Ας μιλήσουμε για τον Ρομαντισμό. Από την Ελένη Μπουντουρέλη
Και όχι δεν αναφέρομαι σε λουλουδάκια και καρδούλες αλλά στο Ρομαντισμό, αυτό το ισχυρό, επιβλητικό και γόνιμο πνευματικά κίνημα που εμφανίστηκε στην Ευρώπη μετά την Αναγέννηση και πήγε ενάντια στις κλασικές ακαδημαϊκές θεωρίες για την τέχνη αλλάζοντας έτσι τον προσανατολισμό και την δυναμική της.
Ήδη από τα μέσα του 18ου αιώνα ο νέο-κλασικισμός βρίσκονταν στο επίκεντρο σφοδρών επιθέσεων. Οι προτιμήσεις του κοινού σταδιακά εγκαταλείπουν τον ορθολογικό τρόπο σκέψης και έκφρασης και τείνουν προς το συναίσθημα, τη φαντασία, την ονειροπόληση και το μυστήριο. Ο ρομαντισμός αποστρέφεται τους κανόνες και τις συμβατικότητες και διακηρύσσει την απόλυτη ελευθερία θεμάτων και του μορφικού πλαισίου.
Η θέση του καλλιτέχνη στην κοινωνία του 19ου αιώνα εμφανίζεται συχνά αντιφατική. Από τη μια γίνεται αντικείμενο θαυμασμού, ενώ από την άλλη ταράζει την τάξη που προσπαθεί να επιβάλλει η άρχουσα αστική τάξη. Οι ζωγράφοι που έβγαζαν το ψωμί τους ζωγραφίζοντας απόψεις εξοχικών αρχοντικών, πάρκα ή γραφικά τοπία, δεν θεωρούνταν σοβαροί καλλιτέχνες. Η στάση αυτή άλλαξε κάπως με την επικράτηση του ρομαντικού πνεύματος στο τέλος του 18ου αιώνα.
Στις εικαστικές τέχνες ο πρώιμος ρομαντισμός χαρακτηρίζεται από μια νέα ευαισθησία στραμμένη προς τη φύση, ειδικά στην Μεγάλη Βρετανία. Στην ίδια περίοδο, ένα φαινόμενο χαρακτηριστικό των πρώιμων ρομαντικών τάσεων, είναι η εμφάνιση ενός έντονου ενδιαφέροντος για τη νύχτα, το απόκρυφο, τα όνειρα, τα φαντάσματα, το άπειρο, τη νοσταλγία μακρινών και εξωτικών τόπων.
Εντελώς ξεχωριστά χαρακτηριστικά είχε ο ρομαντισμός στη Γαλλία, όπου μπορούν να επισημανθούν πρώιμοι ρομαντικοί τόνοι μεταξύ του τέλους του 18ου και των αρχών του 19ου αιώνα σε καλλιτέχνες όπως οι Γκρέζ, Φραγκονάρ, Υμπέρ, Ρομπέρ, Πιέρ-Πώλ Πρυντόν, Ζιροντέ-Τριοζόν, Φρανσουά Ζεράρ, Ζαν Αντουάν Γκρο.
Ωστόσο η τέχνη του Ζερικώ με τη ‘’Σχεδία Μέδουσα’’ (εικόνα 1 αριστερά) και του Ντελακρουά ‘’Η ελευθερία οδηγεί το λαό’’ (εικόνα 1 δεξιά) (έργα του Ντελακρουά μπορείτε να δείτε αυτή την περίοδο στο Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών του Α.Π.Θ και εδώ μπορείτε να βρείτε μια μικρή παρουσίαση της τρέχουσας σχετικής έκθεσης), είναι αυτή που εσωκλείει και αντιπροσωπεύει καλύτερα το ιδεατό της ρομαντικής ζωγραφικής της Γαλλίας του 19ου αιώνα. Και όχι άδικα μπορούν να θεωρηθούν οι μεγαλύτεροι εκπρόσωποι του ζωγραφικού ρομαντισμού.
Αξίζει να σημειωθεί πως μια επαναφορά ρομαντικών μοτίβων, εμφανίζεται μετά τα μέσα του αιώνα και ταυτόχρονα με την επικράτηση του ρεαλισμού.
Χαρακτηριστικά του Ρομαντικού κινήματος της Ευρώπης στη ζωγραφική:
1. Η αμφισβήτηση της κυριαρχίας της λογικής, η αναζήτηση ιδιωτικών
τρόπων καλλιτεχνικής έκφρασης και η δημόσια προβολή ατομικών
προσωπικών συναισθημάτων.
2. Έντονες συναισθηματικές μεταπτώσεις.
3. Η διάθεση φυγής από την πραγματικότητα-στροφή στο μύθο.
4. Νοσταλγία για το παρελθόν.
5. Νέα αντίληψη για το ρόλο του καλλιτέχνη ως διανοούμενου και όχι ως απλού χειρώνακτα.
6. Απουσία περιγραμμάτων και ιδιαίτερα δουλεμένη χρήση του χρώματος.
Είδαμε σε αυτό το άρθρο λίγα στοιχεία που αφορούν σε ένα από τα πιο ανελυμμένα και διάσημα κινήματα της ιστορίας της τέχνης. Αφήνω σε εσάς την επιλογή για τη επόμενη ‘’Κρυφή ζωή των καλλιτεχνών’’, μπορεί να είναι και ένας ρομαντικός ζωγράφος του 19ου αιώνα!
ΠΗΓΕΣ
#elenibountoureli, #ελένημπουντουρέλη, #art, #arthistory, #tehni-vivlio, #τέχνη-βιβλίο, #famousartists, #impressionists, #secretlifeofartists, #κρυφήζωήκαλλιτεχνών, #μυστικάκαλλιτεχνών, #Κουλτουροσουπα, #Kulturosupa, #ΕλενηΜπουντουρελη #romantismosstizwgrafiki #romanticperiod #romanticartists #ρομαντισμόςΣτηνΤέχνη #ρομαντισμόςΣτηΖωγραφική #ρομαντικοίΚαλλιτέχνες
Φωτογραφικό υλικό
