Γράφει η Ειρήνη Μπαιρακτάρη για την Κουλτουρόσουπα.
Ο Νικόλαος Τομπάζης ή Νίκης, όπως τον αποκαλούσαν οι φίλοι ήταν μια ανήσυχη προσωπικότητα και οι πρωτοπόρες ιδέες του σε συνδυασμό με την ανάγκη του για εξερεύνηση τον οδήγησαν σε ταξίδια ευφάνταστα για την εποχή του.
Γεννήθηκε στην Άγια Πετρούπολη το 1894 από τον διπλωμάτη Αλέξανδρο Τομπάζη και την Έλενα Μπαλτατζή. Στα δεκαοκτώ του άρχισε να εργάζεται στον εμπορικό οίκο Ράλι Μπρος και έτσι εγκαταστάθηκε στην Ινδία. Τα πλεονεκτήματα που του προσέφερε η εργασία του, άπλετο χρόνο και ειδικές πολυήμερες άδειες, τα εκμεταλλεύτηκε όσο μπορούσε αφιερώνοντας όλο του τον χρόνο στην φωτογραφία.
Αγαπούσε την φωτογραφία και ως ερασιτέχνης ασχολήθηκε με την φωτογραφία τοπίου. Ώσπου μόλις στα εικοσιπέντε του ξεκινάει για τα Ιμαλάϊα. Έφυγε από την Καλκούτα για το Σικίμ γεμάτος δίψα για την εξερεύνηση αλλά και έτοιμος για τις πιο μοναδικές λήψεις.
Στην Ινδία έμεινε εικοσιέξι ολόκληρα χρόνια και όταν επέστρεψε θεωρούνταν ήδη ένας διακεκριμένος φωτογράφος. Ίσως να μην έφευγε ποτέ αν δεν αρρώσταινε η γυναικά του, οπότε και αναγκάστηκε να μεταβεί στην Αγγλία ελπίζοντας ότι θα βρεθεί θεραπεία.
Δυστυχώς χάνει την γυναίκα του και αποφασίζει να μην επιστρέψει στην Ινδία αλλά να μεταβεί με τα παιδιά του στην Ελλάδα.
Μια καθοριστική απόφαση αφού παντρεύτηκε το 1947 την Βιργινία Μπενάκη και δεν ξαναέφυγε από την Ελλάδα.
Η μόνιμη εγκατάσταση του στην Ελλάδα τον οδήγησε να αφιερωθεί στην φωτογραφία και να στρέψει το φακό του στην αρχαιολογική φωτογραφία. Ταξίδεψε σε όλη την Ελλάδα φωτογραφίζοντας ευρήματα αλλά και πορτραίτα των αρχαιολόγων συνεργαζόμενος με το Υπουργείο Τουρισμού.
Ήταν τέτοιο το πάθος του για την φωτογραφία που μετά από μήνες στο Άγιο Όρος ,κομμάτι της δουλειάς του εκτέθηκε στο Βρετανικό Μουσείο, παραλίγο να ξεχάσει τον γάμο της κόρης του και εμφανίστηκε τελευταία στιγμή.
Σημαντικό είναι και το έργο του από στιγμές απλών ανθρώπων δείχνοντας μια ιδιαίτερη αγάπη στην Υδρα.
Το αρχείο του αριθμεί περίπου 30.000 αρχεία και τα παιδιά του το δώρισαν στο Μουσείο Μπενάκη.
Ένα click… μακριά: Κάθε 2 και 22 του μηνός στις σελίδες της Κουλτουρόσουπα
