.
Το σενάριο
___________________
• Για άλλη μια φορά μαλώσαμε με την Ελπίδα, τη γυναίκα μου, γιατί ήθελε πολύ να πάμε μια εκδρομή εν όψει του τριημέρου της Καθαράς Δευτέρας και εγώ της εξήγησα ότι έχω πολλή δουλειά που πρέπει να τελειώσω στο σπίτι.
• Η δουλειά δεν τελειώνει ποτέ και αν κρίνω από τη δική σου δουλειά θα έχεις πάντα να ασχοληθείς με κάτι μια που δουλεύεις πολύ και ασταμάτητα.
• Έτσι είναι η ζωή. Ένας διαρκής αγώνας. Ίσως κάποιοι έχουν γεννηθεί τυχεροί και δεν χρειάζεται να δουλεύουν πολύ και να κουράζονται. Εγώ δεν ανήκω σίγουρα σε αυτούς.
• Εσύ δεν ανήκεις σίγουρα σε αυτούς που ξέρουν να βάζουν όρια στις ευθύνες και τις υποχρεώσεις για να αφιερώσουν λίγο χρόνο στον εαυτό τους και την οικογένειά τους. Δεν ξέρεις τι θα πει να περνάς όμορφα έστω για μια – δυο μέρες.
• Δυσκολεύομαι πολύ να χαλαρώσω, συνέχισε ο Δημήτρης εννοώντας κάθε λέξη αυτών που έλεγε. Είμαι διαρκώς με μια σκέψη που μου υποδεικνύει τι πρέπει να κάνω και μου θυμίζει τι να μην ξεχάσω.
• Ακούγεται βασανιστικό, είπα μπαίνοντας στη θέση του.
• Είναι βασανιστικό τόσο για μένα όσο και για τους άλλους. Η γυναίκα μου παραπονιέται διαρκώς για αυτή μου τη συμπεριφορά λέγοντας, όπως κι εσύ, πως δεν έμαθα στη ζωή μου να περνάω καλά, να διασκεδάζω, να χαίρομαι.
• Κι εσύ τι λες για όλα αυτά;
• Φοβάμαι πως υπάρχει ένα μεγάλο ποσοστό αλήθειας. Λες και δεν υπήρξα ποτέ παιδί. Λες και γεννήθηκα ενήλικας. Ένας ώριμος ενήλικας.
• Πώς το εξηγείς; Κανένας δεν γεννιέται ενήλικας.
• Σίγουρα έχει να κάνει με το περιβάλλον στο οποίο μεγάλωσα. Οι γονείς μου ήταν και οι δύο πολύ αυστηροί. Έντιμοι άνθρωποι, εργατικοί αλλά πολύ αυστηροί. Δεν υπήρχε περίπτωση να μας άφηναν, κι εμένα και την αδελφή μου, να μείνουμε λίγη ώρα παραπάνω πέρα από την προβλεπόμενη ώρα του ύπνου ή να παίξουμε κάνοντας φασαρία.
• Έπρεπε να είμαστε υπόδειγμα και να μη δημιουργούμε προβλήματα.
• Δύσκολη ζωή για ένα παιδί.
• Αφόρητη αλλά από ένα σημείο και μετά είχαμε συνηθίσει. Ξέραμε έτσι κι αλλιώς ότι δεν θα μπορούσαμε να κάνουμε διαφορετικά.
• Μίλησε μου καλύτερα για σένα αφήνοντας έξω την αδελφή σου. Πώς βίωνες εσύ τη ζωή μέσα στο σπίτι;
• Σάμπως προλάβαινα να σκεφτώ ή να νιώσω; Υπήρχε πάντα κάτι που έπρεπε να κάνω και να το κάνω όσο καλύτερα μπορούσα. Ή να διαβάσω τα μαθήματά μου, ή να βοηθήσω τον πατέρα μου στο εργαστήριο του ή ακόμα και να κάνω παρέα στη γιαγιά που ήταν άρρωστη και έμενε μαζί μας. Τώρα που το σκέφτομαι ήμουν συνεχώς απασχολημένος με κάτι.
