«Άνθρωποι και μυρμήγκια»: Φιλότιμη προσπάθεια σε ατυχές εγχείρημα… Είδαμε & Σχολιάζουμε…
Ή αλλιώς, μια χειροπιαστή απόδειξη ότι μια ενδιαφέρουσα ιδέα, όταν καλείται να μετασχηματισθεί σε θεατρική πράξη, από μόνη της δεν φτάνει… Προφανώς απαιτεί πλαισίωση από ιδιαίτερες «παραμέτρους» -θεατές και αθέατες- προκειμένου να δοθεί ένα επίσης ενδιαφέρον, συμπαγές, στέρεα δομημένο σκηνικό αποτέλεσμα. Κι όταν αυτές οι παράμετροι λείπουν, η ιδέα απογυμνώνεται επί σκηνής και χάνει το όποιο ενδιαφέρον της. Αναφερόμαστε στην παράσταση «Άνθρωποι και μυρμήγκια», βασισμένη σε σύλληψη και επιλογή κειμένων της Αφρούλης Μπέρσου, που παρακολουθήσαμε στο θέατρο BlackBox από την ομάδα «Τροφάλλαξη» (όρος τροφοδοσίας των μυρμηγκιών), με κυρίαρχο συναίσθημα την κούραση από αρκετά νωρίς… Που στο τέλος του δίωρου, άγγιξε τα όριά μας…
Η πρωταρχική ιδέα βασίστηκε στον παραλληλισμό ανάμεσα στον κόσμο των μυρμηγκιών και αυτόν των ανθρώπων, παρουσιάζοντας πτυχές ενός εκάστου και τις σχετικές αντιστοιχίες. Από τη μια η αποικία των μυρμηγκιών ως θαυμαστά δομημένη κοινωνία με όλους τους αυστηρά καθορισμένους ρόλους των μελών της, τις λειτουργίες της, τις άμυνές της, τα στερεότυπά της κλπ. και από την άλλη ο πολύπλευρος ανθρώπινος πολιτισμός, εκφρασμένος μέσα από κοινωνικές δομές, από την τέχνη, την ιστορία, τη φιλοσοφία, τη θρησκεία… Όπου επί σκηνής παρουσιάζονται αναλυτικά – με τη βοήθεια προβολής διαφανειών- φάσεις της ζωής και λειτουργίας του εντόμου από μια δασολόγο και μία γεωπόνο και αμέσως μετά, είτε ακολουθεί χορογραφία που «μιμείται» την κίνηση του μυρμηγκιού, είτε αφήγηση- υποτυπωδώς δραματοποιημένη από δύο ηθοποιούς, ενδεικτικών κειμένων, επιλεγμένων από ιστορικά ή θρησκευτικά γεγονότα, φιλοσοφικά δοκίμια, προσωπικές μαρτυρίες, σύγχρονες καταστάσεις κλπ., με ένα κοινό χαρακτηριστικό: καταδεικνύουν κάθε φορά από διαφορετική σκοπιά, τις ομοιότητες και κυρίως αντιθέσεις, μεταξύ ενός φυσικού και ενός «πολιτισμένου» κόσμου με ανάγλυφα συμπεράσματα…
Ξεκινάμε από τα στοιχεία που κούρασαν (-) και αποδυνάμωσαν την πρωτότυπη ιδέα ως θεατρικό δρώμενο.
– Καταρχάς το γεγονός ότι ΔΕΝ υπήρχε σκηνοθεσία, ως σοβαρότατη και εμφανέστατη έλλειψη. Βέβαια εξ αρχής οι συντελεστές μας ενημέρωσαν ότι θα παρακολουθήσουμε ένα «ντοκιμαντέρ», ωστόσο ζωντανά επί σκηνής σημαίνει θέατρο, έτσι δεν είναι; Το όλο στήσιμο περιλάμβανε συνεχείς και στεγνές επιστημονικές παρουσιάσεις εντομολογίας με μορφή διάλεξης ή μαθήματος, εναλλάξ με χορογραφία και αφήγηση κειμένου, χαρακτηρισμένη κατά βάση από στατικότητα και έλλειψη θεατρικότητας- πλην ενός συμβολικού στιγμιότυπου, χωρίς την παραμικρή σύνδεση μεταξύ όλων αυτών των μερών.
Που σημαίνει ότι «έλεγαν οι δασκάλες το μάθημα», τελείωναν, έφευγε το φως από αυτές και έπεφτε είτε στη χορεύτρια για την εκτέλεση, είτε στους ηθοποιούς για το κείμενο και ξανά το ίδιο πανομοιότυπα… Ένα μονότονα επαναλαμβανόμενο μοτίβο και ένας υποτονικός ρυθμός με κάποια ενδιάμεσα χάσματα, που αδυνατούσαν να κρατήσουν το ενδιαφέρον, παρά τη φιλότιμη προσπάθεια για εμπλουτισμό σκηνικά στο κομμάτι «θέαμα», τόσο με τον εξαιρετικό χορό, όσο και με ένα δυναμικό στιγμιότυπο πάλης, το οποίο ωστόσο θεωρούμε ότι υπερέβαλε σε σχέση με το γενικό κλίμα και πνεύμα και έμοιαζε ελαφρώς τραβηγμένο. Εν ολίγοις ένα συμβατικό κολλάζ και μείξη επιστήμης – τέχνης- αθλητισμού, χωρίς συνοχή και φαντασία, με μόνη σκηνοθετική «όαση» το εμπνευσμένο φινάλε.
