Ο Διονύσης Σαββόπουλος δεν υπήρξε ποτέ ένας κομματικός καλλιτέχνης, αλλά η ζώσα, κριτική συνείδηση της ελληνικής κοινωνίας και πολιτικής σκηνής, ιδίως της Μεταπολίτευσης. Η πολιτική του διάσταση είναι μια διαδρομή συνεχούς αμφισβήτησης, που ξεκινά από την ταύτιση με τα οράματα της ανανεωτικής Αριστεράς και φτάνει στην καυστική αυτοκριτική και την αποστασιοποίηση, προκαλώντας συχνά σφοδρές αντιδράσεις.
Από το «Φορτηγό» στα Βασανιστήρια της Χούντας
Η πολιτική του στράτευση εμφανίζεται έντονα από την αρχή. Η μουσική του τομή με το «Φορτηγό» (1966) και τον «Μπάλλο» (1970) δεν ήταν μόνο αισθητική, αλλά και βαθιά πολιτική: αμφισβητούσε το κατεστημένο λαϊκό τραγούδι και τη συντηρητική πολιτική σκηνή, δημιουργώντας μια αντι-κουλτούρα που υιοθετήθηκε από τη νεολαία.
Η σχέση του με την ΕΔΑ (Ενιαία Δημοκρατική Αριστερά) και η δράση του οδήγησαν στη φυλάκιση και τα βασανιστήρια στο κολαστήριο της Ασφάλειας στην οδό Μπουμπουλίνας κατά την περίοδο της Δικτατορίας. Αυτό το γεγονός τον καθιέρωσε ως σύμβολο αντίστασης και επισφράγισε την ταύτισή του με τον αγώνα για τη δημοκρατία. Τα τραγούδια του γίνονται κώδικες αντίστασης («Ντιρλαντά» εμπνευσμένο από αφίσα του Τσε Γκεβάρα, «Ο Παλιάτσος και ο Ληστής»).
Η Σκληρή Κριτική στη Μεταπολίτευση και η «Προδοσία»
Μετά τη Μεταπολίτευση, ο Σαββόπουλος αρνήθηκε να γίνει ένα ιερό τοτέμ του αντιδικτατορικού αγώνα, διατηρώντας την ανεξαρτησία και τη σκωπτική του ματιά.
- Το «Κούρεμα» (1989) και η Αυτοκριτική: Το άλμπουμ «Το Κούρεμα» θεωρείται η πιο καθοριστική πολιτική πράξη του Σαββόπουλου στη Μεταπολίτευση. Μέσα από αυτό, ασκεί αυτοκριτική στη δική του γενιά και στον χώρο της Αριστεράς, μιλώντας για την «αποτυχία της Αριστεράς» και τον «ψευτοπροοδευτισμό» που είχε διαφθείρει τα οράματα.
- Η «Στροφή» και οι Αντιδράσεις: Αυτή η στροφή και η ανοιχτή κριτική στην Αριστερά —συχνά με πολιτικές παρεμβάσεις που αφορούσαν πολιτικά πρόσωπα της Δεξιάς— προκάλεσε σφοδρές αντιδράσεις και τον κατηγόρησαν για «προδοσία» του αριστερού ακροατηρίου που τον είχε αναδείξει. Ο ίδιος απάντησε ότι η κριτική του στόχευε στον λαϊκισμό και τη διαφθορά που έβλεπε να εξαπλώνεται, δηλώνοντας πως τα λάθη που έκανε, για εκείνον, ήταν «στολίδια».
- Ο Λαϊκισμός και ο «Κωλοέλληνας»: Ο Σαββόπουλος διατήρησε πάντα μια αποστασιοποιημένη ματιά απέναντι στον λαϊκισμό και τον δογματισμό. Χαρακτηριστική είναι η αναφορά του στον «Κωλοέλληνα» ως ένα συλλογικό κατάλοιπο που κατοικεί μέσα σε όλους, ανεξαρτήτως πολιτικής τοποθέτησης.
Το Τέλος των Ψευδαισθήσεων
Για τον Σαββόπουλο, η Μεταπολίτευση δεν ήταν μια γραμμική επιτυχία, αλλά μια καμπύλη που κορυφώθηκε και έπεσε, σηματοδοτώντας το τέλος των μεγάλων ψευδαισθήσεων. Όπως είχε δηλώσει, για εκείνον η αυλαία της Μεταπολίτευσης έπεσε όταν «ολοκληρώθηκε η κυβερνητική θητεία του ΣΥΡΙΖΑ».
Συνολικά, η πολιτική διάσταση του Διονύση Σαββόπουλου είναι το έργο ενός ανήσυχου πνεύματος που αρνήθηκε να ενσωματωθεί και να υπηρετήσει, προτιμώντας να είναι ο ελεύθερος παραμυθάς που καταγράφει, κρίνει και αφυπνίζει. Η δυσκολία ταξινόμησής του είναι η μεγαλύτερη απόδειξη της πολιτικής του ανεξαρτησίας.