• Κι εσύ; Πού ήσουν εσύ; Πού ήταν οι ανάγκες σου;
• Τι σημαίνει αυτό; Δεν ήξερα ποιες ήταν οι ανάγκες μου. Οι ανάγκες μου ήταν αυτό που όριζαν οι γονείς μου. Αν έπρεπε να βοηθήσω στις δουλειές του σπιτιού, θα το έκανα χωρίς παράπονο. Αν χρειαζόταν να μείνω με τη γιαγιά, θα έμενα χωρίς δεύτερη σκέψη. Άλλωστε όλοι είχαμε μάθει στην οικογένεια μου να προσφέρουμε.
• Είναι πολύ όμορφο να προσφέρει κανείς αρκεί να παίρνει κιόλας. Κι εσύ φαίνεται να μην έμαθες ποτέ να παίρνεις κάτι για σένα. Έπαιξες σαν παιδί;
• Κάποιες φορές στο διάλειμμα στο σχολείο με τους συμμαθητές μου αλλά κι αυτό το έκανα με μισή ψυχή. Θεωρούσα μάλιστα πως το παιχνίδι είναι για τα παιδιά κι εγώ ένιωθα από μικρός ότι ήμουν μεγάλος, μεγαλύτερος σίγουρα από τα παιδιά της ηλικίας μου.
• Και το λες για καλό αυτό; ρώτησα.
• Τότε πίστευα ότι ήταν καλό. Καμάρωνα για την ωριμότητά μου και γύριζα όλο περηφάνεια στο σπίτι για να ακούσω από τους γονείς μου τι άλλο έπρεπε να κάνω για να συνεχίσω να νιώθω μεγαλύτερος από τους συνομήλικούς μου. Κι όσο πιο πολλά μου ζητούσαν, τόσο πιο πολύ προσπαθούσα να μην τους απογοητεύσω. Κι όσο πιο πολύ προσπαθούσα να μην τους απογοητεύσω, τόσο πιο πολλά μου ανέθεταν. Κι όσο πιο πολλά μου ανέθεταν, τόσο πιο πολλά έκανα.
• Με αποτέλεσμα Δημήτρη να έχεις φτάσει στο σημείο να μην ξέρεις πώς να παίξεις με τα παιδιά σου και πώς να χαρίσεις λίγες στιγμές ευτυχίας στην οικογένειά σου αλλά και σε σένα τον ίδιο. Πόσο καμαρώνεις αλήθεια για αυτό;
Ο Δημήτρης με κοίταζε έκπληκτος. Δεν είχε σκεφτεί ποτέ μέχρι αυτήν τη στιγμή ότι όλο αυτό που έκανε ήταν προβληματικό. Ελλιπές και προβληματικό. Είχε φτάσει η ώρα να ασχοληθούμε με το Αποκλεισμένο Παιδί μέσα του και με τη δυσκολία που είχε να βιώνει την ευτυχία και να δίνει χαρά στους δικούς του. Δύσκολο έργο αλλά απαραίτητο αν δεν ήθελε να δει το γάμο του να διαλύεται και την οικογένεια του να χάνει τις ισορροπίες της.
.
.
Το παιχνίδι
Ο Δημήτρης, όπως και πολλοί άλλοι, είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα Ενήλικου με Γονεϊκή Μόλυνση και Αποκλεισμένο Παιδί σύμφωνα με τον Eric Berne και τη Συνδιαλεκτική Ανάλυση. Ένας άνθρωπος που ανήκει σε αυτή την κατηγορία είναι πολύ τυπικός, συνεπής, εργασιομανής, απορροφημένος στις υποχρεώσεις του και με έντονη αίσθηση καθήκοντος. Δυσκολεύεται να συμμεριστεί τον ενθουσιασμό των γύρω του για να κάνει κάτι πέρα από τα καθήκοντά του και συχνά εκνευρίζεται μαζί τους προσπαθώντας να επιβάλλει τη γνώμη του.
