Γράφει ο Σταματιάδης Σταμάτιος, Διευθυντής ΕΠΑ.Λ. Νέων Μουδανίων
Ταλαιπωρημένη μέσα από το χρόνο, πολύπαθη η Τεχνική Επαγγελματική Εκπαίδευση – Τ.Ε.Ε., με σημερινό πρωταγωνιστή, στο επίπεδο της Δευτεροβάθμιας μεταγυμνασιακής υποχρεωτικής εκπαίδευσης, το Επαγγελματικό Λύκειο – ΕΠΑ.Λ.
Ένα ΕΠΑ.Λ. που προήλθε από το παλιό ΕΠΑ.Λ., το Τεχνικό Επαγγελματικό Εκπαιδευτήριο, το Τεχνικό Λύκειο… Σχολείο πάντα με απροσδιόριστο προσανατολισμό, χωρίς σαφή ταυτότητα και συγκεκριμένη στόχευση, στο χώρο της Τ.Ε.Ε., που πάντα ήταν πρόσφορος σε όλες τις εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις των πολιτικών ηγεσιών του Υπουργείου Παιδείας που προσπαθούν με τη σφραγίδα και υπογραφή τους να γράψουν ιστορία, να αφήσουν εποχή. Προϊόντα πολιτικών και κοινωνικών ιδεοληψιών προκάλεσαν ευφάνταστους πειραματισμούς που δεν υπηρέτησαν συγκεκριμένους στόχους ικανούς να ευνοήσουν, να ανυψώσουν και να αποδώσουν στη Β/θμια Τ.Ε.Ε. τη θέση και το ρόλο που αποζητά και έχει ανάγκη η κοινωνία.
Με δεδομένα όλα αυτά, το ΕΠΑ.Λ., παρότι ισότιμο τυπικά με το Γενικό Λύκειο – ΓΕ.Λ., παραμένει το σχολείο δεύτερης ευκαιρίας, το παρακατιανό σχολείο που απευθύνεται στα παιδιά των αδύναμων οικονομικά και κοινωνικά υποβαθμισμένων οικογενειών, τα παιδιά ενός κατώτερου Θεού. Το σχολείο που, ενώ θα έπρεπε να παρακολουθεί τις τεχνολογικές εξελίξεις και την πρόοδο για να διατηρείται στο πνεύμα της εποχής και να ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις της, παραμένει με τα υπέρ εικοσαετίας βιβλία και τα απαρχαιωμένα προγράμματα σπουδών που είναι τελείως άσχετα με τα επαγγελματικά περιγράμματα και παντελώς ανίκανα να προσδώσουν τα επαγγελματικά προσόντα και δυνατότητες που υπαγορεύει και αποζητά η αγορά εργασίας. Την ίδια ώρα που, για την πρακτική άσκηση των μαθητών, τα εργαστήρια διαθέτουν ξεπερασμένες τεχνολογικά υποδομές, πεπαλαιωμένο εξοπλισμό και περασμένης εποχής υλικά. Πέραν της ανύπαρκτης, αποκλειστικά εκ του κρατικού προϋπολογισμού, χρηματοδότησης, ευρωπαϊκά προγράμματα θα μπορούσαν να καλύψουν, έστω εν μέρει αλλά βέβαια σε μεγάλο βαθμό, τις ανάγκες σε κονδύλια για τον εκσυγχρονισμό των ΕΠΑ.Λ.
Προγράμματα όπως το Μια Νέα Αρχή στα ΕΠΑ.Λ. – Μ.Ν.Α.Ε. είναι βέβαιο ότι συνεισφέρουν και υποβοηθούν σημαντικά στην αναβάθμιση των ΕΠΑ.Λ. Η Εναλλακτική Ενισχυτική Διδασκαλία, η παρουσία Ψυχολόγου, τα Σχέδια Δράσης κλπ συνδράμουν θετικά και διαμορφώνουν ένα σύγχρονο εκπαιδευτικό περιβάλλον. Ειδικότερα,το πρόγραμμα ΕΣΠΑ “Μεταλυκειακό έτος-τάξη μαθητείας”, πέραν της δυνατότητας που παρέχει για την αναβάθμιση του πτυχίου του αποφοίτου του ΕΠΑ.Λ., σε επίπεδο προσόντων από το 4οστο 5οτης κατάταξης στο πλαίσιο, παρέχει πολύ σημαντική βοήθεια στην ένταξη στην αγορά εργασίας. Όμως, σε κάθε περίπτωση πρέπει να ελαχιστοποιηθεί η γραφειοκρατία στην υλοποίησή του και ίσως να εξεταστεί η παρουσία εκπαιδευτικού, κατά την πρακτική άσκηση στο χώρο εργασίας, ώστε να διασφαλίζεται η άμεση και διαρκής διασύνδεση της πράξης με τη θεωρία. Συνάμα, πρέπει να καταστεί άμεσα κατανοητό ότι η εκπαίδευση και η κατάρτιση είναι δύο ανεξάρτητοι και άσχετοι μεταξύ τους χώροι που δεν μπορούν να εμπλέκονται, ούτε να συσχετίζονται, έχουν διαφορετική τελείως δομή, ρόλο και θέση, πάραυτα δε να εγκαταλειφτεί το δόγμα Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση – Ε.Ε.Κ. Η εκπαίδευση υλοποιείται στο σχολείο και απευθύνεται σε μαθητές, ενώ η κατάρτιση είναι συνυφασμένη με την εργασία, που έρχεται μετά την εκπαίδευση και απευθύνεται σε νέους – σπουδαστές και άνω των 18 ετών.
