Οι γενιές της μιζέριας, του άγχους και η κάποια στιγμή ευτυχία. Από τον Μάκη Σενή (Maco Grello).
Έρχονται σκέψεις και με βρίσκουν, εκεί που οδηγώ, όταν τρώω, όταν πέφτω να κοιμηθώ. Σαν να περιμένουν υπομονετικά να σταματήσω να ασχολούμαι με τις ατελείωτες υποχρεώσεις της κάθε ημέρας και να βάλω το μυαλό μου να σκεφτεί τα θέματα τα σημαντικά. «Ξεκόλλα», μου φωνάζει ο εαυτός μου, «δεν ήρθες εδώ για να δουλέψεις, για να φας, να πιεις και μια μέρα να πεθάνεις! Πρέπει να καταλάβεις»! Πως γεννιέται μέσα μας ο φόβος, μέχρι που φτάνει η θέληση μας, με ποιον τρόπο γινόμαστε αυτοί που είμαστε και άλλα, άγνωστα μυστήρια για εμάς που παραδοθήκαμε στην καθημερινότητα της ύλης. «Τι κρίμα», έλεγε ένας φίλος μου, «να μην γεννηθούμε πλούσιοι και να καθόμαστε όλη μέρα να απολαμβάνουμε τον κόσμο»! Τι κρίμα σκέφτομαι κι εγώ, να έχω ανάγκη κινητά, αυτοκίνητα και ακίνητα, να τρέχω ολημερίς για δαύτα και να μην βρίσκω χρόνο να σώσω την ψυχή μου! Και πως να σώσεις την ψυχή σου; Ένας είναι ο τρόπος θαρρώ, δεν θέλει ούτε αγιαστούρες, ούτε προσκυνήματα στα μάρμαρα. Να τα στείλεις όλα εκείνα που σου τρώνε την ζωή στο διάολο θέλει! Να μείνεις ένα ξημέρωμα μόνος σου στην παραλία, μην έχοντας πάρει τίποτα μαζί σου, να κοιτάζεις την Γη να παίρνει χρώμα και να καταλαβαίνεις πόσο απλή και όμορφη είναι η ζωή.
Πώς αλλάζει όμως ο άνθρωπος ζωή, πώς πετυχαίνει τις αλλαγές που θέλει; Με την θέληση λένε κάποιοι, όταν θέλεις κάτι πάρα πολύ όλο το σύμπαν συνωμοτεί για να το κατακτήσεις λέει ο Κοέλιο. Είναι από τις ιδέες που αγαπάς όταν όλα πάνε καλά, και αντίστροφα μισείς να την ακούς όταν όλα πάνε στραβά. Ναι, πιστεύω πως με την δύναμη της θέλησης μπορείς να αποκτήσεις το ποθητό, αλλά είναι ένα συγκεκριμένο είδος θέλησης που μπορεί να κάνει το θαύμα. Είναι η μορφή που παίρνει η θέληση του καθενός μας όταν δεν μπορούμε να αποτύχουμε, δεν μπορούμε να ζήσουμε χωρίς αυτό το κάτι που αποζητάμε, όταν έχουμε τόσο πολύ ανάγκη να κατακτήσουμε το ζητούμενο που δεν γίνεται να μην τα καταφέρουμε. Φαντάζομαι πως εκείνοι οι αδελφοί Ράιτ που πετάξανε το πρώτο αεροπλάνο δεν οδηγήθηκαν στην επιτυχία από καμία υπεράνθρωπα ισχυρή θέληση, τα κατάφεραν γιατί ήταν τόσο «καμμένοι» που δεν μπορούσαν να κοιμηθούν, δεν μπορούσαν να ζήσουν όπως οι απλοί άνθρωποι, αν δεν έβλεπαν εκείνο το αναθεματισμένο αεροπλάνο να πετάει! Κατά τον ίδιο τρόπο ο Τέσλα, ο άνθρωπος που ανακάλυψε όπως λένε τον 20ο αιώνα, αναφέρει στην αυτοβιογραφία του πως εκπαίδευσε τον εαυτό του και έγινε αυτός που έγινε, όχι για να γίνει διάσημος ή πλούσιος, αλλά γιατί δεν άντεχε τις φωνές στο κεφάλι του και τις εικόνες με εφευρέσεις που σχηματίζονταν ολοζώντανες μπροστά του.
Η ανάγκη κάνει τον άνθρωπο να ξεπερνά τον εαυτό του, η ανάγκη εξελίσσει τον πολιτισμό μας. Σαν ένα αεικίνητο εκκρεμές που κινείται αριστερά και δεξιά, φτάνει στο απόγειο του και πάλι στο ναδίρ, σηκωνόμαστε και πέφτουμε, δεν αντέχουμε στο βούρκο και μια αόρατη δύναμη μας τραβά ξανά προς την κορυφή.
.