– Το πλέον κουραστικό όμως ήταν η διάλεξη περί εντομολογίας με επιστημονικές ορολογίες, ανούσιες λεπτομέρειες, κουραστικές αναλύσεις και πειράματα, συνεχές μπλα- μπλα, που στέγνωσε πλήρως τη «θεατρική πράξη» και σαν να μη έφθανε αυτό, κατέλαβε τη μερίδα του λέοντος στο δίωρο! Ενισχυμένη, πέραν του ζωντανού, με προβολή και επιπλέον μπλα-μπλα από έναν ακόμη βιολόγο! Σε σημείο να αναρωτιέσαι, τι σόι θεατρική παράσταση είναι αυτή, που αναλώνει πάνω από 60% του χρόνου της σε ξερή ενημέρωση και μήπως κατά λάθος μπήκες σε αίθουσα διδασκαλίας ή διαλέξεων! Που ακόμη και έτσι, η συνεχής παράθεση τόσων πληροφοριών με τόσες λεπτομέρειες και με συμβατικό δασκαλίστικο ύφος- συχνά πίσω από ένα τραπέζι- έδρα, θα κούραζε και από ένα σημείο και μετά θα έπαυες να παρακολουθείς…
Πόσω μάλλον σε μια ψυχαγωγική παράσταση, τη στιγμή που με λίγη έμπνευση και φαντασία (και κυρίως σκηνοθεσία), θα είχαν κρατηθεί τα μισά και ουσιώδη και θα είχαν δοθεί με «παιχνιδιάρικο» θεατρικό τρόπο. Τόσο δύσκολο ήταν άραγε; Στα υπόλοιπα κείμενα των ηθοποιών- κάποια δυνατά και ψαγμένα και άλλα αδιάφορα, οι επιλογές ήταν κατά βάση εύστοχες για τις ζητούμενες συγκρίσεις, ωστόσο έπασχε η δραματοποίηση, προσφέροντας ένα φτωχό, στατικό αποτέλεσμα– όχι ως συνέπεια μελετημένης λιτότητας, αλλά σκηνοθετικής ανεπάρκειας και η διαφορά είναι εμφανής.
Εντούτοις, ξεχωρίσαμε και θετικά στοιχεία (+) που αξίζουν ιδιαίτερη μνεία:
– Καθώς οφείλουμε να συγχαρούμε τη χορεύτρια Ροδούλα Γκουλιαμπέρη για την θαυμάσια, εμπνευσμένη χορογραφία και άψογη εκτέλεση, δίνοντας με την πλαστικότητα του σώματος και λεπτομέρειες των κινήσεων, άλλοτε ρεαλιστικά κι άλλοτε συμβολικά την αίσθηση ενός εντόμου και η σκηνική της παρουσία αποτέλεσε μια θεαματική/ καλλιτεχνική ανάσα. Εξίσου θεαματικοί υπήρξαν και οι παλαιστές στην απολύτως ρεαλιστική εκτέλεση, ένα αγόρι και ένα κορίτσι που εντυπωσίασαν με το δυναμισμό τους. Πολύ καλοί επίσης- τουλάχιστον σε αυτό που κλήθηκαν να υπηρετήσουν- οι ηθοποιοί, Αργυρώ Νουβάκη και Γιάννης Βαλαχής, με σκηνική άνεση και εκφραστικότητα στο λόγο, καθώς και η Αφρούλη Μπέρσου σε έναν εξαιρετικό μονόλογο, απλά δεν είχαν την ευκαιρία να δοκιμαστούν σε κάτι παραπάνω… Όσον αφορά στις δύο επιστήμονες… πρωταγωνίστριες τελικά, παρότι και οι δύο δεν αποχωρίστηκαν το δασκαλίστικο ή δημοσιογραφικό ύφος, η γεωπόνος ήταν τουλάχιστον πιο χαριτωμένη και επικοινωνιακή σε σχέση με την μάλλον βαριεστημένη δασολόγο…
– Κατά τα λοιπά – εννοείται ότι δεν υπήρχε σκηνικό πέραν ενός μεγάλου στρώματος για τον χορό και την πάλη και δύο τραπεζοκαθισμάτων- ξεχωρίσαμε τους θαυμάσιους φωτισμούς που δημιούργησαν ατμόσφαιρα και την ιδιαίτερη, ηλεκτρονική/ ψυχεδελική μουσική, απόλυτα δεμένη με το κλίμα. Ταιριαστά θα χαρακτηρίζαμε και τα κοστούμια με τα γήινα χρώματα, αν και οι δύο επιστήμονες θα έπρεπε να έχουν κοινό ενδυματολογικό κώδικα και συγκεκριμένα τον επιτυχημένο της δασολόγου.
Καταλήγοντας (=) δεν μπορούμε να πούμε ότι οι λίγες ατμοσφαιρικές ή εμπνευσμένες στιγμές, κατάφεραν να μετριάσουν την κούραση από το μακροσκελές, φλύαρο και επίπεδο μάθημα/ διάλεξη εντομολογίας, έστω κι αν αποκομίσαμε κάποιες ενδιαφέρουσες γνώσεις για τον κόσμο των μυρμηγκιών. Που βέβαια αν θέλουμε μπορούμε να αποκτήσουμε δωρεάν με το πάτημα ενός κουμπιού και όχι μέσω μιας θεατρικής παράστασης…
ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ:
4 ΣΤΑ 10
,
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ ΕΔΩ
—————-
#Κουλτουρόσουπα #kulrurosupa #Θεατρομανία #ΕίδαμεΚαιΣχολιάζουμε #ΠίτσαΣτασινοπούλου #BlackBox #ΑνθρωποιΚαιΜυρμήγια #ΑφρούληΜπέρσου
Φωτογραφικό υλικό