Ο άνθρωπος αυτός έχει ελάχιστες εμπειρίες χαράς και σύμφωνα με τον Eric Berne θα δυσκολευτεί αρκετά να απελευθερώσει το Παιδί μέσα του και δεν θα επιτρέψει εύκολα στον εαυτό του να επιθυμήσει την ξεγνοιασιά και τη διασκέδαση. Όταν ήταν ο ίδιος παιδί είχε μάθει να υπακούει στους γονείς του κατανοώντας πως ο μόνος τρόπος για να διασφαλίσει την αγάπη τους ήταν να κλειδώσει τις επιθυμίες του για παιχνίδι και να αγνοήσει τις ανάγκες του. Έπρεπε να πάει στο δωμάτιο του την ώρα που του το ζητούσαν, έπρεπε να σταματήσει το παιχνίδι την ώρα που του το έλεγαν, έπρεπε να φέρεται σοβαρά και όχι σαν κανένα ανόητο και επιπόλαιο παιδί, έπρεπε να είναι τυπικό στις υποχρεώσεις του, έπρεπε να συμμορφώνεται τυφλά στις εντολές τους. Αν έκανε όλα τα παραπάνω τότε θα είχε την αγάπη και την έγκριση των γονιών του. Αν τολμούσε όμως να τους παρακούσει θα συναντούσε την αυστηρότητά τους και θα βίωνε την απόρριψή τους. Κανένα παιδί δεν θα ήθελε να ζήσει κάτι τέτοιο.
Τι γίνεται όμως με αυτούς τους ενήλικες που δεν είχαν ποτέ την ευκαιρία να είναι παιδιά; Τα προγνωστικά, σύμφωνα με την ίδια θεωρία, δεν είναι καλά καθώς είναι εξαιρετικά απίθανο να μπορέσει ένας ενήλικας να απελευθερώσει το Παιδί μέσα του και να μάθει να ζει διαφορετικά από τον τρόπο με τον οποίο μεγάλωσε και τον οποίο υιοθέτησε ως σχήμα για πολλές δεκαετίες. Μπορεί όμως σίγουρα να διευκολυνθεί από έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας ώστε να δει και να αντιληφθεί τον κίνδυνο που διατρέχει ο γάμος του και γενικότερα οι σχέσεις του με τους σημαντικούς άλλους αν εξακολουθήσει να είναι έτσι.
.
Ακόμα κι αν ο ίδιος διαφωνεί με την ιδέα ενός ταξιδιού θα πρέπει να δείξει ευελιξία και να το επιχειρήσει προκειμένου να περάσει ποιοτικό χρόνο με την οικογένειά του. Ακόμα κι αν επιμένει να εργάζεται τόσες πολλές ώρες, οφείλει να συμμετέχει στη ζωή και το καθημερινό πρόγραμμα της οικογένειάς του αν θέλει να παραμείνει ενεργός ανάμεσα τους.
Κι αν τελικά δεν είναι ισχυρό κίνητρο το να γίνει ο ίδιος ευτυχισμένος, θα πρέπει να δει ως ισχυρό κίνητρο το να μην έχει απώλειες στη ζωή του, τις οποίες θα έχει προξενήσει αυτός με τις επιλογές του.
Υστερόγραφο
Δεν ξέρω πώς σε βρίσκει η ανάγνωση αυτού του άρθρου… δεν ξέρω αν κι εσύ δυσκολεύεσαι να χαίρεσαι στη ζωή σου… δεν ξέρω αν κρύβεις κι εσύ μέσα σου ένα Αποκλεισμένο Παιδί… δεν ξέρω τέλος αν θέλεις να συνεχίσεις να ζεις έτσι ή αν σκοπεύεις να αλλάξεις όρους στο παιχνίδι της ζωής σου… η πρόσκλησή μου είναι να κάνεις το πρώτο βήμα που θα σε φέρει πιο κοντά στην αλλαγή…
Τι λες; Παίζουμε λοιπόν;
.
Κάθε Τρίτη στις σελίδες του Kulturosupa.gr
.
.
Ακολουθήστε μας στα social media
Φωτογραφικό υλικό
