάσει καταστατικού, είναι ένωση επαγγελματιών και όχι πρωτοβάθμιο εργατικό σωματείο μισθωτών (κατά τον Ν. 1264/1982).

• Σύνθεση Μελών: Στην ΕΕΣ συμμετέχουν ανεξάρτητοι δημιουργοί, παραγωγοί και αυτοαπασχολούμενοι, γεγονός που την καθιστά αστικό-επαγγελματικό σωματείο.

• Αλλοίωση Χαρακτήρα: Η ένταξη ενός τέτοιου φορέα σε μια δευτεροβάθμια συνδικαλιστική οργάνωση εργαζομένων (ΠΟΘΑ) είναι μη σύννομη.

Η δήλωση της Ένωσης Σκηνοθετών Δημιουργών: «Η δικαίωση κάνει καλό»

Μετά τη δημοσιοποίηση της απόφασης, το ΔΣ της Ένωσης Σκηνοθετών Δημιουργών –του φορέα που ιδρύθηκε από τους αποχωρήσαντες το 2021– εξέδωσε ανακοίνωση στην οποία τονίζεται:

«Αισθανόμαστε δικαιωμένοι. Οι επιθέσεις που δεχτήκαμε τότε, πολλές από τις οποίες ξεπέρασαν τα όρια της πολιτικής αντιπαράθεσης και έλαβαν προσωπικό χαρακτήρα, αποδεικνύονται άδικες και εσκεμμένες. Οι αντιδράσεις μας δεν ήταν ούτε “υποκινούμενες” ούτε “γραφικές”, αλλά στηρίζονταν σε ουσιαστικές καταστατικές αρχές».

Η Ένωση επισημαίνει ότι ο δρόμος που επέλεξε για την προάσπιση των πνευματικών και επαγγελματικών δικαιωμάτων των σκηνοθετών με δημοκρατικούς όρους, δικαιώνεται πλέον πολιτικά, νομικά και ηθικά.

Περίληψη της Απόφασης 14106/2025

• Ενάγοντες: Πανελλήνιος Μουσικός Σύλλογος, ΣΕΘΑ Περιφέρειας Αττικής, Σωματείο Εργαζομένων Εθνικής Λυρικής Σκηνής, Σωματείο Επαγγελματικών Μουσικών Δυτικής Ελλάδας.

• Εναγόμενη: Π.Ο.Θ.Α.

• Αποτέλεσμα: Ακύρωση των αποφάσεων του Δ.Σ. της ΠΟΘΑ (Νοέμβριος 2021) για την εγγραφή της ΕΕΣ.

• Αιτιολογία: Η ΕΕΣ δεν πληροί τις προϋποθέσεις του Ν. 1264/1982 για τις συνδικαλιστικές οργανώσεις εργαζομένων.

• Έξοδα: Επιβολή δικαστικών εξόδων ύψους 600€ σε βάρος της ΠΟΘΑ.