Είναι σαφές ότι, στην πλειοψηφία της, η μαθητική κοινότητα των ΕΠΑ.Λ. απαρτίζεται από μέλη που διαθέτουν δεξιότητες και έχουν κλίση προς τις τέχνες με την ευρεία τους έννοια. Αυτές είναι που καλλιεργούνται, παράλληλα με τη θεωρία, στα εργαστηριακά μαθήματα. Το Πτυχίο Ειδικότητας που χορηγείται στους απόφοιτους, πέραν του ισότιμου με το ΓΕ.Λ. Απολυτηρίου, σχετίζεται άμεσα με την επιλογή των μαθημάτων και το συνδυασμό αυτών που συγκροτούν – συνθέτουν την ειδικότητα. Το Πτυχίο Ειδικότητας είναι αυτό που μπορεί να οδηγήσει άμεσα στην αγορά εργασίας. Ακόμη, όπως είναι ευνόητο, οι πιο δυνατοί στη θεωρία μαθητές μπορούν να διεκδικήσουν την εισαγωγή τους στα αντίστοιχα και σχετικά με την ειδικότητα αποφοίτησης τμήματα και σχολές της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης. Στην περίπτωση αυτή οι επιτυχόντες – εισαγόμενοι κατέχουν την προγενέστερη βασική – σχετική – συγκεκριμένη αρχική γνώση, άρα το τμήμα ή η σχολή αποτέλεσε απόλυτα συνειδητή και με επίγνωση επιλογή. Να διευκρινιστεί ότι ίσως αποδειχθεί λάθος η κατάργηση των Τεχνολογικών Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων – Τ.Ε.Ι. που συνιστούσαν το φυσικό χώρο πρόσβασης και εξέλιξης – συνέχισης σπουδών στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση για τους αποφοίτους των ΕΠΑ.Λ. Διετή ή Τριετή Πανεπιστημιακά Τμήματα που νομοθετούνται ή συζητούνται, παρά τους όποιους περιορισμούς ή δεσμεύσεις για τους εισαγόμενους ή τους απόφοιτους, δεν έχουν ρόλο ή θέση, δεν έχουν κάτι να προσφέρουν, άλλωστε η Πανεπιστημιακή Κοινότητα δεν συναινεί σε αυτά.
Επίκαιρο θέμα αποτελούν και τα Πρότυπα και τα Πειραματικά. Τα ΕΠΑ.Λ. δεν είναι σχολεία αρίστων, άρα η ίδρυση και λειτουργία Πρότυπων είναι χωρίς αντικείμενο ή άλλο ενδιαφέρον. Όμως, η ίδρυση και λειτουργία Πειραματικών ΕΠΑ.Λ. μπορεί να βοηθήσει στην πιλοτική εφαρμογή καινοτομιών, σύγχρονων Προγραμμάτων Σπουδών ή όποιων άλλων δράσεων προκρίνονται για να δοκιμαστούν. Ακόμη, η επιλογή των Τομέων και των Ειδικοτήτων λειτουργίας σε κάθε ΕΠΑ.Λ. από τοπικές επιτροπές με τη συμμετοχή κοινωνικών εταίρων και φορέων θα εξυπηρετήσει άλλα συμφέροντα (αυτοδιοικητικά, συντεχνιακά κλπ) και όχι αυτά της εκπαίδευσης και των τοπικών συνθηκών και ιδιαιτεροτήτων. Άλλωστε, οι επιλογές σε Τομείς και Ειδικότητες των οικογενειών – μαθητών λαμβάνουν υπ’ όψη τους και τις συνθήκες – δεδομένα αγοράς – απασχόλησης. Υφίσταται προγενέστερος έλεγχος και αυτορρύθμιση.
Όταν ο Σχολικός Επαγγελματικός Προσανατολισμός, στη Γ΄ τάξη του Γυμνασίου και στην Α΄ τάξη του Λυκείου, αποκτήσει τη σημασία και αξία του, γίνει ουσιαστικός και ρεαλιστικός, τότε θα αποτυπωθεί με κάθε σαφήνεια η ανάγκη της λειτουργίας των ΕΠΑ.Λ. Οι δομές Σ.Ε.Π., ΓΡΑ.ΣΥ., ΓΡΑ.ΣΕ.Π., ΓΡΑ.ΣΥ.Π., ΚΕ.ΣΥ.Π. κλπ είχαν πολύ σημαντική προσφορά, δεν έπρεπε να καταργηθούν για λόγους οικονομίας, αλλά να αναμορφωθούν, μεταρρυθμιστούν και ενισχυθούν.
Η ανάπτυξη που όλοι προσδοκούμε δεν μπορεί να επέλθει χωρίς το ανθρώπινο τεχνικό δυναμικό των αποφοίτων ΕΠΑ.Λ. Όταν αυτό γίνει αντιληπτό, τότε τα ΕΠΑ.Λ. θα γίνουν τα σχολεία πρώτης επιλογής στην Ανώτερη Δευτεροβάθμια μεταγυμνασιακή Εκπαίδευση.
.
ΣΤΑΜΑΤΙΑΔΗΣ ΣΤΑΜΑΤΙΟΣ
ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ
ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΠΑ.Λ. ΝΕΩΝ ΜΟΥΔΑΝΙΩΝ
Π. ΠΡΟΕΔΡΟΣ Ο.Λ.Τ.Ε.Ε
.
Ακολουθήστε μας στα social media
Φωτογραφικό υλικό