Ότι ισχύει για τον έναν άνθρωπο ατομικά, ισχύει και για το σύνολο. Το σύνολο από μόνο του έχει μια ξεχωριστή οντότητα. Δρα και αντιδρά, χαίρεται και θλίβεται, ενθουσιάζεται και απογοητεύεται σαν ένας και μόνο ζωντανός οργανισμός. Παρατηρώ την γενιά των σημερινών συνταξιούχων, εξηντάρηδων και άνω κυρίως. Είναι ένα σύνολο, φυσικά υπάρχουν οι εξαιρέσεις όταν μιλάμε τόσο γενικά, που ενώ δημιούργησε περιουσίες και οικονομική άνεση, δεν κατάφερε να ξεφύγει ποτέ από την μιζέρια του. Πάντα πίστευαν πως θα μπορούσαν να είχαν περισσότερα, τους την δίνει ο γείτονας γιατί βολεύτηκε καλύτερα στο δημόσιο, νομίζουν πως κάτι έκαναν καλύτερα από την σημερινή νεολαία και πρόκοψαν… Δεν έχω γνωρίσει πολλούς που να ευχαριστούν τον θεό ( ή έστω κάτι άλλο) που τους δόθηκε η ευκαιρία να ζήσουν τη ζωή τους σύμφωνα με τα δικά τους θέλω και όχι μόνο με αυτά που επέτρεπε η εποχή.
Ακολούθησε η γενιά (ομολογώ είναι πολύ γενικό και αόριστο αυτό αλλά γίνεται χάριν του συμπεράσματος) των σημερινών σαραντάρηδων και πενηντάρηδων, των ανθρώπων του άγχους. Νομίζω πως δεν υπήρξε ποτέ πάνω στον πλανήτη σύνολο ανθρώπων που να έχουν ζήσει με περισσότερο άγχος από αυτούς πού έχουν γεννηθεί στις δεκαετίες του 60 και του 70. Είναι οι άνθρωποι που έπρεπε να πετύχουν οικονομικά αφού το έκαναν οι προηγούμενοι αλλά λόγω εποχής έπρεπε να προσπαθήσουν δέκα φορές περισσότερο. Και όταν ήρθε η κρίση σαρώθηκαν ψυχολογικά. Το χειρότερο είναι πως δεν γνώριζαν ούτε καν σαν έννοιες τι είναι το άγχος και η κατάθλιψη και τα αποδέχτηκαν στην ζωή τους σαν φυσικά κομμάτια του εαυτού τους. Αποτέλεσμα κάποιοι να αλλοιωθούν σαν χαρακτήρες και είτε να γίνουν οι χειρότεροι εργοδότες του σήμερα, είτε να γίνουν δυσαρεστημένοι άρα και κακοί υπάλληλοι (βλέπε δημόσιο) που παράτησαν τα όνειρα τους.
Η γενιά του 80, οι τριαντάρηδες… Είμαι ένας από αυτούς. Η γενιά του τίποτα για πολλούς. Δεν καταφέρνουμε τίποτα οικονομικά, δεν δημιουργούμε περιουσίες όπως οι παλαιότεροι, δεν χτίζουμε καριέρες όπως οι λιγότερο παλιοί. Δεν μπορούμε να ζήσουμε όπως γουστάρουμε γιατί δεν βγαίνουν τα κουκιά, αλλά δεν αντιδράμε και γι αυτό. Μήπως είναι και εύκολο να αντιδράσεις όταν σαν παιδί έχεις δει τους δήθεν άξιους που προηγήθηκαν από εσένα να γλείφουν πατόκορφα το συρφετό των πολιτικών για μια θεσούλα, ή για καμιά ευκαιριούλα να κονομήσουν… Ο άνθρωπος, το πιο μιμητικό ον που ξέρουμε, δυσκολεύεται να κάνει το αντίθετο από αυτό που τον έμαθαν ότι πρέπει να κάνει, θέλει το χρόνο του. Το εκπληκτικό που πετυχαίνει αυτή η γενιά είναι ότι αρχίζει και καταλαβαίνει τι της γίνεται και αυτό είναι μια επιτυχία που δεν είχε σημειωθεί στο παρελθόν στην πρόσφατη ελληνική ιστορία. Δεν αποδέχεται την μιζέρια, δεν μπορεί να ζήσει την μίζερη ζωή των γονιών της και αναζητά τρόπους να περάσει ουσιαστικά καλά ακόμα και με σκισμένες τσέπες. Δεν αντέχει το άγχος και την κατάθλιψη του «πρέπει να πετύχω» και αναζητά τρόπους πάση θυσία να είναι ψυχολογικά καλά. Για να συνδέσω το πρώτο μισό του άρθρου μου με το δεύτερο, η γενιά των σημερινών τριαντάρηδων είναι η γενιά που δεν αντέχει να ζει μίζερα και αγχωτικά και αναγκάζεται να βρει έναν τρόπο να ζήσει που θα την οδηγήσει στην ευτυχία. Είναι τόσο μεγάλη η ανάγκη να το κάνει που δεν μπορεί να γίνει διαφορετικά. Θα τα καταφέρει; Ίσως ναι, ίσως όχι. Θα αγωνιστεί για αυτό. Πιθανότατα το μεγάλο κέρδος από αυτή την υπεράνθρωπη προσπάθεια να το καρπωθεί η γενιά των σημερινών παιδιών. Τα παιδιά που θα δουν γονείς να αποτυγχάνουν και θα μάθουν πως αυτό είναι εντάξει, δεν χρειάζεται να πεθαίνεις κάθε μέρα για να ζήσεις κάποια στιγμή. Πρέπει να ζεις κάθε στιγμή και μια μέρα να πεθάνεις. Τα παιδιά που με τον τρόπο που θα τα μεγαλώσουμε ίσως να τους είναι πιο εύκολο, αν δεν γουστάρουν αυτόν τον κόσμο να τον φέρουν στα μέτρα τους και όχι να τους φέρει εκείνος στα δικά του.
Φωτογραφικό υλικό
